From Wikipedia, the free encyclopedia
Die Sozialdemokratischi Partei vo Dütschland (churz SPD) isch e dütschi Volkspartei und die eltisti Partei z Dütschland, wo im Parlament verdräte isch. As erste Vorlöifer vo dr Partei gälte dr Allgemäini Dütschi Arbäiterveräin, wo 1863 gründet worde isch, und die Sozialdemokratischi Arbäiterpartei us em Joor 1869.
Sozialdemokratische Partei Deutschlands | |
---|---|
Parteivorsitz | Saskia Esken Lars Klingbeil |
Generalsekretär | Matthias Miersch |
Stellvertretende Vorsitzende | Klara Geywitz Hubertus Heil Serpil Midyatli Achim Post Anke Rehlinger |
Bundesgschäftsfüererin | Jessika Wischmeier |
Bundesschatzmeischter | Dietmar Nietan |
Ehrevorsitzr | Willy Brandt (†) |
Gründig | 23. Mai 1863 (ADAV) 8. August 1869 (SDAP) 27. Mai 1875 (Vereinigung) 12. – 18. Oktober 1890 (SPD) |
Gründigsort | Leipzig (ADAV) Eisenach (SDAP) Gotha (Vereinigung) Halle (Saale) (SPD) |
Hauptsitz | Willy-Brandt-Haus Wilhelmstraße 140 10963 Berlin |
Jugendorganisation | Jusos |
Ziitig | Vorwärts |
Parteinochi Stiftig | Friedrich-Ebert-Stiftung |
Uusrichtig | Sozialdemokrati Progressivismus |
Farb(e) | Rot (HKS 14)[1] |
Bundestagsmandat | 206/736 |
Sitz in Landdag | 469/1884 |
Staatligi Zueschüss | 54.378.689,41 Euro (2020)[2] |
Mitgliiderzahl | ca. 404.305 (Stand: November 2020) |
Mindeschtalter | 14 Johr |
Durchschnittsalter | 60 Jahre (Stand: 31. Dezember 2015)[3] |
Fraueaadeil | 32,6 Prozent (Stand: 31. Dezember 2018)[4] |
Internationali Verbindigen | Progressive Allianz (Vollmitglied) Sozialistische Internationale (Beobachterstatus) |
Europaabgordneti | 16/96 |
Europapartei | Sozialdemokratischi Partei vo Europa (SPE) |
EP-Fraktion | Progressivi Allianz vo de Sozialdemokrate im Europäische Parlament (S&D) |
Websiite | www.spd.de |
D SPD isch zur Zit (2024) in zwölf Länder an dr Regierig bedäiligt, in sibe von ene stellt si dr Regierigsschef. Uf Bundesebeni stellt si sit Dezember 2021 mit em Olaf Scholz dr Bundeskanzler in ere Ampelkoalition mit Grüene und FDP.
D SPD isch Mitgliidspartei vo dr Sozialdemokratische Partei vo Öiropa (SPE), vo dr Progressive Allianz und het Beobachterstatus in dr Sozialistische Internazionale (SI), wo si früener lang e füerendi Posizion iignoo het, d Mitgliidschaft aber wäge Mäinigsverschiidehäite sit em Aafang vo 2013 sistiert het. Parteivorsitzer sin sit Dezember 2021 d Saskia Esken un de Lars Klingbeil.
D Jugendorganisation vo dr SPD sin d Jusos.
S Sälbstverständnis vo dr SPD, wo si au in iire Bardeiprogramm brobiert z tradiere, umfasst politischi Inhalt und langfristigi Ziil, wo nit zu Gunste vom ene churzfristige Vordäil sötte ufgee wärde. Iir Grundsatzbrogramm begrift si as „moralischi Rächtfertigung für iiri Politik“.[5]
Die Grundsatzbrogramm si vo dr SPD in dr Vergangehäit beschlosse worde:
Am Aafang isch d SPD e sozialistischi Arbäiterbardei gsi. Si het sich mee und mee bis zum Godesbärger Brogramm zun ere sozialdemokratische Volksbardei entwigglet. Im „Hamburger Brogramm“, wo im Joor 2007 beschlosse worde isch und bis hüt gültig isch, isch s Ziil vo dr Bardei mit Hilf vo dr „solidarische Meerhäit“ z regiere. Dr demokratisch Sozialismus wird as e „Wision von ere freie, grächte und solidarische Gsellschaft“ as „duurendi Ufgoob“ uuseghobe und „die soziali Demokratii“ as s „Brinzip vom Handle“ bezäichnet.
Freihäit, Grächtikäit und Solidaridäät si noch em Hamburger Brogramm für d SPD d Grundwärt vom Demokratische Sozialismus. So isch die soziali Grächdikäit äini vo iire wichdigste politischen Läitwärt. Die koordinierti soziali Määrtwirtschaft söll gsterkt und iiri Erdrääg fäär verdäilt wärde, wil das as nöötig für e Woolstand vo dr Gsamtbevölkerig aaglueg wird. D SPD dänggt, ass au in dr Zuekumft e starke Staat und e handligsfähige Sozialstaat nöötig wird si, zum die schwechere Bevölkerigsgrubbe chönne schütze. Si läit Wärt uf e Finanzpolitik, wo „nit uf Chöste vo de zuekümftige Generazione“ gestaltet isch und langfristig dr Staatsverschuldig en Ändi wurd mache. Under em Stichwort vorsorgende Sozialstaat wärde Änderige am Sozialsüsteem begrüesst, wo d Äigeverantwortig wurde sterke und wo im Raame vo dr Agenda 2010 realisiert worde si.
Gsellschaftspolitisch understützt d SPD Bürgerrächt, d Öffnig vo dr Gsellschaft und Bürgerbedäiligung. Ussepolitisch will si dur en Usgliich vo de Inträsse dr Friide uf dr Wält sterke. D Globalisierig söll „dur e demokratischi Politik“ gstaltet wärde. D SPD will die Öiropäischi Äinigung erwitere und verdiefe.
Intern cha mä d SPD in eender linggi Sozialdemokrate iidäile, wo sich im Forum Demokratische Linke 21 und dr Parlamentarische Lingge organisiere, und in gemässigt konserwative Sozialdemokrate, wo sich im Seehäimer Krais beziejigswiis im Forum Nürmbärger Middi dräffe. Zletscht het sich mit em Netzwärk Berlin e nöiji Generazion zämmegschlosse, wo gege die dradizionalistischi Flügelbildig isch. Wääred die gmässigt konserwative Sozialdemokrate dr Reformkurs, wo dr Gerhard Schröder iigläitet het, braktisch ooni Vorbehalt understütze und sich generell an dr politische Middi orientiere, kämpfe die lingge Sozialdemokrate für e klassischi linggi und sozialstaatligi Politik, wo d SPD iirer Uffassig nooch in de vergangene Joor vor allem dur d Agenda 2010 und eme Kurs, wo as z vil wirtschaftsliberal empfunde wird, drvo abgruckt isch.
Bundestagswahlergebnis[7] | ||||
---|---|---|---|---|
Johr | Stimmenaazahl | Stimmenaadail | Sitz | Chanzlerkandidat |
1949 | 6.934.975 | 29,2 % | 131/402 | Kurt Schumacher |
1953 | 7.944.943 | 28,8 % | 162/509 | Erich Ollenhauer |
1957 | 9.495.571 | 31,8 % | 181/519 | Erich Ollenhauer |
1961 | 11.427.355 | 36,2 % | 203/521 | Willy Brandt |
1965 | 12.813.186 | 39,3 % | 217/518 | Willy Brandt |
1969 | 14.065.716 | 42,7 % | 237/518 | Willy Brandt |
1972 | 17.175.169 | 45,8 % | 242/518 | Willy Brandt |
1976 | 16.099.019 | 42,6 % | 224/518 | Helmut Schmidt |
1980 | 16.260.677 | 42,9 % | 228/519 | Helmut Schmidt |
1983 | 14.865.807 | 38,2 % | 202/520 | Hans-Jochen Vogel |
1987 | 14.025.763 | 37,0 % | 193/519 | Johannes Rau |
1990 | 15.545.366 | 33,5 % | 239/662 | Oskar Lafontaine |
1994 | 17.140.354 | 36,4 % | 252/672 | Rudolf Scharping |
1998 | 20.181.269 | 40,9 % | 298/669 | Gerhard Schröder |
2002 | 18.488.668 | 38,5 % | 251/603 | Gerhard Schröder |
2005 | 16.194.665 | 34,2 % | 222/614 | Gerhard Schröder |
2009 | 9.990.488 | 23,0 % | 146/622 | Frank-Walter Steinmeier |
2013 | 11.252.215 | 25,7 % | 193/631 | Peer Steinbrück |
2017 | 9.538.367 | 20,5 % | 153/709 | Martin Schulz |
2021 | 11.955.434 | 25,7 % | 206/736 | Olaf Scholz |
Europawahlergebnis[8] | ||||
---|---|---|---|---|
Jahr | Stimmenaazahl | Stimmenaadail | Sitze | Spitzekandidat[9] |
1979 | 11.370.045 | 40,8 % | 35/81 | Willy Brandt |
1984 | 9.296.417 | 37,4 % | 33/81 | Katharina Focke |
1989 | 10.525.728 | 37,3 % | 31/81 | Gerd Walter |
1994 | 11.389.697 | 32,2 % | 40/99 | Klaus Hänsch |
1999 | 8.307.085 | 30,7 % | 33/99 | Klaus Hänsch |
2004 | 5.547.971 | 21,5 % | 23/99 | Martin Schulz |
2009 | 5.472.566 | 20,8 % | 23/99 | Martin Schulz |
2014 | 7.999.955 | 27,3 % | 27/96 | Martin Schulz |
2019 | 5.914.953 | 15,8 % | 16/96 | Katarina Barley |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.