অশ্বমেধিক পৰ্ব
From Wikipedia, the free encyclopedia
অশ্বমেধিক পৰ্ব বা অশ্বমেধ পৰ্ব (সংস্কৃত: आश्वमेधिकपर्व ) ভাৰতীয় মহাকাব্য মহাভাৰতৰ অষ্টাদশটা পৰ্বৰ চতুৰ্দশ পৰ্ব। পৰম্পৰাগতভাৱে ইয়াত ২টা খণ্ড আৰু ৯৬টা অধ্যায় আছে।[1][2] সমালোচনাত্মক সংস্কৰণত এখন উপ-পুথি আৰু ৯২টা অধ্যায় আছে।[3][4]
কৃষ্ণ আৰু ব্যাসে যুধিষ্ঠিৰক অশ্বমেধ অনুষ্ঠান সম্পন্ন কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়াৰ পৰা অশ্বমেধিক পৰ্বৰ আৰম্ভণি ঘটিছে।
যুধিষ্ঠিৰে প্ৰকাশ কৰে যে যুদ্ধৰ বাবে কোষাগাৰ খালী হৈ আছে। কৃষ্ণই মেৰু পৰ্বতৰ ওচৰৰ হিমাৱতত সোণ খননৰ পৰামৰ্শ দিয়ে। তেওঁ ৰজা মুৰাত্তৰ কাহিনী শুনায়। যুধিষ্ঠিৰে সোণ খনন, নিজৰ কোষাগাৰ পূৰণ আৰু অশ্বমেধিকা অনুষ্ঠান সম্পন্ন কৰাৰ প্ৰচেষ্টাৰে আগবাঢ়ি যায়।[5]
গ্ৰন্থখনত ৩৬টাতকৈও অধিক অধ্যায় থকা অনুগীতা পৰ্ব সন্নিৱিষ্ট হৈছে যাক কৃষ্ণই ক্ষুদ্ৰ-ভাগৱত বুলি বৰ্ণনা কৰিছে। অৰ্জুনে কৃষ্ণক কৈছে যে তেওঁ শান্তিৰ সময়ত ভাগৱতৰ প্ৰজ্ঞা স্মৰণ কৰিবলৈ অক্ষম আৰু পুনৰ কৃষ্ণৰ প্ৰজ্ঞা শুনিবলৈ আগ্ৰহী। কৃষ্ণই অনুগীতা (আক্ষৰিক অৰ্থত পৰৱৰ্তী গীতা) - ব্ৰাহ্মণৰ পত্নী আৰু ব্ৰহ্মাৰ মাজত হোৱা বাৰ্তালাপ হিচাপে আবৃত্তি কৰে। পণ্ডিতসকলে অনুগীতাক মধ্যযুগীয় কালত অশ্বমেধিকা পৰ্বত ভুৱা সংযোজন, আৰু মূল মহাভাৰতৰ বিকৃতকৰণ বুলি মত প্ৰকাশ কৰিছে।[6][7]