From Wikipedia, the free encyclopedia
Ağ ordu (Ağ qvardiya, Ağ hərəkat) — Rusiyada 1917-1922-ci illər vətəndaş müharibəsi dövründə müxtəlif siyasi qüvvələrdən formalaşmış hərbi-siyasi hərəkat.[3]
| Ağ ordu | |
|---|---|
| Бѣлое движеніе | |
 | |
| Yaranma tarixi | 1917—1922 |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Sayı |
təx. 4000 nəf. (dekabr 1917) |
| Qərargah |
 İran |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1) Rusiyada Romanovlar mütləqiyyətinin əleyhinə çevrilmiş inqilabi hərəkata qarşı mübarizə məqsədilə Finlandiyada yaradılmış burjua milisi (1906). Fərqləndirici əlaməti qola bağlanan ağ sarğı idi;
2) Rusiyada Vətəndaş müharibəsi və xarici hərbi müdaxilə (1917 −1922) illərində burjua-mülkədar rejiminin bərpası uğrunda vuruşan hərbi hissələrə verilən ad. Sovet ədəbiyyatı publisistikasında, habelə danışıqda bəzi əksinqilabi milli — hərbi hissələrə (ağ finlərə, ağ çexlərə, ağ polyaklara v və ümumiyyətlə, əksinqilabçılara da Ağ qvardiya deyilən İnqilabçı xalqın, inqilabın rəmzi olan qırmızı rəngdən fərqli olaraq, ağ rəng "rəsmi qayda-qanun" tərəfdarlarının rəmzi sayılır. Adı da buradandır.[3]
1917-ci ildən sonra Rusiya kontekstində "Ağ" rəng üç əsas anlayışa malik idi:
Ağ hərəkət hər şeydən əvvəl Qırmızı Ordunun opponentləri kimi meydana gəlmişdi.[4] Ağ ordu vətəndaş müharibəsindən əvvəl Rusiya ordusunun qanun və sərəncamını Rusiyanın qurtuluşunu qorunmalı idi və. Ağ nəzarətdə olan ərazidə sovet təşkilatlarını və vəzifəlilərini uzaqlaşdırmaq üçün çalışırdılar.[5] Onlar nəzarət altında olan Ağ ərazilərdə sovet təşkilatları və vəzifəli şəxsləri aradan qaldırmalı idilər.[6]
Ümumilikdə, Ağ Ordu milliyyətçi idi[7] və etnik ayrılığı və separatizmi rədd edirdi.[8] Ağ ordu ümumiyyətlə vahid çoxmillətli Rusiyanı dəstəkləyirdi və qondarma dövlətlər yaratmaq istəyən separatçılara qarşı çıxdı.[9] ABŞ-nin yəhudi tarixçiləri Riçard L. Rubenştayn və Con K Rot yazır ki, Vətəndaş müharibəsi zamanı Ağ qüvvələrlə döyüşdə Rus Bolşevik ordusunda mübarizə aparan 60 min yəhudisi (240 min yaralı) öldürülmüşdür.[10]
Ağ ordunun liderlərinin əksəriyyəti mühafizəkar idi və mütləq hakimiyyəti qəbul etmişdilər.[11]
Hərəkatın xarici siyasət üçün müəyyən bir planı yox idi; Bəyazlar Almaniyaya qarşı siyasətdə fərqlənirdilər, bununla müttəfiq olub-olmadığını müzakirə edirdilər.
Bəyaz ordunun komandirləri aşağıdakılardır:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg){kind=small}
