Llingües yucaguires
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Les familia de llingües yucaguiras o llingües yukaghir ye un conxuntu de llingües pertenecientes a les llamaes llingües paleosiberianas, falaes en Rusia. Les úniques dos llingües pertenecientes a esta familia qu'entá se falen son:
Llingües yucaguires | ||
|---|---|---|
| Distribución xeográfica | Estremu oriental de Siberia | |
| Países |
 Rusia | |
| Falantes | > 200 | |
| Filiación xenética | uraloyucaguir (?) / paleosiberano (?) | |
| Subdivisiones |
Yukaghir septentrional Yukaghir meridionalyucaguiro septentrional (es)  , Southern Yukaghir (en) , Omok (en) y Chuvan (en) | |
| Códigu Glottolog | yuka1259 | |
|
| ||
| Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Nun son conocíes rellaciones con otres llingües, anque se suxirió un parentescu coles llingües uráliques. Toles llingües de la familia yukaghir son llingües amenaciaes en peligru d'estinción.
El parentescu coles llingües uráliques foi propuesta primeramente por Collinder (1940). Una de les motivaciones principales pa rellacionar estes llingües col urálicu son delles correspondencies nel sistema de casos ente les llingües yukaghir y el proto-samoyedo:
| Casu | Proto-Samoyedo | Yukaghir |
|---|---|---|
| llocativu | *-n(V) | -γa/-qa (nomes, pronomes) -γa-ne/-qa-ne (nomes) |
| prolativo | *-m-n(V) | -n (alverbios, postposciones) -γa-n/-qa-n (nomes, pronomes) |
| ablativu | *-t(V) | -t (alverbios, postposciones) -γa-t/-qa-t (nomes, pronomes) |
| dativu/lativo | *-ŋ | -ń (pronomes) -ŋi-ń(nomes) -de/-ŋo-de (alverbios) |
Los numberales nos dos llingües yukaghiras modernes son:[1]
| GLOSA | Yukaghir septentrional | Yukaghir meridional |
PROTO- YUKAGHIR |
|---|---|---|---|
| '1' | mārquonʼ | irkēj | *māl- |
| '2' | kijuonʼ | ataqlōj | *ki-lōɲ *ataq-lōɲ |
| '3' | jaluonʼ | jālōj | *ja-lōɲ |
| '4' | jalaklanʼ | ileklōj | *jalək-lōɲ |
| '5' | imdaldʼanʼ | n'əɣanbōj | |
| '6' | mālajlanʼ | mālōj | *māl-ja-lōɲ 2 x 3 |
| '7' | puskijanʼ | purkījōj | *aguadía-kī-lōɲ |
| '8' | mālajlaklanʼ | malɣiləklōj | *māl-jalək-lōɲ 2 x 4 |
| '9' | valʼɣarumkuruonʼ | kunirkil'ǯōj | *10-1 |
| '10' | kunilʼanʼ | kunel'ōj | *kunil-(l)ōɲ |
