Etiopia
From Wikipedia, the free encyclopedia
A Republica Democratica Federal d'Etiopia (en amharico ኢትዮጵያ, Ityop'iya, en guiés ኢትዮጵያ, en oromo Fereralawa Dmokratawa Repabliikii ItiyoPiya) ye un país d'Africa oriental. Muga a l'ueste con Sudán; a o norte con Eritrea y Chibuti; a l'este con Somalia y a o sud con Kenya; dende a independencia d'Eritrea en 1993, o país no tien salida a la mar Roya. D'antis mas se clamó Abisinia.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Republica Democratica Federal d'Etiopia የኢትዮጵያ ፈደራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ Ityop'iya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik | |||||
| |||||
Lema nacional: n/d | |||||
Himno nacional: Whedefit Gesgeshi Woude Henate Ethiopia | |||||
Capital • Población • Coordenatas |
Addis Abeba[1] 2.757.730 (2005) 9°1' N 38° 44' E | ||||
Mayor ciudat | Addis Abeba | ||||
Idiomas oficials | Amharico | ||||
Forma de gubierno President Primer ministro |
Republica federal Mulatu Teshome Wirtu Haile Mariam Desalegn | ||||
Independencia • Calendata |
|||||
Superficie • Total • % augua Mugas Costas |
Posición 26º 1.127.127 km² 0.7 5.311 km 0 km | ||||
Población • Total • Densidat |
Posición 16º 78.529.836 (2008) 60 hab/km² | ||||
PIB (PPA) • Total (2008) • PIB per capita |
Posición 62º US$ 84.299 millons US$ 1122,93 | ||||
Moneda | Birr (ETB ) | ||||
Chentilicio | Etíope[2] | ||||
Zona horaria • en Verano |
MSK (UTC+2) MSK (UTC+3) | ||||
Dominio d'Internet | .et | ||||
Codigo telefonico | +251 | ||||
Prefixo radiofonico | 9EA-9FZ, ETA-ETZ | ||||
Codigo ISO | 231 / ETH / ET | ||||
Miembro de: ONU, UA | |||||
A superficie d'o país ye de 1.127.127 km², con una población de 2.757.730 habitants (2005), y una densidat de población de 2,45 hab/km². Ye o segundo país d'Africa por a suya población dezaga de Nicheria y o deceno por a suya superficie.
A capital d'o país ye a ciudat d'Addis Abeba. Politicament, o país ye una Republica federal, estando l'actual president Mulatu Teshome Wirtu y l'actual primer ministro Haile Mariam Desalegn.
Etiopia estió o segundo país d'o mundo en fer d'o cristianismo a suya relichión oficial, dimpués d'Armenia. Sindembargo, estió o primer lugar en recibir exilatos de relichión islamica provenients d'Arabia, y asinas tamién bi ha en o país una important población de relichión islamica.
A ciudat mas poblata d'o país ye a suya capital, Addis Abeba, con arredol de 2,5 millons d'habitants, pasando d'os 100.000 habitants atras 9 ciudaz, y d'os 200.000 nomás a ciudat de Dire Dawa.
Cheograficament, o país s'estendilla en un altiplano central, con altarias de 1.800 dica 3.000 metros, con bellas tucas que plegan dica os 4.620, como por eixemplo o Ras Dashen, que ye asinas a maxima altaria d'o país. Addis Abeba, situata a 2.400 metros d'altaria, ye considerata a capital de mayor altaria d'o mundo. En iste altiplano tienen a suya naixencia bellos ríos, como o Nilo Azul, una d'as brancas d'o río Nilo, que tiene o naixedero en o lago Tana.
Etiopia ye considerata como a cuna d'a Humanidat, y ye amás o puesto a on se trobó a Lucy. Ye, chunto con Kenya, o país a on s'an feito as troballas arqueolochicas d'hominidos mas antigos.
A civilización etiopica, con a civilización de l'Antigo Echipto, ye a mas antiga civilización africana, con centros historicament tan importants como o reino d'Aksum. A ran internacional, Etiopia estió miembro d'a Sociedat d'as Nacions dende 1923, sinnó a Declaración d'as Nacions Unidas en 1942 y estió uno d'os 51 países fundadors d'a Organización d'as Nacions Unidas. Addis-Abeba ye tamién a seu d'a Unión Africana (Haile Selassie estió uno d'os prencipals promotors, cuan se clamaba OUA, Organización para la Unidat Africana), y tamién ye a seu d'a Comisión Economica ta Africa (CEA).