From Wikipedia, the free encyclopedia
Un ninja (忍者, “persona oculta”) o shinobi (忍び) yera un tipu de guerreru-espía nel Xapón medieval.
Nel maxín de los occidentales, ya incluso nel de los xaponeses, per aciu tamién de la imaxe tan sopelexada por películes o cómics, represéntense los ninja como guerreros vistíos de negru, con un capuchu amazcarando los sos rostros, realizando acrobacies y fazañes físiques en combate, y siendo espertos nes téuniques d'escondimientu, d'envelenamientu y, sobre too, de distraición. Les sos principales cualidaes yeren el disimulu y la discreción.
El términu pa denomar una muyer ninja ye kunoichi (くノ一). Una posible esplicativa de la etimoloxía de kunoichi ye que cada caráuter que compón la pallabra (l'hiragana ku く; el katakana no ノ; y el kanji ichi 一) ye un trazu del kanji onna (女), que significa muyer, a cencielles.
Esta imaxe romántica, y el mesmu términu ninja, son relativamente modernes (alredor de 1780). Los términos más emplegaos endenantes pa denomar a estos guerreros-espíes yeren shinobi o shinobu, dacuando rappa (乱破), suppa (素破, 水破, 出抜) o kagimono-hiki, o inclusive kusa (草, “yerba”, una de les téuniques consistente n’esperar atapaos con yerba y atacar les tropes per detrás de la que pasaben). Debío al so probable orixe xeográficu, a veces los ninja son tamién nomaos “homes d'Iga (Iga no mono) o de Koga, o tamién “tropa d'Iga” (Iga shu) o de Koga.
Créyese n’efeutu que los ninjes aniciaben en tropes formaes ente los sieglos VIII y IX, y en bushi vencíos y ensin señor (ronin), que se refuxaren nes provincies d'Iga y Koga (anguaño prefeutures de Mie y de Shiga, al pie del llagu Biwa, cerca de Kioto). Tamién, ente los probables fundadores del ninjutsu, cúntase’l xeneral chinu Ikai, que s’exilió n’Iga a mediaos del sieglu XI y importó téuniques de combate. Toos estos teníen en común el desaniciu y la derrota y desarrollaron téuniques de sobrevivencia naquelles fasteres monteses, de mou que les téuniques pragmátiques de combate veníen d'oríxenes estremaos.
L’establecimientu naquelles fasteres salvaxes y arrodiaes de montes, y poro ensin gran interés económicu y protexíes de les invasiones de los señores vecinos, ensin dulda contribuyó a desendolcar un espíritu d'independencia, con ausencia de reyos con un señor y dala esmolición a volvese a la escontra d'antiguos aliaos. A los naturales d'estes provincies nun había quien los obligar a pagar impuestos y gociaben d'una llibertá de movimientos que nun teníen los bushi (o samuráis), que sí taben sometíos a los daimyos (señores feudales); tampoco nun taben sometíos al Bushido (武士道), el códigu d'honor de los bushi, y, poro, podíen prauticar téuniques de guerra irregular (espionax, guerrilla, emboscada, asesinatu). Esto tamién contribuyó al secretu y, poro, al misteriu que los arrodia. Les grandes families, a les que nun taben subordinaos, utilizábenlos pa los sos propósitos (robu, asesinatu). Una de les sos especialidaes principales yera introducise de nueche nos castiellos y campamentos militares y prender fueu, al envís de facilitar l'asaltu de les tropes regulares. Nun diben necesariamente de negru, como se pinten güei, sinón que vistíen normal pa llevar la mesma ropa que les sos víctimes y asina provocar la confusión.
La dixebra ente los samuráis y los ninja ye sicasí difícil d'afitar, como amuesa la vida del célebre guerreru Jubei Mitsuyoshi Yagyu, que foi samurái y ninja al empar. Ellaboró unos trataos d'estratexa militar llamaos “Cuadernos de la Lluna” (Tsuki no sho).
Les families nobles principiaron a convocar mercenarios (ninja de xuru) dende’l reináu del primer emperador del Xapón, Jinmu Tennō. Pero foi nel periodu Kamakura (1192-1333), un periodu marcáu poles numberoses amarraces ente les families y polos asesinatos, cuando estes práutiques, incluso les que nun s’axustaben al códigu bushido, foron les más utilizaes pol poder y los señores feudales. Los antepasaos de los ninja asitiaron de cutiu los sos llares nos montes, onde sofitaron a los prauticantes del shugendo, los yamabushi, que davezu foron los sos maestros d'armes. Hai munchos documentos antiguos qu'amuesen guerreros lluchando con tengu (deidaes del monte), que yeren en realidá yamabushi.
Los ninja taben probablemente nel orixe de tropes de guerreros asemeyaes a les milicies civiles (jizamurai) que teníen l'oxetivu de defender la provincia; probablemente nun yeren solo guerreros, sinón que teníen tamién otru trabayu (llabradores por exemplu). Ye difícil perdatar l'apaición de los ninja, porque tratóse de xuru d'una evolución progresiva. El primer usu datáu y documentáu de la utilización d'estes tropes d'Iga y Koga (Iga shu y Koga shu) ye ensin dulda l'ataque al castiellu del señor Rokkaku de Magari pol señor Ashikaga nel 1487. Tokugawa Ieyasu, que foi daimyo (señor feudal) y dempués shogun (dictador militar de Xapón) nel sieglu XVI, recurrió davezu a estos "axentes d'intelixencia". Pero los ninja yeren tamién a veces guerreros subordinaos al so señor y nun teníen denguna rellación coles families d'Iga y Koga, como por casu los utilizaos por Takeda Shingen nel mesmu periodu. Había más de setenta families ninja en tol territoriu de Xapón nesi momentu.
El socesu más importante foi, ensin dulda, la sangrienta sumisión de la provincia d'Iga (la provincia actual de Mie, al este de la ciudá de Nara) poles tropes d'Oda Nobunaga nel 1579. Nobunaga yera’l rexente (masque nun foi nomáu shogun pol emperador), y la independencia d'Iga representaba un desafíu a la so autoridá. Los dos primeros intentos de sumisión terminaron en fracasu. Nel terceru invadió la provincia con seis exércitos dende seis llugares diferentes. Énte’l númberu tan eleváu d'enemigos, les téuniques de guerrilla resultaron poco útiles y les families d'Iga y de Koga foron masacraes. Dellos sobrevivientes foron refuxase en ca los daimyos vecinos (incluyendo a Tokugawa Ieyasu) y punxéronse al so serviciu.
Dende entós dellos ninja, llamaos onmitsu, foron emplegaos pol shogun pa espiar a los daimyos, y otros, los oniwaban, foron utilizaos pa garantizar la seguridá al rodiu’l shogun y la vixilancia del so castiellu, y en cierta midida como policía na capital Edo. N’efeutu, el periodu Edo carauterízase por una relativa paz ente los clanes, y les téuniques de dominiu non armaes o con armes non cortantes desarrollaes polos ninja yeren bien interesantes naquel contestu.
El términu modernu de ninpo (忍法, ninpō), o shinobu ho, designa güei la doctrina de los ninja, igual que bujutsu convirtióse en budo. Pon l'acentu na resistencia, na constancia y na capacidá d'adautación. Por supuestu inclúi les téuniques de combate y de sobrevivencia na naturaleza (como’l mimetismu y los primeros auxilios), d'endurecimientu del cuerpu y del espíritu, pero tamién la capacidá d'aldovinar el peligru y evitalu. En realidá’l ninja tenía que ser quien a escondese, tenía que poder probar la so adautabilidá (flexibilidá mental) y nun venceyase a formes fixes y ríxides.
Al contrario que’l bushi, el ninja nun busca l'enfrentamientu direutu, nun trata d'amosar el so valor, sinón sobre too de sobrevivir y llevar a cabu la so misión ensin sentir vergoña o anoxu. El ninja va primero tratar de protexese y protexer a la so familia. Per otra parte, pue facese tamién referencia al tratáu chinu d'estratexa L’arte de la guerra, de Sun Tzu, que desendolca les téuniques d'información y desinformación nel contestu de la guerra:
Una de les primeres frases d'esti tratáu de guerra ye de fechu: "La guerra básase na mentira." Recomienda sobre too usar l'engañu pa refugar el combate. De mou qu'esti tipu de comportamientu yera recomendáu diez sieglos enantes de la primera mención histórica de los ninja.
El ninja yera furtivu y secretu. Sabía cómo s’afatar pa facese pasar por dalguién d'otra clas social o d'otra rexón. La enseñanza d'estes téuniques nes escueles (ryu) nun se facía en grupu como pa los bujutsu.
El términu xaponés ninjutsu (忍術), o shinobi jutsu, designa’l conxuntu de téuniques de los ninja, siguiendo los principios del ninpo. Abarca téuniques de combate, incluyendo l'usu irregular de les armes convencionales y combate a mano vacía (tai jutsu), pero tamién téuniques de mimetización (hensō jutsu, doton no jutsu), utilización d'esplosivos, de velenos, la maxa (gen jutsu), la natación, la equitación, etc.
Pero’l ninjutsu tamién inclúi conocimientos de meteoroloxía, astronomía, medicina y matemátiques que yá nun s’enseñen nos nuesos díes. Asina, dellos ninja diseñaron preses o esplotaron mines, de mou que yeren lo qu'agora llamaríemos “inxenieros”.
Los ninja usaben armes y materiales carauterísticos, principalmente preseos de llabranza camudaos. Por aciu de lo muncho que teníen d'armes ocasionales, la casuística ye cuasimente inabarcable, pero ente les más básiques tán:
El ninjutsu foi mui influyíu y enforma deformáu poles películes, col caltenimientu de la folada del cine d'artes marciales dempués de la muerte de Bruce Lee.
Al contrario que’l Bujutsu, que se foi tresformando na vía pacífica del Budo de los sieglos XVIII al XX, y foi oxetu d'aprendimientu masivu dende finales del sieglu XIX, el "ninjutsu moderno" del cine ye davezu una axuntadura recién de diferentes práutiques deportives.
Anguaño la escuela moderna de Ninpo más conocida y espardida ye la Bujinkan de Masaaki Hatsumi. Esti maestru estudió na so mocedá delles artes marciales con Manzo Iwata y Nawa Yumio, y sobre too con Toshitsugu Takamatsu, que fuera guardia personal del emperador chinu Po.
El Ninpo modernu promueve los valores de la paciencia, la resistencia, la entereza énte los pilancos y el corax.
Los ninja (nin tamién tien el significáu de “constancia”) yeren persones con munches facetes pero que namái teníen necesidá de recurrir a la violencia cuando les circunstancies lo esixíen, como los bushi. El so inxeniu, mezcláu con valentía, valió-yos bien delles lleendes de les que dalgunes (incluyendo l'equivocu sobre’l fechu de que podíen "esnalar y caminar sobre l'agua") nacieron de les películes yá citaes: el “boom” ninja de los años 1960 en Xapón, que trataba de crear un superhome xaponés después de la derrota de la Guerra del Pacíficu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
