Remove ads
El malabar (autoglotónimu: മലയാളം [mɐləjaːɭəm]) tamién conocíu como malayalam ye l'idioma del estáu de Kerala, nel sur de la India. Ye unu de los 22 idiomes oficiales de la India y ye faláu por más de 35 millones de persones. A les persones que falen l'idioma llámase-yos «malayali».
 മലയാളം / Malayāḷaṁ' | |
|---|---|
| Faláu en |  India |
| Rexón | Kerala, Islles Lakshadweep, y estaos vecinos |
| Falantes | 35,7 millones |
| Puestu | 29º (Ethnologue 1996) |
| Familia | Llingües dravídiques Meridional |
| Estatus oficial | |
| Oficial en | Kerala, territoriu de Lakshadweep, India |
| Reguláu por | Nun ta reguláu |
| Códigos | |
| ISO 639-1 | ml |
| ISO 639-2 | mal |
| ISO 639-3 | mal |
 Estensión del malabar, malayalam | |
Pertenez a la familia de llingües dravídiques. Tanto la llingua falada como la so escritura tán bien rellacionaes col idioma tamil, una y bones dambes llingües deriven del proto-tamil-malayalam. El malayalam tien el so propiu alfabetu, l'alfabetu malayalam.
Remove ads
La pallabra malayalam probablemente anicióse de les pallabres Malayalam/Tamil: mala, que significa llomba, y elam que significa rexón.[1] Polo tanto Malayalam traduzse como ‘rexón de les llombes’ y solía usase pa referise a la rexón mesma (Reinu Chera), y namái dempués convertiríase nel nome del llinguaxe. El llinguaxe malayalam tamién ye llamáu alealum, malayalani, malayali, empecaten, maliyad y mallealle.[2]
La pallabra Malayalam orixinalmente referíase namái a la rexón del mesmu nome. Pela so parte, Malayanma o Malayayma (esto ye, el nome del llinguaxe de la nación Malayalam) representaba l'idioma. Sicasí, col surdimientu del modernu Malayalam, el nome del llinguaxe empezó a ser conocíu pol nome de la rexón. D'ende qu'agora, la pallabra "Malayanma" seya considerada por dalgunos como representativa de l'antigua llingua Malayalam, qu'adquirió esi nome a mediaos del sieglu XIX.
Remove ads
Xunto col tamil, kota, kodagu y canarés, el malayalam pertenez al grupu austral de les llingües dravídiques. La so afinidá col tamil ye notable. El prototamil malayalam, el nucleu común de los dos idiomes, paez que s'esgazó mientres un periodu de cuatro o cinco siglos alredor del sieglu IX, resultando na apaición del malayalam como una forma separada del tamil. Puesto que ésti siguía siendo l'idioma de la educación y de l'alministración, influyó notablemente nel desenvolvimientu del malayalam. Darréu, asimiláronse munches carauterístiques propies indoaries nel malayalam en distintos niveles.
Remove ads
Los primeros rexistros escritos del idioma son la inscripción vazhappalli (aprox. 830 AD). Les primeres formes de lliteratura entienden tres tipos de composiciones:
- Cantares clásicos conocíes como /Pattu/, de tradición tamil
- Manipravalam/, de tradición sánscrita, que favorecieron los intercambios llingüísticos ente'l sánscritu y el malayalam
- Cantares populares riques n'elementos nativos
La poesía malayalam de finales del sieglu XII funde en distintos graos estos elementos. Les formes más antigües de /paTTu/ y maniprvAlam, respeutivamente, son /rAmacharitam/ y /vaishikatantram/, dambes el sieglu XII.
Les primeres obres en prosa son un comentariu en malayalam simple, Bhashakautaliyam (sieglu XII) sobre'l Artha-xastra de Chanakia. La prosa en malayalam de los distintos periodos exhibe dellos niveles d'influencia d'otros idiomes, como'l tamil, sánscritu, prácrito, palí, hebréu, hindi, urdú, árabe, persa, siríacu, portugués, neerlandés, francés ya inglés. La lliteratura moderna ye rica en poesía, ficción, drames, biografíes y crítica lliteraria.
Remove ads
A principios del sieglu IX evolucionó'l sistema d'escritura malayalam a partir del vattezhuthu (escritura redondo) que la so evolución poder siguir al traviés de la escritura grantha hasta'l alfabetu brahmi, que s'estendió por tola India. Ye silábicu nel sentíu de que la secuencia de grafos significa que les sílabes tiénense que lleer como unidaes, anque nesti sistema les marques qu'indiquen vocales y consonantes pueden estremase na mayoría de los casos. Na década de 1960 añadiéronse lletres especiales pa representar conxuntos de consonantes y combinaciones de la vocal /o/ con distintes consonantes pocu frecuentes.
El malayalam contién 53 lletres, ente elles 20 vocales curties y llargues. L'estilu antiguu d'escritura sustituyir por otru en 1981. Esta nueva forma amenorga les distintes lletres tipográfiques de 900 a 90. Esto fixo principalmente pa incluyir el malayalam nos teclaos. En 1999, un grupu llamáu Rachana Akhshara Vedhi, dirixíu por Chitrajakumar y K.H. Hussein, produció unes fontes gratuites qu'incluyíen el repertoriu completu de 900 glifos.
Remove ads
Esisten variaciones d'entonación, vocabulariu y distribución d'elementos gramaticales o fonéticos que varien según la rexón, la comunidá, l'estratu social y la ocupación. La influencia del sánscritu ye más importante ente los dialeutos de les clases altu y menor ente los dialeutos harijan, como asocede con otros idiomes de la India. Los préstamos del inglés, siriaco, llatín y portugués abonden ente los dialeutos cristianos, ente que los préstamos del árabe y del urdú facer ente los dialeutos musulmanes. Polo xeneral, el malayalam tomó miles de sustantivos, cientos de verbos y dalgunos indeclinables del sánscritu. Como n'otres partes de la India, el sánscritu yera consideráu un idioma aristocrático y propio d'estudiosos, de forma similar a lo qu'asocedía col llatín n'Europa.
Remove ads
Consonantes
| ക | ഖ | ഗ | ഘ | ങ |
| ka /ka/ | kha /kʰa/ | ga /ga/ | gha /gʱa/ | ṅa /ŋa/ |
| ച | ഛ | ജ | ഝ | ഞ |
| ca /ʧa/ | cha /ʧʰa/ | ja /ʤa/ | jha /ʤʱa/ | ña /ɲa/ |
| ട | ഠ | ഡ | ഢ | ണ |
| ṭa /ʈa/ | ṭhai /ʈʰa/ | ḍa /ɖa/ | ḍhai /ɖʱa/ | ṇa /ɳa/ |
| ത | ഥ | ദ | ധ | ന |
| ta /t̪a/- <o>t<o>a /ta/ | tha /t̪ʰa/ | da /d̪a/ | dha /d̪ʱa/ | na /n̪a/-<o>n<o>a /na/ |
| പ | ഫ | ബ | ഭ | മ |
| pa /pa/ | pha /pʰa/ | ba /ba/ | bha /bʱa/ | ma /ma/ |
| യ | റ | ല | വ | ള |
| yá /ja/ | <o>r</o>a /ra/ | dir /ʋa/ | ḷa /ɭa/ | |
| ശ | ഷ | സ | ഹ | ഫ |
| śa /ɕa/ | ṣa /ʂa/ | sa /s̪a/ | hai /ɦa/ | fa /fa/ |
| ര | ഴ | |||
| ra /ɾa/ | <o>l</o>a /ɻa/ |
Vocales
| അ | a /a/ | ക | -align="center" | ആ | ā /a:/ | കാ | kā |
| ഇ | i /i/ | കി | ki | ||||
| ഈ | ī /i:/ | കീ | kī | ||||
| ഉ | o /o/ | കു | ku | ||||
| ഊ | ū /o:/ | കൂ | kū | ||||
| ഋ | ṛ /ɹ̩/ | കൃ | kṛ | ||||
| എ | y /y/ | കെ | ke | ||||
| ഏ | ē /y:/ | കേ | kē | ||||
| ഐ | ai /aj/ | കൈ | kai | ||||
| ഒ | o /o/ | കൊ | ko | ||||
| ഓ | ō /o:/ | കോ | kō | ||||
| ഔ | au /aw/ | കൗ | kau |
La forma de o y ū puede camudar n'otres lletres
Otros signos
| ് | Ø | ക് | k |
| ം | am̩ | കം | kam̩ |
| ഃ | ah̩ | കഃ | kah̩ |
Puesto que na actualidá ye la llingua de l'alministración y úsase nos colexos y universidaes, la llingua caltiénse bien viva.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads