D Lischtè vo dè Rhybruggènè git d Bruggènè a, wo dè Rhy und sini verzweigte Ärm im Rhydelta übberquered.
D Sortyrig erfolgt em Fluss no nidsi, sowit mò s kennt, suscht alphabetisch.
Im Rhydal, am Vorder- un am Hinterrhy gits vili Bruggene, drunter au söttigi, wo architektonisch odder ingenieurtechnisch intressant sin, wi zum Byschspill:
Rhiibrugg Diepoldsau, Strõssebrugg bi Diepoldsau (1985, Schrägseilbrugg, erschti seilabgschpannti Strõssebrugg i dè Schwiz)
Alti Rhybrugg Vaduz-Sevelen (Holzkonschtruktion vo 1901)
Di erschte Bruggènè vom Rhy ganz obe noch de Kwelle sind am Vorderrhy d Brugg vo der Alpstrooss under am Tomasee i der Bündner Gmeind Tavetsch und am Hinderrhy d Brugg bim Milidäärgländ i der Gmeind Hinderrhy.
E ganzi Grubbe vo Bruggene für Auto, Ysebaan und Fuessgänger gits bi Bonaduz und Rychenau.
sognannti „Faarradbrugg“, è Fuèßgänger- un Faarradbrugg am Seerhy, wo d FH Konschtanz mit èm Konschtanzer Induschtrygebièt bim Unterlohn vobiendet
Schänzlebrücke, B 33 (urschprünglich als Autobaanbrugg blaant, abber lang nu für dè lokale Vokeer vu Konschtanz-Paradys un èm Konschtanzer Induschtrygebièt bruucht, hüt Vobindung zu dè Schwizer A7)
Inslè zwûschè èm Rhy un èm Wärchkanal vom Chraftwärch Albrugg-Dogèrè:am dütschè Ufer vom Hochrhy, gèrn bruucht vo dè Grènzgänger, wo im KKW Leibschtadt schaffed.
Drei Bruggènè für Fuèßgänger un Radfaarer übber dè Wärchkanal, unterschti gòt übber s Chraftwärch.
Zwei Bruggènè für Fuèßgänger un Radfaarer übber dè Rhy, obberè gòt übber s Weer.
Laufèburg
D Hochrhybrugg bi Laufèburg, d Vobindig zwûschè dè B 34 un dè aargauischè Hochrhyschtrõß; bim Bau hèt mò mit unterschidlichem Normalnull falsch vomèssè.
D Laufèbrugg, mittlerwyl für Kraftfaarzüüg gschpèrrt, vobindet d Altschädt vom badischè un aargauischè Laufèburg.
Dreiländerbrugg: wältwit längschti freidrägendi Rad- un Fuèßgängerbrugg zwûschè Wyl am Rhy-Fridlingè z Südbaddè un èm französischè Hüningè im Elsass mit Bligg uff Basel (CH), vom franko-öschterrychischè Architektè Dietmar Feichtinger.
Schiffbrugg Hüningè–Wyl, vo 1872 bis 1944.
Palmrainbrugg bi Wyl am Rhy, vo 1878 bis 1937 Ysèbaabrugg, Strǒßèbrugg sit 1979 (B 532)
Brugg uff d Rhyinslè (K6326, Rhystrõß)
Südlichi badisch-elsässischi Gränz
Rhybrugg OttmarsheimAutoroute A36/B 5 bi Neuèbürg am Rhy
Rhybrugg Neuèbürg-Chalampé, Ysèbaan- un sit 1963 Strõßèbrugg (B 378)
Derzit (Juli 2014) im Bau: Neui Rhybrugg für d Strõßèbaa Strõßburg-Keel (Linniè D vo dè Strõßburger Strõßèbaanè), no ooni Nammè, blaanti Eröffnig: 2016
Ysèbaabrugg bi Keel
Nördlichi badisch-elsässischi Gränz
Brugg bi Rhynau (L87), Stauschtùfè Rhynau-Gambsheim
Schiffbrugg Drusèheim–Greffèrè (17. Johrhundert un 1875–1961), sit 1961 Fäarè
Mainz-Gustavsburger Ysèbaabrugg (1860–1945; nõch Sprengung durch diè behelfsmäßigi Roosevelt-Brugg ersetzt worrè bis zu dè Widderinbetrybnaam 1949)
Schiffsbrugg z Mainz (1661–1885)
Römischi Steipfylerbrugg (1.–5. Jh. n. Chr.)
Karolingischi Rhybrugg z Mainz (813 abbrènnt, d Inbetrybnaam isch unklärt)
Theodor-Heuss-Brugg (B 455, B 40)
Alexander-M.-Patch-Brugg (1946–1950) (Notbrugg in Volängerig vo dè Kaiserstrõß/B40)
Kaiserbrugg (Ysèbaabrug) (1901–1945, nõch Sprengig durch diè behelfsmäßigi George-C.-Marshall-Brugg ersetzt worrè bis zum Widderuffbau als Nordbrugg 1955)
Konrad-Adenauer-Brugg, 1967/72, („Südbrugg“) für d A 562
Kennedybrugg, 1949
Fridrich-Ebèrt-Brugg, 1964/67, („Nordbrugg“) für d A 565
Köln
Köln
Konschtantinbrugg, römischi Brugg zwûschè Köln un Deutz, im Johr 310 baut worrè, dè Rèscht um 950 wèggmacht
"Fliègendi Brugg", spòtmittelalterlichi Gyrbrugg bis 1822 zwûschè Köln un Deutz
Schiffsbrugg, zwûschè Köln un Deutz, 1822 bis 1913.
Amrikanischi Pontonbrugg, Notbrugg 1945 vo dè amrikanischè Streitchräft baut worrè, zwûschè Köln-Bayèdaal un Köln-Poll
Patton-Brugg, Notbrugg, nõch èm Zweitè Wältchrièg z Köln, zwûschè Köln-Altschtadt-Nord un Köln-Deutz in Höchi vom Rhypark
"Amrikanischi Brugg", Notbrugg Köln-Altschtadt-Nord un Köln-Deutz aaschtell vo dè ygschtürztè Hindèburgbrugg vo 1945 bis 1947.
Rodèkirchener Brugg, 1938/41, Hängebrugg, Autobaanbrugg (A 4) mit Trottoir/Velowäg, Widderuffbau 1950/1954, Zwillingsbrugg 1990/1995 zwûschè Köln-Rodèkirchè un Köln-Poll
Kölner Sûdbrugg, 1906/1910 als Fachwärchbogèbrugg, Ysèbaa mit Trottoir, Widderuffbau 1946/1950 zwûschè Köln-Bayèdaal un Köln-Poll
Severinsbrugg, 1958/1959 als Schrägseilbrugg, Strõßèbrugg mit Trottoir/Radwäg zwûschè! Kölner Sûdschtadt un Köln-Deutz
Deutzer Brugg, 1913/1915 als "Hindèburgbrugg", è Chettè-Hängebrugg (Nõchfolgerin von èrè Schiffbrugg, 1822), Neubau 1947 als èrschti Staalkaschtèdrägerbrugg, Zwillingsbrugg 1984 in Spannbedong zwûschè Köln-Altschtadt-Nord un Köln-Deutz
Hohèzoll!èrèbrugg, 1907/1911 als Fachwärchbogèbrugg (Nõchfolgerin vo dè Dombrugg, 1859 als Gitterdrägerbrugg), Widderaufbau 1948–1956, zwûschè nördlichè Kölner Altschtadt un Köln-Deutz, Zwillingsbrugg 1985/1989, Ysèbaabrugg mit Trottoir/Radwäg
Zoobrugg, 1962/1966 als Staalkaschtèdrägerbrugg, Strõßèbrugg mit Trottoir/Radwäg zwûschè dè nördlichè Kölner Altschtadt un Köln-Deutz
Mülheimer Brugg, 1927/1929 als Hängebrugg (Nõchfolgerin vo dè Müllheimer Schiffbrugg, 1888 bis 1912), Widderuffbau 1951, Strõßèbrugg mit Trottoir/Radwäg zwûschè Köln-Ryyl un Köln-Mülheim
Köln ↔ Leverkusè
Rhybrugg Leverkusè, 1962/1965 als Schrägseilbrugg, Autobaanbrugg (A 1) mit Trottoir un Radwäg zwûschè Köln-Merkenich un Leverkusè
Düsseldorf
Düsseldorf ↔ Neuss
Rhybrugg Düsseldorf-Flehe für d A 46
Josef-Kardinal-Frings-Brugg z Düsseldorf, vormòls Sûdbrugg
Hammer Ysèbaabrugg
Düsseldorf
Rhyknûèbrugg
Oberkappeler Brugg
Theodor-Heuss-Brugg
Düsseldorf ↔ Meerbusch
Flughaffèbrugg a dè A 44
Krefäld
Krefäld-Ürdingè ↔ Dûûsburg-Mündelheim
Krefäld-Ürdinger-Brugg zwûschè Krefäld-Ürdingè un Dûûsburg-Mündelheim
Dûûsburg
Dûûsburg
Dûûsburg-Hochfälder-Ysèbaabrugg
Solidaridäts-Brugg zwûschè Dûûsburg-Hochfäld un Dûûsburg-Rhyhuusè
Rhybrugg NeuèkampA 40
Fridrich-Ebert-Brugg zwûschè Dûûsburg-Ruurort un Dûûsburg-Hombärg
Huus-Knipp-Ysèbaabrugg
Beeckenwerther-Brugg a dè A 42
Solidaridätsbrugg
Wesèl
Nidderrhybrugg Wesèl (baut 1917, kabutt gmacht 1945, 1945–1950 Behelfsbrugg; neu uff aaltè Pfyler (1917) 1950, Neubau 2009, im Momènt (Oktober 2013) stônn no d Pfyler vo dè Rhybabèbrugg vo 1917 bzw. iri Nõchfolgebautè un dè Neubau vo 2009)
Ysèbaabrugg Wesèl (baut 1872–1874 für d Hamburg-Venloer Baan, am 10. März 1945 als letschti Rhybrugg in dütscher Hand bim Rüggzùg vo dè Weermacht gschprèngt)
Graad im Berych Wesèl un Rees sin 1945 è großi Aazaal vo Behelfsbruggènè entschtandè, welli vom britischè, kanadischè un US-amrikanischè Pionyr baut worrè sin. Selli deils seer unterschydlichè Bruggènè (vo Boots- bis hy zuè Bailey-Bruggè) sin wòòrend dè Operation Plunder un denõch als Nachschubroutè für diè alliyrtè Armeè vowendet worrè.
Rees
Rhybrugg Rees-Kalkar, baut 1965–1967
Emmerich
Rhybrugg Emmèrich (B 220), baut 1962–1965, mit 500 m gröschti Spannwitti z Dütschland
Wôôrend dè Koalitionschrièg hèt è preußischs Heer unter Kommando vom Oberst Szekely bi Kaub dè Rhy mithilf von èrè Pontonbrugg übberquert. D Stell isch au gwäält worrè, well dè Pfalzgrõfèschtei èn zuèsätzlichè Stützpunkt im Rhy botè hèt.
A dè glychè Stell hèt zum Johreswechsel 1813/1814 diè Schlesischi Armee unter m Kommando vom Feldmarschall Blücher dört übber (Details luèg au Im Blücher sin Rhyübbergang bi Kaub).
Russischi Pionyr hèn dõdezuè è Brugg uss Lynwandpontons baut.
Im Früèling 1945 hèn diè Weschtalliyrtè einigi Pontonbruggènè übber dè Rhy baut. Nu so hèn si schwèrs Matriaal übber dè Fluss schaffè chönn!, denn d Weermacht hèt diè meischtè Bruggènè gschprengt gha un diè meischtè Fäärè unbruuchbar gmacht.
Jeddi vo dè alliyrtè Army Groups hèt Blään für dè Rhyübbergang gschmièdet. D Blään vo dè SHAEF (Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force) hèn sich zunägscht uff dè Nidderrhy konzentryrt, wo Truppè vo dè 21st Army Group (Feldmarschall Montgomery) nõch dè Schlacht im Rychswaald (bi Kleve) dè Rhy erreicht hèn. Öppè am 6. März isch Köln eroberèt worrè.
Am 7. März isch es eim US-Trupp glungè, d Ludèdorff-Brugg bi Remagè fascht uuvoseert z eroberè. Sèll hèt d Vormarsch-Blöän gänderèt. Innerhalb vo 24 Stundè hèn 8000 Soldatè dè Rhy übberquert. Am 13. März sin è "M-2 steel treadway" un è voschtärkti "heavy ponton bridge" fèrtiggschtellt worrè. Am 17. März 1945 isch d Ludèdorff-Brugg ygschtürzt.
US-Truppè hèn im März 1945 au witeri Ponton-Bruggènè baut
zwûschè Nidderbreisig/Bad Hönningè un Oberwinter/Unkel übber dè Rhy, um dè Nõchschub vom rächtsrheinischè Bruggèchopf sicherzschtellè.
Diè längscht vo dennè, d Victor-Bridge zwûschè Nidderbreisig un Bad Hönningè, isch 1370Fuß (420Meter) lang gsi; si isch am 22.März 1945 um 20Uhr in Betrièb gangè.
Zwûschè Kripp un Linz hèt s d „Rozisch-Blackburn-Thompkins Bridge“ gää.
Èndi Mai 1945 sin selli Behelfs-Bruggènè widder abbaut worrè (si hèn dè Schiffsvokeer vohinderèt).
I dè Nacht vom 22. uff dè 23. März isch es US-Truppè unter m General Patton, bi Nyrschtei (zwûschè Oppèheim un Mainz) glungè, èn Bruggèchopf z eroberè un bald z erwiterè. Am 23. isch è Treadway-Bridge fèrtiggschtellt worrè, am 24. März è zweiti Treadway-Bridge un è schwèri Pontonbrugg (nôcheres dõ). Zwûschè m 24. un èm 31. März 1945 hèn 60.000 Faarzüüg dè Rhy uff sellè Bruggènè übberquert.
Am 26. März 1945 hèn US-Pionyr nebbè dè kabuttè Rhybrugg Worms è Pontonbrugg baut, wo nõch General Alexander M. Patch „Alexander Patch Bridge“ benamst worrè isch.[4][5] Dè glych Nammè hèt è Mainzer Brugg drait, wo als Pontonbrugg bis zum 14. April 1945 beschtandè hèt, denõch isch si Behelfsbrugg gsi un 1962 abbaut worrè.
Es git è Guètachtè, „Verbesserung des Schienenpersonennahverkehrs (SPNV) zwischen Köln, Flughafen Köln/Bonn un Bonn“ für d Blaanig vo dè S 13, in Uffdrag gää vom Vokeersminischterium vom Land NRW.[6]
È Strõßèbrugg übber dè Rhy südlich vo Köln isch im Gschprôch. NRW-Vokeersminischter Michael Groschek (SPD) befürwortet dè Bau von èrè söttigè Rhyquerig. S Bauwärch wörd als Brojèkt vom Land NRW für dè Bundesvokeerswägblaan 2015 aagmeldet. Si würd d Autobaanè A 59 un A 555 mitènand vobindè un würd öppè 200 Mio Euro koschtè.
[7]
Landschaftsvoband Rhyland (Hrsg.): Brücken über den Rhein. Köln 1996.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liste_der_Rheinbrücken“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.