políticu francés (1935–2005) From Wikipedia, the free encyclopedia
Gnassingbé Eyadéma (enantes llamáu Étienne Eyadema, 26 d'avientu de 1935, Pya (en) 
– 5 de febreru de 2005, gobernación de Tunicia) foi gobernante de Togu dende 1967 hasta la so muerte. Participó en dos esitosos golpes d'estáu, en xineru de 1963 y en xineru de 1967. Asumió'l poder dende'l 14 d'abril de 1967 y llogró caltenese nel poder por décades. Entamó y ganó diverses eleiciones ente 1972 y 1998 que son consideraes como llibres, pero en munchos aspeutos criticables.
Gnassingbé Eyadéma | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
10 xunetu 2000 - 9 xunetu 2001 ← Abdelaziz Bouteflika - Frederick Chiluba →
14 abril 1967 - 5 febreru 2005 ← Kléber Dadjo - Faure Gnassingbé → | |||||
| Vida | |||||
| Nacimientu |
Pya (en) , 26 d'avientu de 1935[1] | ||||
| Nacionalidá |
 Francia  Togu | ||||
| Muerte | gobernación de Tunicia, 5 de febreru de 2005[2] (69 años) | ||||
| Sepultura |
Pya (en) | ||||
| Causa de la muerte | infartu de miocardiu | ||||
| Familia | |||||
| Madre | Maman N'Danida | ||||
| Casáu con |
Hubertine Badagnaki Gnassingbé (en) [3] Marie Manguiliwè (en) [4]Sabine Mensah (en) [4]Véronique Massan Osséyi (en) [5] | ||||
| Fíos/es |
Faure Gnassingbé Kpatcha Gnassingbé Rock Balakiyèm Gnassingbé Ernest Gnassingbé (en) Gnékéle Gnassingbé (en) [6]Babanam Gnassingbé (en) [7]Toyi Gnassingbé (en) Mey Gnassingbé (en) Naka Gnassingbé de Souza (en) Némè Gnassingbé (en) Essolizam Gnassingbé (en) Tina Gnassingbé (en) [8]Yvonne Gnassingbé (en) Odilia Gnassingbé (en) [9]Nathalie Gnassingbé (en)
| ||||
| Estudios | |||||
| Llingües falaes |
francés[10] kabiyé (es) | ||||
| Oficiu | políticu, militar | ||||
|
Participante
| |||||
| Premios |
ver
| ||||
| Serviciu militar | |||||
| Graduación | xeneral del exércitu | ||||
| Lluchó en |
Guerra d'Indochina Guerra d'Independencia d'Arxelia | ||||
| Creencies | |||||
| Relixón | Ilesia Católica | ||||
| Partíu políticu | Reagrupamientu del Pueblu Togolés | ||||
 | |||||
Nació na ciudá de Pya, sirvió nel exércitu francés ente 1953 y 1961, n'Arxelia y Indochina. Al llograr Togu la so independencia en 1960, a los veteranos del exércitu francés foi-yos negada'l so pasu al exércitu togoleñu pol primer presidente, Sylvanus Olympio. Eyadéma entamó un esitosu golpe d'estáu y encargóse él mesmu de matar al presidente, según el so propiu recuentu a una revista francesa. Asumió'l cargu de xefe del exércitu d'un gobiernu civil qu'él mesmu designó. En 1967 dio un nuevu golpe d'estáu y asumió personalmente'l gobiernu del país y el ministeriu de defensa.
Más palantre, Eyadéma ganó eleiciones (que los sos resultaos nun son apostaos) en 1972, 1979 y 1986. Una coalición de partíos políticos intentó sacalo del poder en 1991, pero utilizó'l sofitu de l'armada pa caltenese nel poder. Llogró nuevamente llexitimar el so gobiernu en 1993, y ganó la reelección en 1998, nel cuadru d'una masacre de cientos d'opositores al gobiernu. El so gobiernu ye consideráu de tipu dictatorial, recurriendo frecuentemente a la tortura y asesinatu d'opositores.
A finales de 2002, promovió un cambéu na constitución de Togu col fin d'esaniciar les llimitaciones al númberu de mandatos d'un presidente, de manera de podese presentar nuevamente en 2003. Ganó les eleiciones de 2003. Un segundu cambéu dexaría presentase al so fíu, Faure presentase'l modificar un requisitu d'edá mínima, preparando asina la so socesión.
Eyadéma presidió la Organización de la Unidá Africana ente 2000 y 2001, y sirvió de mediador nel conflictu internu en Costa de Marfil en 2002.
El 5 de febreru de 2005, morrió d'un ataque cardiacu, mientres yera tresportáu al esterior pa ser atendíu. Eyadéma tenía d'enfrentase esi mesmu añu a unes nueves eleiciones. Tres la so muerte, los militares designaron al so fíu, Faure Gnassingbé, como presidente, fechu que provocó fuertes protestes. El 24 d'abril Faure foi confirmáu nel so puestu tres les eleiciones.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
_-_Sash_of_Grand_Collar.svg){kind=small}
