Silenen UR

Sììlenä (amtlich Silenen, rätorom. Silauna) isch e politische Gmeind im Kanton Üüri, Schwiiz.

Silenen
Wappe vo Silenen
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Uri (UR)
Bezirk:	(Dr Kanton Uri kennt kei Bezirk.)
BFS-Nr.:	1216i1f3f4
Poschtleitzahl:	6473 Silenen 6474 Amsteg 6475 Bristen
Koordinate:	693971 / 18298246.791388.66944510
Höchi:	510 m ü. M.
Flächi:	144.78 km²
Iiwohner:	2041 (31. Dezämber 2022)[1]
Website:	www.silenen.ch
Sììlenä Sììlenä
Charte
Charte vo Silenen ww

Geografi

Sììlenä lit üf dr rächte Site vo dr Ryyss. Zue dr Gmeind gherte d Ortsteil Dörfli, Russ, Rusli, Amsteg, Brsiten. Vo dr Gmeindsflächi sind 12,8 % landwirtschaftlichi Flächi, 18,3 % Wald, 0,7 % Sidligsflächi und 68,1 % suschtigi Flächi.^[2] D Nachburgmeinde vo Sììlenä sind Eerstfält, Gùùrtnällä, Schaateref, Unterschächä und d Spiriger Exklave Urnerboden, d Glarner Gmeind Glarus Süd und d Bindner Gmeinde Disentis und Tujetsch.

Gschicht

Sììlenä isch zum erschte Mal gnamset worde im Jahr 857 als Silana (1318 Silenen), Bristen nach 1370 als Bristen, Amsteg um 1280 als Stege.

Bevelkerig

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005^[3]

Jahr	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Iiwohner	1542	1515	1651	2085	1808	1892	1992	2493
Jahr	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Iiwohner	2086	2202	2193	2261	2338	2115	2054	2068

Dr Üüsländeraateil isch 2010 bi 12,7 % gläge.^[2]

Religion

2,8 % vo dr Iiwooner sind evangelisch-reformiert, 91,7 % sind remisch-katholisch (Stand 2000).^[2]

Politik

Bi dr Nationalraatswaale 2015 hät s das Ergebnis gää:^[4] SVP 44,6 %, CVP 32,2 %, GP 20,0 %, Suschtigi 3,2 %.

Dr Gmeindspräsident vo Sììlenä isch dr Wendelin Loretz (Stand 2016).

Wirtschaft

D Arbetslosigkeit isch im Jaar 2011 bi 1,1 % gläge.^[2]

Sprach und Dialäkt

Bi dr Volkszellig 2000 hend vo dr 2068 Iiwohner 98,1 % Diitsch als Haiptsprach aagää, 0,1 % Franzesisch, 0,2 % Italienisch und 1,8 % anderi Sprache.^[2]

Dr hekschtalemannisch Dialäkt vo Sììlenä ghert zue dr Untere Ryysstaler Mundart.

Bilder

• 
  Chilche
• 
  Steihüüs (Kulturgieterschutz)
• 
  Susthüüs (Kulturgieterschutz)
• 
  Derfli mit Turm vo dr Edle
• 
  Amsteg
• 
  Amsteg, 1811
• 
  Brischten im Maderanertal

Literatür

• Thomas Brunner: Die Kunstdenkmäler des Kantons Uri, Band 4: Oberes Reusstal und Urseren. Hrsg. von der Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK. Bern 2008 (Kunstdenkmäler der Schweiz Band 114). ISBN 978-3-906131-89-4. S. 41–132.

Weblink

 Commons: Silenen – Sammlig vo Multimediadateie

• www.silenen.ch
• Hans Stadler: Silenen. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Hans Stadler: Amsteg. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Amsteg üf dr Plattform ETHorama