Les ilesies tallaes na roca de Lalibela, declaraes Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 1978,[1] son un conxuntu d'ilesies rupestres escavaes na roca basáltica acoloratada de les llombes de la ciudá monástica de Lalibela, n'Etiopía.
,_en_español.png)
Historia
El conxuntu monumental constitúi'l principal esponente de los escasos restos de la Dinastía Zagüe, de la que Lalibela yera la so capital.
Les ilesies de Lalibela distribuyir en dos grupos principales, dixebraos pola canal de Yordanos, que representa'l ríu Xordán, pero comunicaes ente sigo por túneles, pasadizos y trincheres. El llugar foi concebíu por que la so topografía correspondiera a una representación simbólica de Tierra Santa. Una cruz monolítica marca'l puntu de partida del percorríu efectuáu polos pelegrinos. Cuatro de les ilesies son exentes; les demás tán xuníes a la roca madre, bien por dalguna paré o bien pol techu.
Al norte atopen les ilesies de Biet Medhani Alem (Casa del Salvador del Mundu), Biet Mariam (Casa de María), Biet Maskal (Casa de la Cruz), Biet Denagel (Casa de les Vírxenes Mártires), Biet Golgotha Mikael (Casa del Gólgota) y Biet Mikael (Casa de San Miguel); al sureste, Biet Amanuel (Casa de Emmanuel), Biet Qeddus Mercoreos (Casa de San Mercuriu), Biet Abba Libanos (Casa del abá Libanos), Biet Gabriel Rafael (Casa de Gabriel y Rafael) y Biet Lehem (Casa del Santu Pan). Separada de les demás, al oeste, atópase Biet Ghiorgis (Casa de San Jorge), la meyor caltenida.
Biet Medhani Alem, la más alta y estensa del grupu, ye una reproducción de la catedral de Santa María de Sion d'Aksum, destruyida en 1535 polos invasores musulmanes. Desprovista de pintures, ta estremada en cinco grandes naves. Alluga la Cruz de Lalibela, y posiblemente ye la mayor ilesia monolítica del mundu.
Anque la fecha de construcción de les ilesies nun foi establecida con exactitú, piénsase que la mayor parte foi construyida mientres el reináu de Gebra Maskal Lalibela, escontra 1200. Biet Mariam ye posiblemente la más antigua.
Sicasí, investigaciones sobre'l mesmu terrenal, suxeren que la so construcción algamó probablemente un periodu muncho más llargu de tiempu. David Phillipson, profesor d'arqueoloxía africana de la Universidá de Cambridge, que basa la so investigación nos estilos de los monumentos arquiteutónicos, les sos interrellaciones estructurales y la comparanza con otros monumentos d'Etiopía, suxer que trés de les ilesies son mediu mileniu más antigües, construyíes primeramente como parte de complexes fortificaciones o de palacios d'élite, mientres un periodu d'inestabilidá política de les darreries del Imperiu del reinu d'Aksum, escontra la metá del sieglu VII.[2] Tamién conclúi que siquier siete de les ilesies fueron construyíes como llugares de cultu ente los sieglos X y XIII, demostrando una continuidá ente la civilización Aksum, qu'adoptó'l cristianismu nel sieglu IV, y l'Etiopía medieval.[2]
Fueron descrites por Francisco Álvares, cura d'una misión portuguesa que llegó a Etiopía en setiembre de 1520. Amás de la so crónica escrita, abondo detallada, tamién realizó dellos dibuxos. Esta y otres evidencies posteriores constataron la erosión progresiva de la piedra y la degradación de los edificios. Mientres la primer metá del sieglu XX empecipiáronse yá les primeres restauraciones hasta'l 1978 cuando fueron rexistraes pola Unesco pa caltener el patrimoniu cultural y los monumentos.[3][4]
Biete Ghiorgis
Biete Maskal
Biete Golgotha Mikael
Biete Mariam
Biete Medhani Alem
Biete Amanuel
Biete Qeddus Mercoreus
Biete Abba Libanos
Biete Lehem
Biete Gabriel Raphael
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Ver tamién
- Patrimoniu de la Humanidá n'África
- Arquiteutura rupestre
- Cruz de Lalibela
Referencies
Enllaces esternos
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
