From Wikipedia, the free encyclopedia
A Manchuela ye una comarca natural situata entre a Mancha propiament dita y a Serranía de Cuenca. Ye dividita entre as provincias de Cuenca (Manchuela Cuencana) a Albacet (Manchuela Albacetenya).
 |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Administrativament ye dividita entre os partius chudicials de San Clemente y Motilla del Palancar, en Cuenca; y de Casas-Ibáñez, La Roda, Albacet y Almansa, en Albacet.
A Manchuela ye una zona de transición entre a planata manchega y a montanya.
Muga a lo norte con a Serranía de Cuenca, a lo sud con a sierra de Alatoz (que la desepara de l'Altiplán d'Almansa), a l'este con o río Cabriuel (que la desepara d'a Plana d'Utiel y a Val de Cofrentes), y a l'ueste con o río Xúcar, pero tamién comprene bels municipios d'a ribera d'a marguin dreita d'o Xucar, que en a Manchuela s'adreza fa un arco de 90 graus y s'adreza enta l'este. A la dreita d'o Xúcar se fan difusas as mugas con a Mancha Alta. Un tercer río, o Valdemembra, afluent d'o Xúcar por a marguin ezquierda, la trescurza.
Bel releu que bi ha en a zona d'a Foz de Xúcar formó en o terciario a divisoria d'auguas entre a versant atlantica y a versant mediterrania, (enantes as auguas d'o tramo norte-sud de l'actual Xúcar desauguaban enta l'Atlantico), pero o mayor poder erosivo d'os ríos, torrents y ramblas con dirección ueste-este d'a versant mediterrania en o pasato la erosión remontant produció un fenomeno de captura fluvial.
En a parte cuencana bi ha dos grans entibos, l'entibo d'Alacón en o Xúcar y l'entibo de Contreras en o Cabriuel.
Ye una plataforma en a Cuenca d'o Xucar on s'ha entallato o Xucar y os afluent suyos formando-ie as caracteristicas foces como as Foces d'o Cabriuel.
As prencipals carreteras que la recorren son l'Autovía de l'Este A-3, a N-320, a N-310 y a N-322.
A zona fue conquiesta por a Corona de Castiella. O 16 de chunio de 1224 o rei Ferrando III de Castiella donó a la Orden d'Alcalá de la Selva (Teruel) o castro d'Alcalá del Júcar, las cuevas de Garaden, y una serie de propiedaz en Alcocer, Atalaya de Ferruz, Alarcón y Iniesta y as ilesias que i heba con as decimas y primicias chunto con a obligación de respetar os dreitos d'a ilesia cuencana.
| Nombre | Población | |
|---|---|---|
| 1. | Quintanar del Rey | 7.563 |
| 2. | Motilla del Palancar | 5.653 |
| 3. | Madrigueras | 4.733 |
| 4. | Casas-Ibáñez | 4.530 |
| 5. | Iniesta | 4.366 |
| 6. | Villamalea | 3.909 |
| 7. | Casasimarro | 3.120 |
| 8. | Villanueva de la Jara | 2.100 |
| 9. | Minglanilla | 2.532 |
| 10. | Fuentealbilla | 1.951 |
En tota a comarca bi ha una economía basata en o sector primario, con cautivos de cerial, olivera y vinya sobretot y ganadería ovina.
Huei a Manchuela ye a zona con mayor producción de fongos de tota Espanya, se bi ha producción de Pleurotus, Champiñón y Shii-take.
Bi ha dos denominacions d'orichen de vin, a Manchuela (que abarca a mayor parte d'o territorio d'a Manchuela) y Ribera d'o Xúcar (que abarca, dentro d'a Manchuela, a los municipios de Casas de Benítez, Casas de Guijarro, Pozoamargo, El Picazo y Sisant).
O castellano d'a Manchuela conserva catalanismos y aragonesismos[1] por estar cerca de Valencia y as Comarcas churras. Como en Aragón se conserva o diminutivo -ico, que ye un arcaísmo castellano.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
