Dr Sinan, mit vollem Naame woorschinlig Yusuf Sinan (oder Sinanüddin) bin Abdullah (oder Abdülmennan, Abdurrahman, Abdülkerim),[1] (* um 1490 vermuetlig z Ağırnas bi Kayseri; † 17. Juli1588 z Istambul) isch dr bedütendsti osmanischi Archidekt zu Zite vo de SultanSelim I., Süleyman I., Selim II. und Murad III. gsi. As sonige het er Eereditel wie zum Bischbil Koca Mimar Sinan Ağa überchoo. Allgemäin bekannt isch er under em Churznaame Mimar Sinan („Archidekt Sinan“) worde.
Villicht dr Sinan (linggs) uf ere osmanische Miniatuur vo 1579. Er beufsichtigt d Arbäite am Fundamänt vom Graab vom Sultan Süleyman I. 1566
S Wärk vom Sinan, wo au as Bauääscheniöör und Stadtbauer gschafft het,[2] gältet as dr Höhepunkt vo dr klassische osmanische Archidektuur. Im Sinan si Bedütig wird dur Bezäichnige wie „dr Euklid vo sinere Epoche“[3] oder „dr Michelangelo vo de Osmane“[4] dur Zitgenosse und Fachlitratuur dütlig. Er gältet as äine vo de grösste Archidekte vo alle Zite.[5] E baar vo sine Moscheä wärde wäge iirer Kongruänz und Harmonii vo dr Inne- und dr Ussewirkig under Kunsthistoriker as die vollkommenste us dr vorindustrielle Zit aagluegt.
Mä wäiss nid genau, wenn dr Sinan uf d Wält choo isch. D Informazioone über si Familie si voll Lugge und widerspräche sich zum Däil. Si chömme vo was dr Sinan verzellt und si Fründ, dr Dichter Mustafa Sâ'î Çelebi,[6] ufgschriibe het und vom Briefwäggsel us dr Zit, won er Generalbaumäister gsi isch, vo sinere Stiftungsurkunde (Vakfiye) und vom Epitaaf an sim Graab.[7][8]
Im Sinan si Naame und d Klassifizierig as Konvertit us Tuḥfetüʾl-Miʿmārin vom Mustafa Sâ'î Çelebi, Blatt 4b, Ziile 7 und 8: "Sinān bin ʿAbdüʾl-Mennān [...] ʿAbdullāh oġlı"Skizze vom Sinan für s Kırkçeşme Wasserverdäiligssüsteem, früeji 1560er-JoorBlick in Sinan si Türbe (Mausoleum)
Dr Sinan isch as Soon vo griechisch-orthodoxe Christe,[9] wo möögligerwiis türkisch gschwätzt häi,[10][11] im kappadokische Dorf Ağırnas bi Kayseri ufgwaggse und isch vermuetlig uf e Naame Joseph oder Yusuf dauft worde. Öb er z Ağırnas uf d Wält choo isch, isch genauso umbekannt wie die ethnischi Häärkumft vo sinere Familie, wo villicht griechisch, armenisch oder türkisch gsi isch.[11] Es isch mööglig ass er z Ağırnas Stäimetz worden isch. As junge Maa isch er 1512/13/14 dur e ungwöönlig spooti Knaabelääsi uf Istanbul choo und zum Zimmermamäister und in dr Rekrutedrubbe (acemi ocağı) milidäärisch usbildet worde. In de Joorzäänt druf isch er an de mäiste Fäldzüüg under de Sultan Selim I. und Süleyman I. drbii gsi (Çaldıran, Damaskus, Kairo, Belgrad, Rhodos, Mohács, Wien, Täbris, Bagdad, Korfu, Apulie, Moldawie, usw.) und het eso die underschidligste Archidektuurdradizioone kennegleert.
Wo Belgrad erooberet worden isch, isch er 1521 mit em Naame Sinān b(in) ʿAbdüʾl-Mennān bi de Janitschaare ufgnoo worde.[12] Vo 1523 bis 1526 isch er Atlı Sekban (oder Atlı Seğmen = berittnige „Hundewächter“; berittnige Jeeger; Janitschaareoffizier) gsi und noch 1526 isch er zum Yayabaşı (Infanteriihauptmaa) beförderet worde. Denn het er as Zemberekçibaşı (= Kommandant vo dr Artillerii) dr Befääl über s 82. Korps (ocak) ghaa und isch noch em Irakfäldzuug 1535 zum Haseki (Oberst vo dr kaiserlige Liibgarde) ernennt worde. Gliichzitig het er vo de 1520er Joor aa zerst as Milidäärääscheniöör dient, spööter het er Dank sim Talänt im Baue vo Festige, Brugge usw. in de 1530er Joor dr Boste vom ene Schef vo de Mechaniker überchoo. Zwüsche de Fäldzüüg het er au e baar zivili Geböid baut, so dass er 1537/38/39,[13][14] noch em Dood vom Acem Ali däm si Ditel „Ser-Mimâr-ı Mimârân-ı Hassâ“ (= Oberhaupt vo de Hoofbaumäister) öberchoo het.
Mit dr Haseki-Hürrem-Sultan-Moschee (1538/39) het äini vo de bemerkenswärtiste Karriere in dr Archidektuurgschicht aagfange. Si ersts groosses Wärk isch d Şehzade-Moschee z Istanbul gsi, wo 1543-1548 baut worden isch. Witeri Hauptwärk sin d Süleymaniye-Moschee z Istanbul (1550-57) und d Selimiye-Moschee z Edirne (1567/68–1574/75). Uf e Räiseschriftsteller Evliya Çelebi goot d Mäinig zrugg, wo käi anderi Bestäätigung het, ass dr Sinan sälber die drei Moscheä as „Leerlingsstück“ (Şehzade-Moschee), „Gsellestück“ (Süleymaniye-Moschee) und „Mäisterwärk“ (Selimiye-Moschee) bezäichnet häig.[15] Doch au zwüsche deene groosse Hauptwärk si e Hufe profaani und religiöösi Baute entstande, wo in iirer Kwalideet und Originalidäät exkwisit si. So het er noch dr Selimiye-Moschee non e Hufe Moscheä baut, wo nöiji Löösige für d Überkuppelig uf eme hexagonale oder oktogonale Stützsüsteem zäige.
Dr Sinan isch as Schefarchidekt vom Hoofbauamt nit nume für d Baustruktuur zueständig gsi, sondern het vilmol au dr Inneruum gstaltet, zum Bischbil dur en akzentuierti Platzierig vo Blättlipaneel. Wääred sinere 50-jöörige Amtszit isch wägen em vile Baue d Zaal vo de Archidekte under iim vo 17 uf mee as 30 gwaggse[16] - mee as e Driddel si Christe gsi, wo nit konvertiert häi. As Schefarchidekt het er au no mee as 250 Schüeler usbildet, wo äine von ene, dr Yusuf, under em Mogulherrscher Akbar em Groosse z Indie dient het.
Mä wäiss weenig über si Familie. Us dr Urkunde vo sinere Stifdig, won er zwüsche 1583 und 1585 iigrichdet het, wäiss mä, ass er verhürootet gsi isch, e Soon ghaa het, wo no in dr Läbzit vom Sinan gstorbe und as Märtürer bezäichnet worden isch, zwei Döchder, äi Änkelsoon, äi christlige Brueder und äine, wo zum Islam konvertiert het, drzue zwäi Nöwöö und drei Groossniesse.[17]
Dr Sinan isch im Joor 1588 gstorbe und isch am nördlige Rand vo dr Külliye vo dr Süleymaniye-Moschee z Istanbul im ene äifache Türbe begraabe, won er sälber entworfe ghaa het.
Zur Erinnerig an dä grooss Baumäister git s hüte z Istambul d Mimar-Sinan-Uniwersidäät.
Es git fümf Autobiografie bzw. Wärkverzeichniss, wo d Bauwärk vom Sinan din ufgfüert wärde:
Teẕkiretüʾl-Ebniye, Tuḥfetüʾl-Miʿmārīn, Adsız Risale, Risāletüʾl-Miʿmāriyye und Teẕkiretüʾl-Bünyān.[6] In deene Dokumänt, wo uf e Sinan sälber zrugggöön, wärde nit nume d Bauwärk ufzelt, wo dr Sinan entworfe und baut het, sondern au Wärk, won er d Verantwortig für d Renovierig von ene ghaa het, wie bim Felsedoom z Jerusalem.
Im Ganze wärde 471 bis 477 Bauwärk ufzelt.[18][19] Vo deene kennt mä 29 nit oder cha sä nid im Sinan zueordne, 172 –mäistens Bauwärk us Holz – si vo Füür, Ärdbeebe, Überbauig, Entosmanisierig usw. vernichdet worde, 49 si vo Grund uf renoviert worde, so dass vom Sinan sinere Bausubstanz fast nüt me vorhande isch, 23 existiere nume no as Ruine (Stand: 1985). 204 vom Sinan sine Baute si originär erhalte.[20]
Vo de 477 Baute befinde sich 319 z Istambul und mindestens 50 anderi nid witer as 250km vo Istambil ewägg. Bin e baar vo de Bauwärk het dr Sinan woorschinlig nume d Blään gmacht und d Usfüerig eme Assistänt überloo. Das dänkt mä, wil mä Detäi vo de Baute undersuecht het, und do und dört Löösige gfunde het, wo nid grad zfriide mache, wie zum Bischbil bi dr Molla-Çelebi-Moschee. Wil dr Sinan bi andere wichdige Baute archidektonischi Löösige gfunde het, wo für in tüpisch si, wird aagnoo, dass in de untüpische Fäll nid dr Sinan sälber d Arbet usgfüert het. Usserdäm het er kuum gnueg Zit ghaa, alli die Geböid sälber z überwache und in gwüsse Fäll isch s au überliiferet, ass er Assistänte us Istambul gschickt het oder ass lokali Baumäister d Usfüerig übernoo häi. Aber mä wäiss au, ass dr Sinan zum Bischbil uf Mekka gangen isch, zum d Arbäite dört beufsichtige.
E baar chliineri Baute si nit uf de Liste, drunder Brünne, bestimmti Schuele, Lääde usw. E baar gröösseri Baute, wo nit uf de Liste si, zele doch as Baute vom Sinan, wie zum Bischbil zwäi vo de Minarett an dr Hagia Sophia und d Armechuchi vo dr Haseki Hürrem Külliye.
Ass er so vil Baute konstruiert het, chunnt au drvo, ass die osmanische Stifter näben ere Fritigsmoschee mäistens no gmäinnützigi Baute häi lo ufstelle. So isch e ganze sozio-ökonomische Baukomplex entstande, wo men em Külliye säit. Für das het s riisigi finanzielli Middel gee, wo im Fall vo de Sultansmoscheä und –külliye brinzipiell usschliesslig us Bütigäld und Dributzaalige vo de „Unglöibige“ bestande häi.[21]
Im Sinan siini Tüpe (nev) vo Bauwärk im Tuḥfetüʾl-Miʿmārin: cevāmiʿ, mesācid, medāris, ʿimārāt, dārüʾṣ-ṣifā, sarāylar, ṣu yolı kemerleri, cislrer, bāġçelerdekı qaṣr ve köṣkler, hammāmlar, maḫzenler, kārbāsarāylar
Bi de Bauwärk unde nooche si d Zaale in de Chlammere d Zaal vo de Baute, wo hüte in iirer originäre Bausubstanz erhalte si)[20]:
Fritigsmoscheä (Cami): 107 (64)
Alldaagsmoscheä (Mescit): 52 (7)
Mausoleum (Türbe): 45 (32)
Hochschuale (Medrese): 74 (35)
Koranschuele (Darülkurra): 8 (4)
Grundschuele (Sıbyan Mektebi): 6 (5)
Derwischchlöster (Tekke): 6 (2)
Chrankehüüser (Darüşşifa): 3 (3)
Armenchuchine (İmaret): 22 (7)
Karawansereie/Han: 31 (11)
Baläst (Saray): 38 (2)
Pavillion (Köşk): 5 (1)
Magazin: 8 (2)
öffentligi Beeder (Hamam): 56 (13)
Brugge: 9 (9)
Akwedukt/Wasserbaute: 7 (7)
Im Ganze: 477 (204 hüte no erhalte)
Dr Biograph Mustafa Sâ'î Çelebi verzellt, ass d Hagia Sophia z Istanbul e groosses Vorbild für e Sinan gsi isch, won er immer brobiert het, es no besser z mache. Aber au anderi Baute häi en inspiriert: z Istanbul d Chille Hagioi Sergios und Bakchos (Küçük Ayasofya Camii), d Sultan-Beyazıt-Moschee, d Mosche Mehmed dr Erooberer und d Zincirlikuyu-Moschee, z Bursa d Ulu-Moschee und z Edirne d Üç-Şerefeli-Moschee.
Es isch charakteristisch für d Baute vom Sinan, ass er sä in dr urban Kontext und in dä vo dr nooche Umgääbig iibezooge het, nid nume wien er dr Komplex baulig gstaltet het sondern au in dr Gstaltig vo de Fassade, wie die gege Usse gwirkt häi.
Bauwärk in und um Istambul
Şehzade-Moschee, InnenaasichtHaseki-Hürrem-Sultan-HamamSüleymaniye-Moschee, linggs vorne d Rüstem-Pascha-MoscheeSüleymaniye-Moschee, InnehoofRüstem-Pascha-Moschee, die rächti GaleriiwandMağlova-Akwedukt, Akwarell vom Jules Laurens (1847)Sokollu-Mehmet-Pascha-Moschee, S Innere mit dr Gebätsnische und dr KanzleMihrimah-Sultan-Moschee, vo dr Landmuure us gseeD Kılıç-Ali-Pascha-Moschee vo Südweste us gsee, im Vordergrund linggs s Dach vom Hamam, rächts vorne chliini Kupple vo dr Medrese, hindedraa d Türbe vom Stifter
Haseki-Hürrem-Sultan-Komplex (Haseki Hürrem Sultan Külliyesi) - woorschinlig im Sinan si erst gröösser Ufdraag as Hoofbaumäister. D Äi-Kupple-Moschee isch 1538/39[22] fertig worde - Spööter het mä sä erwiteret mit ere Hoochschuel (1539/40), ere Armechuchi (1550) und eme Chrankehuus (Darüşşifa. 1557 (?); jedefalls noch 1550) - S Chrankehuus isch äinzigartig und seer originell. Es het en achteggige Innehoof, das dütet mä as e Reminiszänz an antiki röömischi Geböid. Karte41.008628.94186
Mihrimah-Sultan-Moschee (İskele Camii, Mihrimah Sultan Camii) z Üsküdar - 1543/44-1547/48. D dobbleti Portikus chunnt vo denn aa in Variazioone bin e Hufe Mosche vor. Vier-Pfiiler-Moschee mit drei Halbkupple. Karte41.0268629.01591
Şehzade-Moschee (Şehzade Mehmet Camii, Prinzemoschee) – 1543-1548. E frües Mäisterwärk. Karte41.0140528.95741
Rüstem-Pascha-Medrese - 1550. Hoochschuel mit eme achteggige Innehoof. Karte41.0132428.97227
Rüstem-Pascha-Karawanserei (Rüstem Paşa Kervansarayı, Kurşunlu Han) - 1544-1550. E schmaale Han, vom offene Innehoof goot e Stääge zum oobere Stock. Karte41.0225228.97227
Hadim-Ibrahim-Pascha-Moschee (Hadim Ibrahim Paşa Camii) - 1551. Äi-Kupple-Moschee. Karte41.00619928.922663
Sinan-Pascha-Moschee (Sinan Paşa (Beşiktaş) Camii) - 1554-1555/56. Mosche mit säggs Pfiiler und vier diagonale Kupple, stark beiiflusst vo dr Üç-Şerefeli-Moschee z Edirne. Karte41.0423929.00626
Haseki-Hürrem-Sultan-Hamam (Ayasofya Hamamı) - 1556/7. Zwillingsbeederkomplex, gspieglet an dr West-Ost-Aggse und 75 Meter lang. Karte41.0069728.97887
Süleymaniye-Komplex (Sultan Süleyman Külliyesi) - 1550-1557. E Mäisterwärk, , noch em Evliya Çelebi häigs dr Sinan as si „Gsellestück“ bezäichnet, in sinere Autobiografii Teẕkiretüʾl-Bünyān het er s as „e Ufenthaltsort, wo im Baradiis gliicht“ (Cennet-āsā bir maqām-ı dilgüşa) beschriibe.[15][24]Karte41.0163528.96439
Molla-Çelebi-Moschee (Fındıklı Camii, Molla Çelebi Camii) - 1561 (?) oder öbbe 1570-84. Moschee mit säggs Pfiiler und vier diagonale Kupple. Er het dr Bau woorschinlig nid sälber überwacht.[25]Karte41.03227828.990582
Rüstem-Pascha-Moschee (Rüstem Paşa Camii) – öbbe 1561-63. Moschee mit acht Pfiiler und vier diagonale Halbkupple. Under dr Moschee het s Blatz für Lääde. Si isch uf e verschwänderischi Wiis mit Iznik-Blättli dekoriert, was für e Mosche nid tüpisch isch, wo zu de schönste Exemplaar us em Aafang vo dr Hoochblüete vo dr osmanische Keramikprodukzioon ghööre. Karte41.0176928.96892
Mağlova-Aquädukt (Mağlova/Moğolağa/Muğlava Kemeri) - 1553–1564. Woorschinlig s schönste Akwedukt vom Sinan. 36 Meter hooch, 258 Meter lang. Es isch e Däil vom ene nöije Wasserversorgigssüsteem mit Akwedukt, Läitige, Staudämm, Zistärne usw., wo dr Sultan Süleyman het lo baue und wo 40'263'063 Akçe kostet het.[26]Karte41.1365128.89359
S Lange Akwedukt (Uzun/Petnahor Kemer) - 1553-1564. 711 Meter lang, 26 Meter hooch. Karte41.1713628.90261
S chrumme Akwedukt (Eğri/Kovuk Kemer) - 1553-1564. 342 Meter lang, 35 Meter hooch. Name41.1480628.9221
Mihrimah-Sultan-Moschee (Mihrimah Sultan Camii) in Edirnekapı - 1562/63–1565 oder 1570 (?). Mosche mit vier Pfiiler und vier Schildwänd. Karte41.0294728.9359
Sultan-Süleyman-Mausoleum - 1566/67. S Mausoleum isch vom Felsedoom z Jerusalem, vom Mausoleum vom röömische Kaiser Diokletian z Split (Kroatie) und vo rum-seldschukische Durmgreeber inspiriert. Es het e Kupple mit zwäi Schaale, was seer raar isch in dr osmanische Archidektuur. Näben em Iigang isch e Splitter vom schwarze Meteorit us dr Kaaba (Mekka). Karte41.0157728.96448
Sokollu-Mehmet-Pascha-Medrese z Eyüp - 1568/69 Karte41.0471528.93448
Kara-Ahmed-Pascha-Moschee (Kara Ahmet Paşa Camii) - noch 1558, villicht 1565-71/72. E Moschee mit säggs Pfiiler und vier diagonale Halbkupple. Karte41.0211528.92948
Piyâle-Pascha-Moschee (Piyâle (Mehmet) Paşa (Tersane) Camii) – öbbe 1565-1573/74 (?), uf jede Fall vor 1578. Im Sinan si Experimänt mit em Ulu-Moschee-Tüp mit meerere chliinere Kupple. Do het s e baar vo de schönste Iznik-Blättli us dr Blüetezit vo dr Produkzioon. Karte41.0447128.9663
Sultan-Selim-II.-Mausoleum - 1576/77 Do het dr Sinan dr Blaan vo dr Selimiye Moschee widerhoolt und veräifacht. Karte41.0079728.97966
Sokollu-Mehmet-Pascha-Moschee (Azapkapı Camii, Sokollu/Sokullu Mehmet Paşa Camii) z Azapkapı - öbbe 1573-1577/78. E Variazioon vo dr Selimiye-Moschee im ene chliine Maassstaab. D Mosche het acht Pfiiler und isch über Substrukzioone baut worde, lit diräkt am Goldige Horn, vo usse erinneret si an Balastarchidektuur. Dinne git s e baar vo de schönste Iznik-Blättli. Karte41.0250928.96793
S Schloofzimmer vom Sultan Murad III. (Sultan Murad Köşkü) im Topkapi-Balast - 1578/79. Äine vo de schönste Sääl im Balast mit wunderbaare Iznik-Blättli. Karte41.0134728.98347
Kılıç-Ali-Pascha-Moschee (Tophane Camii, Kılıç Ali Paşa Camii)- 1578-1580/81. E Mosche mit vier Pfiiler und zwäi axiale Halbkupple, wo zwar uf de Liste vo de Wärk vom Sinan stoot, aber wäge dr Archidektuursprooch umstritten isch, öb dr Blaan vom Sinan stammt. Karte41.0265528.98098
Şemsi-Ahmed-Pascha-Komplex (Şemsi Ahmed Paşa Camii) in Üsküdar - 1580/81. Moschee mit äinere Kupple diräkt am Ufer vom Bosporus. Karte41.02629.01119
Valide-Sultan-Komplex (Valide (Nurbânu) Sultan Külliyesi, Atik Valide Camii) in Üsküdar - 1571-1583. Erwiteret 1584/85-86. Mosche mit säggs Pfiiler und vier diagonaale Halbkupple, isch s Zentrum vom zwäitgrösste Komplex vom Sinan noch dr Süleymaniye-Moschee z Istambul. Sini verschiidene Baute si gstafflet und mit de Hööf erinneret dä Komplex an dr Topkapı-Balast. Karte41.0189229.02409
Kazasker-İvaz-Efendi-Moschee ((Kazasker) Ivaz Efendi Camii) - 1586. E Bischbil von ere Moschee mit säggs Pfiiler, wo zwar nit in de Wärksliste erwäänt wird, wo aber ganz im Gäist vom Sinan sig,[27] und dorum vilmol iim persöönlig zuegschriibe wird.Karte41.038228.94093
Zal-Mahmut-Pascha-Komplex (Zal Mahmut Paşa Külliyesi) - ab 1580 oder 1577-90 (?). Äins vo de experimentellste Wärk vom Sinan. Die Landmuure in dr Nööchi het en woorschiinlig drzue inspiriert, bi de üssere Wänd zwüsche Ziegel und Stäi abzwäggsle. D Moschee het vier Pfiiler. Karte41.0448528.93589
Semiz-Ali-Pascha-Basar - 1568/69. Han mit 126 Läden und 300 Metern Länge. Karte41.6755726.55275
Selimiye-Komplex, (Selimiye Külliyesi) - 1567/68–1574/75. Die Moschee mit acht Pfiiler und vier diagonaale Halbkupple het dr Sinan noch em Evliya Çelebi as si „Mäisterwärk“ bezäichnet.[15]Karte41.678426.55946
Witeri Bauwärk in Öiropa
Karađozbeg-Moschee z Mostar, InnehoofDrinabrugg z Višegrad
Bosnali-Mehmed-Pascha-Moschee z Sofia, (Bulgarie) - 1547/48. Moschee mit äinere Kupple. Zwüsche 1899 und 1903 vom Jurdan Popow und Petko Momtschilow in e Chille umbaut und inne und usse stark gänderet. Karte42.6900823.32772
Tatar-Khan-Moschee (Cuma Cami, Dzuma-Dzami, Dzhuma Dzhami) in Jewpatorija, (Ukraine) - 1552 (?). Moschee mit vier Pfiiler und ere Halbkupple über em Mihrab. Karte45.1961133.377499
Karađozbeg-Moschee (Karagöz Mehmed Paşa Camii) z Mostar, (Bosnie-Herzegowina) - 1557/58. Moschee mit äinere Kupple. Karte43.34125717.813868
Kanuni-Sultan-Süleyman-Brugg (Büyükçekmece-Brugg) z Büyükçekmece, (Türkei) - 1565-1567/68. 638 Meter lang uf schwiirigem, sumpfigem Terrää baut. Dorum het dr Sinan bi deere Brugg s Gwicht uf e groossi Flechi verdäilt und d Brugg in vier Abschnitt iidäilt. Karte41.02182328.570513
Sokollu-Mehmet-Pascha-Komplex z Lüleburgaz, (Türkei) - 1565-1569/70. Mosche mit vier Pfiiler. Si isch Däil vom ene Komplex, wo strategisch an ere Vercheersaadere vom Riich baut worden isch und vor allem für Räisendi und für e Handel dänkt gsi isch. Die äinzelne Bauwärk si nit seer spektakuläär, aber dr Baublaan isch intressant, denn do si zum erste Mol d Geböid um die bäide Hauptaggse ume grubbiert. Karte41.4077727.35145
Semiz-Ali-Pascha-Moschee z Babaeski, (Türkei) - villicht 1569-1575. Moschee mit säggs Pfiiler und vier diagonaale Halbkupple.Karte41.4283627.09703
Drinabrugg (Sokollu-Mehmet-Pascha-Brugg) z Višegrad, (Bosnie-Herzegowina) - 1571-1577/78. Anders as bi dr Kanuni-Sultan-Süleyman-Brugg git s doo starki horizontali Chreft wo vom Fluss usgöön. 185 Meter lang.
Franz Babinger: Die Türkische Renaissance. Bemerkungen zum Schaffen des großen Türkischen Baumeisters Sinan. In: Beiträge zur Kenntnis des Orients und Quellen zur Osmanischen Kunstgeschichte, im Jahrbuch der Osmanischen Kunst. 1924
.jpg)
