Gerhard-Jung-Wettbewerb

Dr Gerhard-Jung-Wettbewerb zur Förderung alemannischer Mundartdichtung isch e Wettbewärb fir alemannischi Dialäktautore us Sidbade, wu syter anne 2003 all drei Johr uussgschribe wird.

Wettbewärb

Dää Wettbewärb isch zum fimfte Dodesdag vum Gerhard Jung im April 2003 vu dr Stadt Zäll gstiftet wore. Organisiert wird dää Wettbewärb in dr Hauptsach vum Markus Manfred Jung, em Suhn vum Gerhard Jung. D Muettersproch-Gsellschaft un d Sparkasse Schopfe-Zäll unterstitze dr Wettbewärb finänziäll un organisatorisch. In dr Konzäption hän sich d Organisatore an dr Mundartwettbewärb vu 1975/76 ghalte, wu vum Regierigsbresidium un dr Muetersproch-Gsellschaft uusgschribe un unter anderem au vum Gerhard Jung mitbstimmt woren isch.

Dailnee chaan e ejede, wu s 35 Lääbesjohr nonig abgschlosse het un wu in eme alemannische Dialäkt us Bade schrybt. Au Schuelklasse oder anderi Gruppe chenne as Gmainschaft mitmache. E jede cha in jedere Sparte ebis yyschicke, in dr Kategori Lyrik bis zue sechs Gedicht, in Prosa bis zu zwee Täxt, bis zue drei Lieder un ain oder zwoo Spiilszene.

In jedere Sparte wird en erschte, e zweete un e dritte Bryys uusschribe, dr 1. Bryys isch mit 500,- € verbunde, dr 2. Bryys mit 250,- € un dr 3. Bryys mit 125,- €.

D Jury bstoht us em Mitgliid vu dr Familie Jung – bishär isch des allmol dr Markus Manfred Jung gsii -, eme Verdrätter vu dr Muettersproch-Gsellschaft un eme Verdrätter vu dr Stadt Zäll.

D Siiger wäre bi me Feschtakt z Zäll bremiert un chenne dert ihri Täxt vorläse.

Siiger*ne

2003

Bi dr erschte Uusgab vum Wettbewärb sin insgsamt 64 Byydreg yyschickt wore, di maischte in dr Kategorie „Prosa“ un „Lyrik“. In dr Sparte „Lied“ un „Spiil“ het s nume je ai Byydrag gee, wu au derno gwunne hän.

Prosa

• 1. Bryys: Armin Holzer
• 2. Bryys: Jürgen Sutter
• 3. Bryys: Johannes Helmle
• Anerkännigsbryys: Noemi Luisa Zettler

Lyrik

• 1. Bryys: Armin Holzer
• 2. Bryys: Ulrike Derndinger
• 3. Bryys: Nicole Keilbach-Schmittel
• Anerkännigsbryys: Corinna Zenger

Lied

• 1. Bryys: Ralf Busch vu Fisherman's Fall

Spiil

• 1. Bryys: Armin Holzer

2006

Bi dr zwote Uusgab vum Wettbewärb sin insgsamt 154 Bydreg vu 105 Autore (dodrunter 77 Schueler) yygschickt wore. In dr Sparte „Prosa“ isch dr dritt Bryys dreimol vergee wore. In dr Kategorie „Lied“ un „Spiil“ sin nume je ai Bydrag yygschickt wore, wu d Bryys derno beedi gwunne hän. Fir d Schuelklasse het s Klassebryys gee.

Prosa

• 1. Bryys: Carolyn Oesterle
• 2. Bryys: Armin Holzer
• 3. Bryys: Autoreteam Michael Großmann / Martin Weisser
• 3. Bryys: Ulrike Derndinger
• 3. Bryys: Nicole Keilbach-Schmittel

Lyrik

• 1. Bryys: Nicole Keilbach-Schmittel
• 2. Bryys: Ulrike Derndinger
• 3. Bryys: Armin Holzer
• Anerkännigsbryys: Martin Knobel

Lied

• 1. Bryys: Manuel Dörflinger vu Luddi

Spiil

• 1. Bryys: Armin Holzer

Klassebryys

• Klasse 4, Grundschuel Wiechs
• Klasse 6e, Schuelzentrum Steine
• Klasse 6a, Theodor-Heuss-Gynasium Schopfe
• Klasse 7c, Theodor-Heuss-Gynasium Schopfe

2009

Bi dr dritte Uusgab anne 2009 isch in dr Kategori „Prosa“ dr dritt Blatz zwaimol vergee wore. Bi „Lyrik“ het s nume zwee Bryys gee. In dr Kategori „Lied“ het s dergege gar kai Yysändige gee, in dr Kategori „Theater“ nume aini.

Prosa

• 1. Bryys: Ulrike Derndinger
• 2. Bryys: Carolyn Oesterle
• 3. Bryys: Martin Knobel
• 3. Bryys: Nathalie Tröger

Lyrik

• 1. Bryys: Carolyn Oesterle
• 2. Bryys: Ulrike Derndinger

Spiil

• 1. Bryys: Carolyn Oesterle

Anerkännigsbryys het s gee fir d Sechstklässler vu dr Grund- un Hauptschuel St. Märge.

2012

Bim vierte Wettbewärb anne 2012 sin nume dritti Bryys in dr Sparte „Prosa“ un „Lyrik“ vergee wore, alli Bryysdreeger sin unter 20 gsii. In dr Kategorie „Lied“ un „Spiil“ het s kaini Yysändige gee. Derzue het s Anerchännigsbryys fir Schuelklasse gee in dr Sparte „Jingschti Mundart“.

Prosa

• 3. Bryys: Marisa Wenzel

Lyrik

• 3. Bryys: Philipp Rombach
• 3. Bryys: Fiona Gehring
• 3. Bryys: Carsten Jakob Kiefer
• 3. Bryys: Juliane König

3./4. Klasse

• 1. Bryys: Klasse 3b, Grundschuel Wiechs, Frau Koch
• 2. Bryys: Klasse 3/4, Grundschuel Gresge, Frau Maier
• 3. Bryys: Klasse 3, Buechebrandschuel Schenau, Herr Ihrig

5./6. Klasse

• 1. Bryys: Klasse 5c, Montfort-Realschuel Zell, Frau Lederer
• 1. Bryys: Klasse 6d, Montfort-Realschuel Zell, Frau Lederer

7./8. Klasse

• 3. Bryys: Klasse 8b, Theodor-Heuss-Gymnasium Schopfheim, Herr Jung

Lied

• Anerchännigsbryys: Klasse 3, Grundschuel Höllstei

2015

Bim fimfte Wettbewärb anne 2015 sin fascht 200 Täxt yygschickt wore. Zum erschte Mol syt 2006 sin wider Bryys in allne vier Kategorie vergee wore, derzue au an Schuelerklasse in dr Kategory Jingschti Mundart.

Prosa

• 1. Bryys: Kathrin Ruesch
• 2. Bryys: Carsten Jakob Kiefer
• 3. Bryys: nit vergee

Lyrik

• 1. Bryys: Kathrin Ruesch
• 2. Bryys: Sandhya Hasswani
• 3. Bryys: Catharina Müller

Spiil

• 1. Bryys: nit vergee
• 2. Bryys: 2. Bryys Schuelergruppe „Theo Plus“ vum THG Schopfe (M.M. Jung/Thilo Kuschel-Lauber)
• 3. Bryys: nit vergee

Lied

• 1. Bryys: Magdalena Ganter mit Mockemalör
• 2. Bryys: nit vergee
• 3. Bryys: Kathrin Ruesch

3./4. Klasse

• 1. Bryys: Grundschuel Briilinge, Klasse 3-4a, Susanne Mundweiler
• Anerkännigsbryys: Grundschuel Gresge, Klasse 3-4, Renate Maier; Grundschuel Wiechs, Klasse 4, Rosemarie Jäkel

5./6. Klasse

• 1. Bryys: Montfort-Realschuel Zäll, Klasse 6c, Dorothee Lederer
• 1. Bryys: THG Schopfe, Klasse 6c, Markus Manfred Jung
• 1. Bryys: Schuelzentrum Steine, Realschule, Klasse 6d, Renate Holdermann un Gabi Oelfin
• Anerkännigsbryys: Montfort-Realschuel Zäll, Klasse 5 c, Dorothee Lederer
• Anerkännigsbryys: Hebelschuel Schlienge, Klasse 6 c, Silke Brändlin.

2018

Prosa

• 1. Bryys: Kathrin Ruesch
• 2. Bryys: nit vergee
• 3. Bryys: nit vergee
• Anerkännigsbryys: Moritz Müller

Lyrik

• 1. Bryys: Kathrin Ruesch
• 2. Bryys: Patrik Knothe
• 3. Bryys: Catharina Müller
• 3. Bryys: Philipp Spiesser
• Anerkännigsbryys: Oliver Schmidt

Spiil

• 1. Bryys: Sandhya Hasswani
• 2. Bryys: nit vergee
• 3. Bryys: Benjamin Glunk

Schuelklasse

• 1. Bryys: Montfort-Realschuel Zäll, Klasse 5e
• Anerkännigsbryys: Gerhard-Jung-Schuel Zäll, Klasse 2a
• Anerkännigsbryys: Gerhard-Jung-Schuel Zäll, Klasse 3b
• Anerkännigsbryys: Grundschuel Gräsge, Klasse 3+4
• Anerkännigsbryys: Gmeinschaftsgrundschuel Wiechs, Klasse 1 bis 4
• Anerkännigsbryys: THG Schopfe, Klasse 5b, 6c+7c, 5f
• Anerkännigsbryys: Montfort-Realschuel Zäll, Klasse 10b

2022

Wäg dr COVID-19-Pandemi isch dr Wettbewärb vu 2021 um ai Johr uf 2022 verschobe wore.^[1]

Prosa

• 1. Bryys: Valo Christiansen
• 2. Bryys: Kathrin Ruesch
• 3. Bryys: Catharina Müller

Lyrik

• 1. Bryys: Kathrin Ruesch
• 2. Bryys: Catharina Müller
• 2. Bryys: Ingrid Ruesch

Schuele

• 1. Bryys: Klasse 2a Gerhard-Jung-Schuel Zell un Klasse 7a Hebelschuel Schlienge
• 2. Bryys: Klasse 9e MORZ Zell un Klasse 7b Hebelschuel Schlienge
• Anerkännigsbryys: Klasse 6b Hebelschuel Schlienge

Kritik

D Friedel Scheer-Nahor, Mitarbaiteri am Badische Werterbuech un Gschäftsfiereri vu dr Muettersproch-Gsellschaft schrybt zue dr Uusgab vu 2012 in dr Badische Zytig:

„Durch den Gerhard-Jung-Wettbewerb, der 2003 von der Stadt Zell im Wiesental mit Unterstützung der Muettesproch-Gsellschaft ins Leben gerufen wurde, sollten wieder Talente unter 35 aufgespürt werden. Bis vor kurzem ging dieses Konzept auch auf: Nachwuchsautorinnen wie Ulrike Derndinger und Nicole Keilbach-Schmittel konnten gekürt werden. Auch Rockbands, wie "Fisherman’s Fall" und "Luddi" boten eine ganz neue Präsentation des Alemannischen. Doch im diesjährigen Wettbewerb konnte das Niveau der Vorjahre nicht mehr erreicht werden.“

– Badische Zeitung, 17. September 2012

Literatur

• Alemannisch dunkt üs guet I/II 2003
• Alemannisch dunkt üs guet III/IV 2003
• Alemannisch dunkt üs guet I/II 2006
• Lyrik ohne Bollenhut - Schriftsteller Armin Holzer gewinnt den Gerhard-Jung-Preis. Der Sonntag, 08.06.2003
• Erster Gerhard-Jung-Preis fördert erstaunlich vielseitige und junge Mundart-Stücke zutage. Badische Zeitung, 28.04.2003
• Markus Manfred Jung Wo ane gohsch? Mundartdichtung im 21. Jahrhundert, Vortrag an dr 30. Bockenheimer Mundarttagen, 6. Mai 2007

Weblink

• Silke Hartenstein: Ulrike Derndinger gewinnt mit Prosa, Badische Zeitung, 26. April 2009
• Silke Hartenstein: Mundart-Nachwuchs hat das Sagen, Badische Zeitung, 20. April 2012
• Friedel Scheer Nahor: Dialekt und Literatur: Wieder Talente aufspüren, Badische Zeitung, 17. September 2012
• Anja Bertsch: Die Jugend hat das Wort, Badische Zeitung, 26. April 2015
• Mundart-Erbe wird weitergetragen, Markgräfler Tagblatt, 26. April 2015
• Doppelsieg für junge Mundart-Autorin, Markgräfler Tagblatt, 22. April 2018
• Roswitha Frey: Junge Autoren begeistern beim Gerhard-Jung-Wettbewerb in Zell, Badische Zeitung, 22. April 2018
• Hans-Jürgen Hege: Schüler halten den Dialekt lebendig, Markgräfler Tagblatt, 22. Mai 2022
• Edgar Steinfelder: Alemannische Prosa aus dem Leben beim Zeller Gerhard-Jung-Wettbewerb, Badische Zeitung, 22. Mai 2022

Fueßnote

1. Junge Autoren in Mundart gesucht, Badische Zeitung, 7. Dezämber 2021