Suiza
From Wikipedia, the free encyclopedia
A Confederación suiza u Suiza (en alemán Schweiz; en francés Suisse; en italiano Svizzera; en rumanch Svizra) ye un Estato Federal situato en o centro d'Europa sin costas en a mar.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Confederación suiza Schweizerische Eidgenossenschaft Confédération suisse Confederazione Svizzera Confederaziun svizra Confoederatio Helvetica | |||||
| |||||
Lema nacional: Uno pro omnibus, omnes por uno | |||||
Himno nacional: Cantique Suisse | |||||
Capital • Población • Coordenatas |
Berna 136.338 (2003) 46°57′ N 7°27′ E | ||||
Mayor ciudat | Zúrich | ||||
Idiomas oficials | Alemán, francés, italiano, rumanche | ||||
Forma de gubierno Consello Federal Suizo |
Republica federal Viola Amherd (P) Karin Keller-Sutter (VP) Guy Parmelin Ignazio Cassis Albert Rösti Elisabeth Baume-Schneider Beat Jans | ||||
Independencia • Declarata • Reconoixita |
d'o Sacro Imperio Romano 1 d'agosto de 1291 24 d'octubre de 1648 | ||||
Superficie • Total • % augua Mugas Costas |
Posición 132º 41.285 km² 3,7% 1.852 0 | ||||
Población • Total • Densidat |
Posición 92º 7.261.200 176 hab/km² | ||||
PIB (PPA) • Total (2005) • PIB per capita |
Posición 36º US$ 241.265.000.000.000 33.168 | ||||
Moneda | Franco suizo (CHF) | ||||
Chentilicio | Suizo/a, helvecio/a u helvetico/a[1] | ||||
Zona horaria • en Verano |
UTC +1 UTC+2 | ||||
Dominio d'Internet | .ch | ||||
Codigo telefonico | +41 | ||||
Prefixo radiofonico | HEA-HEZ , HBA-HBZ | ||||
Codigo ISO | 756 / CHE / CH | ||||
Miembro de: ONU, EFTA, OCDE, OSCE | |||||
A suya población ye de 7.261.200 habitants en una superficie de 41.285 km², con una densidat de población de 176 hab/km². A suya capital se troba en a ciudat de Berna, anque a mayor ciudat d'o país por o suyo numero d'habitants ye Zúrich; antiparte, os centros financers d'o país se troban en as ciudaz de Zúrich, Basilea y Chinevra. Suiza tien muga con Alemanya, Francia, Italia, Austria y Liechtenstein. O país ha tenito una gran tradición de neutralidat politica y militar, razón por a que ye a seu de muitas organizacions internacionals (mesmo l'Organización d'as Nacions Unidas i tien una seu alternativa a la suya seu de Nueva York). O país no fa parte d'a Unión Europea, anque dende 2005 fa parte d'o espacio Schengen.
O suyo nombre ye una derivación d'o nombre d'un d'os cantons establidors d'a federación, "Schwyz" (en alemán stándard, "Schweiz"). Ye un d'os países mas ricos y desembolicatos d'o mundo, con un Producto Interior Bruto de mas de 300.000 millons de dólars estausunidenses (estimación de 2009).
A Confederachón Helvetica proclamó a suya independencia d'o Sacro Imperio Romano Chermanico l'1 d'agosto de 1291, anque ista proclamacón d'independencia no fue reconoixita formalment dica o 24 d'octubre de 1648 en o tractau de Westfalia. Dende ixe inte, a suya historia ye marcata por a suya neutralidat y por o feito d'estar formata por cuatre comunidaz lingüisticas, estando ixas cuatro luengas (alemán, francés, italiano y rumanch) as luengas oficials d'o país; amás o país ha recibito (fácil que por a suya politica de neutralidat) muita inmigración, convertindo-se asinas en un país con una gran variedat cultural.