Hipótesis grecoarmenia

El greco-armeniu (tamién llamáu helenu-armeniu) ye un grupu filoxenéticu hipotéticu del que derivaríen tantu les llingües griegues, como'l antiguu macedoniu y el idioma armeniu. Acordies con esta hipótesis basaes n'evidencies diverses, estes llingües formaríen un grupu filoxenéticu válidu dientro de les llingües indoeuropees (la hipótesis rival ye que tanto'l griegu como l'armeniu son cañes distintes caúna de les cuales evolucionó de manera independiente y direuta del proto-indoeuropéu). El so estatus ye comparable cola hipótesis italo-céltica y tamién col balto-eslavu (anque esti postreru ye menos hipotéticu): considérase llargamente creíble anque ensin ser aceptada universalmente por tolos especialistes.

L'hipotéticu estadiu greco-armeniu acordies con esta hipótesis podría datase aproximao escontra'l III mileniu e.C., namái un pocu dempués del tamién hipotéticu greco-indo-armeniu.

Historia

La hipótesis greco-armenia remontar al trabayu de Pedersen (1924), quien evidenció que'l númberu de cognaos léxicos comunes a griegu y armeniu ye mayor que'l qu'esiste ente l'armeniu y otres llingües indoeuropees, lo cual suxería una especial cercanía del armeniu col griegu. Meillet (1925, 1927) investigó entá ye más les coincidencies morfolóxicu y fonolóxicu y postulando que'l proto-griegu y el proto-armeniu tuvieron de ser llingües xeográficamente cercanes o dialeutos axacentes dientro del antiguu proto-indoeuropéu. La hipótesis de Meillet fíxose popular gracies a la so Esquisse (1936). Solta (1960) nun foi tan lloñe como pa llegar a postular la esistencia d'un idioma proto-greco-armeniu pero concluyó que considerando tantu la evidencia léxica como morfolóxica, el griegu ye claramente la llingua indoeuropea más próxima al armeniu. Hamp (1976:91) sofitó la tesis greco-armenia, antemanando inclusive un periodu "nel que podría falase d'helenu-armeniu" (lo cual implica un postulamiento d'un idioma proto-greco-armeniu). Clackson (1994:202) presenta más reserves, anque presenta evidencia en favor d'un grupu greco-armeniu y suxer la posibilidá d'un grupu más ampliu greco-indo-armeniu.

Anque'l griegu ta atestiguáu dende una dómina bien temprana, dexando una reconstrucción bastante segura del proto-griegu del III mileniu, la hestoria más antigua del armeniu ye muncho menos conocida. Per otra parte, los primeros testimonios del armeniu remontar al sieglu V d. C. (la traducción de la biblia de Mesrob Mashtots). Ente que la hestoria anterior de la llingua ta pocu clara y ye oxetu de bastante especulación. Magar l'orixe indoeuropéu del armeniu ta bien establecíu, el so desenvolvimientu ye opacu. Sía que non, l'armeniu tien préstamos léxicos que reflexen contautu llingüísticu col griegu y el indorianio. Nakhleh, Warnow, Ringe y Evans (2005) compararon por diversos métodos filoxenéticos y atoparon qu'hasta cinco procdimientos (máxima cachaza, compatibilidá ponderada y non ponderada, agrupación per cercanía y la criticada téunica de Gray y Atkinson) sofitaben la hipótesis greco-armenia.^[1][2]

Frigio, paleobalcánico y greco-indo-armeniu

Llingües paleobalcániques d'Europa oriental nos primeros sieglos antes de la nuesa era.

La evaluación de la hipótesis greco-armenia ta amestada col analís del escasamente atestiguáu idioma frigio. Amás como se mentó l'armeniu comparte delles carauterístiques de les llingües indoiraniassobremanera comparte la isoglosa satem. Otru problema interrelacionáu ye la cuestión del indoeuropéu paleobalcánico, esto ye, si esiste un grupu indoeuropéu más ampliu qu'incluya delles llingües antigües falaes nos Balcanes, como'l albanés, el traciu o'l daciu, y qu'incluya amás al griegu y/o al armeniu. La esistencia d'un grupu paleobalcánico foi defendida por G. Neumann, G. Klingenschmitt, J. Matzinger o J. H. Holst. Esti grupu balcánicu de la mesma paez consistente col trabayu léxicostadístico de method of H. J. Holm.^[3]

Ver tamién

• Proto-armeniu
• Hipótesis greco-indo-armenia

Referencies

Notes

1. Russell D. Gray and Quentin D. Atkinson, Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin, Nature 426 (27 November 2003) 435-439
2. «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2009-04-16.
3. Hans J. Holm (2008): The Distribution of Data in Word Lists and its Impact on the Subgrouping of Languages. In: Christine Preisach, Hans Burkhardt, Lars Schmidt-Thieme, and Reinhold Decker (Editors): Data Analysis, Machine Learning, and Applications. Proc. of the 31th Annual Conference of the German Classification Society (GfKl), University of Freiburg, March 7-9, 2007. Heidelberg-Berlin: Springer.

Bibliografía

• James Clackson, The Linguistic Relationship between Armenian and Greek, Publications of the Philological Society, 30, Blackwell (1994), ISBN 0-631-19197-6.
• Eric P. Hamp, in Davis and Meid (eds.) FS Palmer, Innsbruck (1976)
• R. Schmitt, 'Die Erforschung des Klassisch-Armenischen seit Meillet (1936)', Kratylos 17 (1972), 1-68.
• Holst, Jan Henrik Armenische Studien, Wiesbaden: Harrassowitz (2009).
• A. Meillet in BSL 26 (1925), 1-6
• A. Meillet in BSL 27 (1927), 129-135.
• A. Meillet, Esquisse d'une grammaire comparée de l'arménien classique, Vienna (1936)
• H. Pedersen, s.v. 'Armenier' in Ebert (ed.), Reallexikon der Vorgeschichte, Berlin (1924).
• G. R. Solta, Die Stellung des Armenischen im Kreise der Indogermanischen Sprachen, Vienna (1960)