From Wikipedia, the free encyclopedia
Nguni ye un grupu de llingües falaes nel sur d'África incluyendo l'idioma isiZulú, l'isiXhosa, el swati, y el ndebele.
Llingües nguni | ||
---|---|---|
Distribución xeográfica | meridional | |
Países |
Botswana Lesothu Malawi Mozambique Sudáfrica Suazilandia Zimbabue | |
Falantes | ~ 21 millones | |
Filiación xenética |
Níxer-congu | |
Códigu Glottolog | ngun1276 | |
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||
[editar datos en Wikidata] |
Esti grupu de llingües bantús tien como carauterística común que'l raigañu -ntu significa un home.
Nguni ye realmente un términu artificial, que suxer una unidá étnica, lo cual nun ye ciertu. Otra división, tamién artificial, estrema a les llingües nguni en nguni del norte, incluyendo al idioma zulú y al swazi, y el nguni del sur qu'incluyiría'l xhosa, thembu, el mfengu, el mpondo y el mpondomise.
Los numberales para distintes llingües nguni son:[1]
GLOSA | Swazi | Xhosa | Zulú | Ndebele | PROTO- NGUNI |
---|---|---|---|---|---|
'1' | ɲɛ́ | ɲɛ̀ | dwa | -ɲɛ | *nwe |
'2' | -ɓilí | mbìní | ɓiːli | -ɓili | *(m-)ɓili |
'3' | -ʦʼâtfʼo | ntʼátʰù | tʰaːtʰo | -tʰatʰo | *(n-)tʼatʰo |
'4' | -nɛ | nɛ̀ | ne | -nɛ | *nɛ |
'5' | siɬánu | ntɬʼànù | ɬy | -ɬanu | *(n-)tɬanu |
'6' | -sipʰóɬôŋo/ sitfʼûpʰa | ntʼándátʰù | isitʰoːpʰa | isitʰupʰa | *sitʰupʰa(?) |
'7' | sikʰombisa | síǁʰɛ̀ŋǁɛ̀ | isikʰombiːsa | isikʰombisa | *sikʰombisa |
'8' | sipʰɔɬɔŋɔ | síb̤ɔ̀zɔ́ | 10-2 | 10-2 | |
'9' | lifiǀa | lítʰɔ̀ɓá | 10-1 | 10-1 | |
'10' | liʃumi | lîʃûmì | iʃoːel mio | *itʃumi | *li-ʃumi |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.