From Wikipedia, the free encyclopedia
هيتوم الاولانى Het'um I ، ( فى المصادر المصريه: التكفور هيتوم بن قسطنطين بن باساك ملك الأرمن )- اتوفى فى قرية أكنير فى برجربيرد فى 29 اكتوبر سنة 1271 - ، ملك ارمينيا الصغرى او ملك كيليكيا من سنة 1226 لسنة 1269 و إبنه هو ليو التانى ملك ارمينيا الصغرى. هيتوم بيعتبر رائد التحالف الأرمنلى مع المغول.
| ||||
---|---|---|---|---|
ملك | ||||
Hethum I with Queen Zabel on a coin | ||||
ملك | ||||
معلومات شخصيه | ||||
تاريخ الميلاد | سنة 1213 [1] | |||
تاريخ الوفاة | 28 اكتوبر 1270 (56–57 سنة) | |||
الزوجة | ايزبيلا ملكة ارمينيا [1] | |||
ابناء | ليو التانى ملك ارمينيا الصغرى ، وريتا من ارمينيا | |||
سلالة | House of Lambron | |||
تعديل مصدري - تعديل |
قبل مايقعد هيتوم على عرش مملكة كيليكيا بفتره كان فيه نزاع قايم مابين الهيتوميين Het'umids اللى هيتوم بينتمى ليهم و الروبينيين Rupennids لكن النزاع خلص سنة 1219 فى عهد الملك ليو الاولانى و فى 1226 اتجوز هيتوم من ايزابيل ( زابل الأولى Zabel I ) وريثة ليو.
فى القرن 13 مملكة كيليكيا بقت بتواجه خطر الغزو عن طريق سلاجقة سلطنة الروم. و فى سنة 1233 اجبر السلاجقه الملك هيتوم الاولانى على دفع جزيه لسلطنتهم لكن لما ظهر المغول اللى ابتدو يهاجمو الشرق الاوسط و القوقاز من 1239 اتحالف الارمن معاهم و بعد معركة كوسى داغ Battle of Köse Dağ سنة 1243 مابين المغول و السلاجقه سلم الارمن عيلة السلطان السلجوقى للمغول و بقو خاضعين لحمايتهم مقابل دفع جزيه سنويه ليهم و حط المغول حاميه عسكريه فى كيليكيا لحمايتها. ما بين 1253 و 1256 هيتوم و اخوه سمباد Smpad زارو عاصمة المغول قراقوم عشان يعترف الخان الاعظم بسلطتهم. تحت حماية المغول غزا الأرمن سوريا و استولو على مدن من الايوبيين و فى سنة 1260 شارك هيتوم فى صف المغول فى معركة عين جالوت و اتوسعت مملكته فى جهة الشرق لغاية الفرات لكن هزيمة المغول كانت نكبه عليهم حيث ان مملكتهم بقت مفتوحه قدام الجيوش المملوكيه. هيتوم لعب دور كبير فى احتلال المغول لحلب و دمشق لكن بكده بقى عدو للقوه الجديده الصاعده فى مصر: المماليك. ففى سنة 1266 فى عهد السلطان الظاهر بيبرس خرج من مصر جيش بقيادة الامير قلاوون الألفى و راح على كيليكيا و غلب جيش هيتوم الملكى اللى حاول يدافع عن بوابات امانوس Amanus Gates و دمر مدنها. فى المعركه دى اللى اتعرفت باسم " معركة مرى Battle of Mari " اتقتل توروس Thoros ابن الملك هيتوم الاولانى ، و مع 40.000 عسكرى ارمنلى اتأسر ليو التانى اللى كان لسه امير باسم " الامير ليو التالت ". هيتوم قبل الهجوم حاول انه يتفاوض مع بيبرس لمنع الغزو لكن المفاوضات ماجابتش نتيجه اكمن بيبرس كان شايل من الارمن و عايز يعاقبهم عشان اتحالفو ويا المغول.
فى سنة 1268 اضطر هيتوم انه يسلم القلاع اللى على حدود مملكته الشرقيه و دفع ديه و قدر يسترد ابنه ليو من الاسر ، و بعد ما أخد رأى اباقاخان إيلخان المغول اتنازل فى سنة 1269 عن العرش لإبنه ليو و راح عاش فى دير و اتوفى فى مغربية 29 اكتوبر 1271 فى قرية أكنير فى برجربيرد و اتنقل جثمانه للدير المقدس فى دلازارك و اندفن فى كنيسة القديس البطريرك جريجور بعد مااعترف قبل وفاته انه على المذهب الارتودوكسى و سمى نفسه ماكير Macaire.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.