Condáu d'Artois
From Wikipedia, the free encyclopedia
El condáu d'Artois (francés: comté d'Artois, neerlandés: graafschap Artesië) foi una provincia histórica del Reinu de Francia, ocupada polos duques de Borgoña dende 1384 hasta 1477/82, y un estáu del Sacru Imperiu Romanu dende 1493 hasta 1659.
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
| condáu | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| Capital | Arras | ||||
| Miembru de |
ver
| ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 50°30′N 2°30′E | ||||
 | |||||
 | |||||
Anguaño'l territoriu del condáu d'Artois atopar nel norte de Francia, na frontera con Bélxica. El so territoriu tien una superficie d'alredor de 4000 km² y una población d'alredor d'un millón. Les sos principales ciudaes son Arres (Atrecht), Calais (Kales), Boulogne-sur-Mer (Bonen), Saint-Omer (Sint-Omaars), Lens y Béthune. Forma l'interior del departamentu francés de Pas-de-Calais.
Orixinalmente un condáu feudal en sí, Artois foi anexonáu pol condáu de Flandes. Llegó a Francia en 1180 como dote d'una princesa flamenca, Isabel de Henao y nuevamente convirtióse nun condáu separáu en 1237 para Roberto I d'Artois, un nietu d'Isabel. Al traviés del heriedu, Artois quedó sol dominiu de los duques de Borgoña en 1384. A la muerte del cuartu duque, Carlos el Temerariu, Artois foi heredáu polos Habsburgu y pasó a la llinia española de la dinastía. Dempués de les revueltes relixoses de 1566 nos Países Baxos, Artois entró de volao na revuelta holandesa en 1576, participando na pacificación de Gante hasta que se formó la Unión d'Arres en 1579.
Dempués de la Unión, Artois y Hainaut (neerlandés: Henegouwen) llegaron a un alcuerdu por separáu con Felipe II. Artois permaneció colos Países Baxos Borgoñonos hasta que foi conquistáu polos franceses mientres la Guerra de los Trenta Años. L'anexón foi reconocida mientres el Tratáu de los Pirineos en 1659, y convirtióse nuna provincia francesa. Artois yá fuera en gran parte de fala francesa, pero foi parte de los Países Baxos meridionales hasta l'anexón francesa.
Artois esperimentó un rápidu desenvolvimientu industrial mientres la segunda metá del sieglu XIX, impulsáu polos sos ricos recursos de carbón. Mientres la Primer Guerra Mundial, la llinia de frente ente la Entente opuesta y los exércitos aliaos en Francia travesó la provincia, lo que provocó un enorme dañu físicu. Dende la segunda metá del sieglu XX, Artois sufrió xunto coles árees cercanes por cuenta del cayente de la industria del carbón.
Artois ocupa l'interior del departamentu de Pas-de-Calais,[1] que la so parte occidental constitúi l'antiguu Boulonnais. Artois correspuende aproximao a los arrondissements d'Arres, Béthune, Saint Omer y Lens, y la parte oriental del arrondissement de Montreuil.
Ocupa l'estremu occidental de la cuenca carbónonífera que s'estiende escontra l'este al traviés del departamentu Nord ' vecín y al traviés del centru de Bélxica.
El conde d'Artois (francés: Comtes d'Artois, neerlandés: Graven van Artesië) fueron los gobernantes del condáu d'Artois dende'l sieglu IX hasta la incorporación como pays d'état a la Corona francesa pol Tratáu de los Pirineos en 1659.
| Casa d'Artois (anterior al establecimientu del condáu) | |
| c. 850s | Odalric |
| c. 890s | Altmar |
| ?-932 | Adelelm |
| 932-1180 | Conquistáu por Arnulf I, Conde de Flandes y direutamente so los Flandes |
| 1168-1180 | Philip I, conde de Flandes, dio Artois como dote a Isabel de Henao, sobrina de Felipe de Flandes, pol so matrimoniu con Felipe II de Francia |
| Casa de los Capetos | |
| 1180-1189 | Isabel de Henao y el so maríu Felipe II de Francia, como Felipe II |
| 1189-1226 | Lluis VIII de Francia, el so fíu, como Lluis I |
| Fundíu nel dominiu real de Francia | |
| Casa Capetiana d'Artois | |
| 1237-1250 | Roberto I, el so segundu fíu sobreviviente |
| 1250-1302 | Roberto II, el so fíu |
| 1302-1329 | Matilda I, la so fía, casada con Otón IV, conde de Borgoña, pretendíu por Roberto III |
| Casa de Borgoña | |
| 1329-1330 | Xuana II de Borgoña, como Xuana I |
| 1330-1347 | Juana III de Borgoña, como Xuana II, la so fía, casada con Eudes IV de Borgoña (1330-1347) |
| 1347-1361 | Felipe I de Borgoña, el so nietu, como Felipe III |
| Casa de Capetos | |
| 1361-1382 | Margarita I de Borgoña, la so tía güela |
| Casa de Dampierre | |
| 1382-1383 | Lluis III, el so fíu |
| 1383-1405 | Margaret II, la so fía, casada con Philip the Bold, Duke of Burgundy (1383-1404), as Philip IV |
| Casa de los Capetos, llinia Valois-Burgundy | |
| 1405-1419 | Carlos el Temerariu |
| 1419-1467 | Philip the Good, como Felipe V |
| 1467-1477 | Charles the Bold, como Carlos I |
| 1477-1482 | María de Borgoña, casada con Maximiliano I d'Habsburgu, emperador del Sacru Imperiu (1477-1482) |
| Ocupáu per Francia ente 1477 y 1493 (Tratáu de Senlis) | |
| Casa d'Habsburgu | |
| 1482-1506 | Felipe I de Castiella, como Felipe VI |
| 1506-1556 | Carlos V del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, como Carlos II |
| 1556-1598 | Felipe II d'España, como Felipe VII |
| 1598-1621 | Isabel Clara Eugenia y Alberto d'Austria |
| 1621-1659: | Felipe IV d'España, como Felipe VIII |
| Vencíu a Francia pol Tratáu de los Pirineos (1659) |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
