Vitis tiliifolia: la uva de monte, agraz o chochogo, ye una liana o bejuco perteneciente a la familia de les Vitaceae; que se distribúi naturalmente dende'l sur d'Estaos Xuníos y de Méxicu, hasta'l norte de Suramérica: Ecuador, Colombia, Venezuela y Brasil, y na aguada Atlántica: Golfu de Méxicu y el Caribe; nel sur de Méxicu, na llamada rexón de Los Tuxtlas, ye conocida llocalmente como "Chochogo". N'otres partes d'América Central denominar agrá[2], nes Antilles, Panamá, Venezuela y Colombia bejuco d'agua[2] y nesta postrera tamién agrás[2].
Vitis tiliifolia  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| División: | Fanerógama, Magnoliophyta | |
| Clas: | Magnoliopsida | |
| Orde: | Vitales | |
| Familia: | Vitaceae | |
| Xéneru: | Vitis | |
| Especie: |
V. tiliifolia Humb. & Bonpl. ex Schult.[1] | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
Presenta un tarmu redondu y trabancosu, llixeramente torcíu, de 5-6 cm diámetru, con nuedos presentes, pocu evidentes y prominentes, allugaos lateralmente y alternaos. Entrenudos de 7-15 cm de llargu. Corteza fisurada, d'aspeutu escamosu, con fisuras de 5-10 mm, crestes corchosas, de color café.
Presenta fueyes simples de color verde d'unos 7 a 16 cm de llargu, cordiformes (en forma de corazón), con 3 lóbulos, fai glabro y viesu densamente pelosu, blancu, con marxe dentáu-lobáu. Esti bejuco tien unes ramines delgaes llamaes bilortos de forma bifida, coles cualos enriédase n'otres plantes.
Florece d'abril a mayu, fructifica de xunetu a agostu. Les flores son de color verde, bien pequeñes. El frutu ye redondu d'unos 4 a 6 mm de diámetru, cuando mozos verdes y cuando maduros de color coloráu escuru a moráu.
En ciertes rexones la planta floria y fructifica mientres tol añu o nel mes de xunu. Esta planta ye común n'ambientes naturales y alteriaos.
Usos
El frutu ye comestible, y con él ellabórase por fermentadura un vinu artesanal, que na rexón de Los Tuxtlas al sur de Méxicu ye conocíu como "vinu de chochogo" y na rexón d'Alvarado, Veracruz. a cencielles como "agraz" o "vinu de agraz", de bien prestosu sabor y arume, comercializáu a nivel llocal na ciudá de Santiago Tuxtla dende 1995 y otres llocalidaes cercanes.
La planta ye utilizada medicinalmente pa los reñones.
Santiago Tuxtla
En xunetu de 2015 va llevar a cabu'l primer Festival del Chochogo nel Mpio. de Santiago Tuxtla, onde se tastiara manxares y bébores tradicionales ellaboraes na rexón de los Tuxtlas. A pesar de que se conoces con distintos nome, na rexón dizse Xohxogo (Voz nahualt que significa “Cosa bien agria”. Según los cronistes el consumu d'esta bébora que dende hai abondo tiempu yá se consumía. La referencia más antigua data de 1522cuando Gonzalo de Sandoval ye unviada a esplorar estes tierres y menta:
“entramos nuna provincia que se diz Zitla, la más fresca y llena de bastimentos y bien poblada qu'habíamos vistu; y depués vieno de paz”
Taxonomía
Vitis tiliifolia describióse por Humb. & Bonpl. ex Schult. y espublizóse en Systema Vegetabilium 5: 320. 1819.[3]
Vitis; nome xenéricu que ye tomáu direutamente del Llatín vītis, vitis, la vide, el sarmiento, vitis vinea siendo'l vinu[4]
tiliifolia: epítetu
- Sinonimia
- Vitis acuminata Oerst.
- Vitis arachnoidea Oerst.
- Vitis caribaea DC.
- Vitis vinifera var. tiliifolia (Humb. & Bonpl. ex Roem. & Schult.) Kuntze[5]
Ver tamién
Referencies
Bibliografía
Enllaces esternos
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
