From Wikipedia, the free encyclopedia
O pasau perfecto simple d'indicativo indica accions que s'han rematau en o pasau y que no son necesariament relacionadas con o estau de feitos d'a situación present.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Tiempos verbals |
Modo indicativo |
Present |
Modo subchuntivo |
Present |
Modo imperativo |
Impresonals |
Infinitivo simple |
En a evolución d'as luengas neolatinas ha entrau en competencia con o pasau perfecto composau y esta baralla s'ha resuelto de diferents trazas. En galaicoportugués y astur-leyonés ye a forma simple ha que ha desplazau a la forma composada. En francés y rumano ye a forma composada a que ha desplazau a la forma simple, de fueras d'o dialecto daco-rumano d'Oltenia.
L'aragonés y catalán presentan una clara deseparación d'os dos tiempos verbals, a l'igual que o castellano orichinal y normativo, manimenos en castellano septentrional y de muitas zonas d'America cada vegada ye mes estendillada a substitución d'a forma composada por a simple, a causa d'a influencia d'o gallego.
A forma que se considera mes cheneral en l'Alto Aragón ye:
Persona | 1ª Conchugación | 2ª Conchugación | 3ª Conchugación |
1ª Sing. | Aduyé | Debié | Partié |
2ª Sing. | Aduyés | Debiés | Partiés |
3ª Sing. | Aduyó | Debió | Partió |
1ª Plur. | Aduyemos | Debiemos | Partiemos |
2ª Plur. | Aduyetc | Debiez | Partiez |
3ª Plur. | Aduyoron/Aduyón | Debioron/Debión | Partioron/Partión |
O pasau perfecto simple presenta variants dialectals d'intrés. En aragonés oriental se fa servir o pasau perfecto perifrastico de tipo galorromanico que se fa con o infinitivo d'o verbo seguindo a lo present d'o verbo ir como auxiliar (pero con im e iz substituitos por vam y vaz).
O pasau perfecto simple en francés (passé simple) expresa una acción acabada en o pasau. No se fa servir en o rechistro coloquial actual, restrinchindo-se o suyo emplego a la tercera persona en contextos literarios y historicos.[1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.