1990

◄ | 19. Jahrhundert | 20. Jahrhundert | 21. Jahrhundert  
◄◄ | ◄ | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | ► | ►►

1990
Dytschland wird widerverainigt.

1990 in andere Kaländer
Ab urbe condita	2743
Armenische Kaländer	1438–1439
Ethiopische Kaländer	1982–1983
Buddhistische Kaländer	2534
Chinesische Kaländer
– Ära	4686–4687 oder 4626–4627
– 60-Joor-Ziklus	Erd-Schlange (己巳, 6)– Metall-Ross (庚午, 7)
Hebräische Kaländer	5750–5751
Islamische Kaländer	1410–1411
Thai-Solar-Kaländer	2533

Was isch bassiert?

• 1. Jänner: Dr Arnold Koller wird Bundespresidänt vu dr Schwyz.
• 7. Jänner: Dr Schief Durm vu Pisa wird us Sicherhaitsgrind fir Bsuecher gsperrt, wel sich dr Durm no mee gnagt het. D Sanierigsarbete gehn bis zum 15. Dezämber 2001.
• 16. bis 21. Jänner: 25. Soledurner Filmdäg
• 1. bis 7. Februar: 20. Wältwirtschaftsforum z Tafaas, Schwyz
• 2. Februar: In ere Barlemäntsred stellt dr sidafrikanisch Bresidänt Frederik Willem de Klerk umfassendi Reforme in Uussicht. Unter anderem wäre di bode verbottene Barteie African National Congress un Pan Africanist Congress wider zuegloo un Yyschränkige vu dr Prässefreihait un dr Uusnahmezuestand ufgehobe. Am 11. Februar wird dr Mänscherächtsaktivischt un Fierer vum African National Congress, Nelson Mandela, no iber 27 Johr im Gfängnis us dr Haft entloo.
• 9. bis 20. Februar: 40. Internationali Filmfeschtspiil Berlin
• 8. bis 18. Merz: 60. Gämfer Auto-Salon
• 11. Merz: Litaue verchindet d Unabhägigkait vu dr Sowjetunion.
• 21. Merz: Namibia wird as unabhängig. Sidafrika git d Dreihandverwaltig, wun em scho anne 1966 vu dr UNO entzoge woren isch, ändgiltig ab.
• 25. Merz: Im Schwyzer Kanton Appezell Innerrhode wird per Aaornig vum Oberschte Gricht vu dr Aidgnosseschaft s aktiv un passiv Frauestimmrächt yygfiert, des fiert zue Protescht vu dr (männlige) Stimmburger.
• 28. bis 30. Merz: Gipfeldräffe vu dr Arabische Liga z Bagdad, Irak
• 24. April: S Hubble-Weltruumteleskop wird in s Wältall brocht.
• 8. bis 13. Mai: 44. Tour de Romandie
• 17. Mai: D Wältgsundhaitsorganisation (WHO) strycht Homosexualitet us em Diagnoseschlissel vu dr Chrankete.
• 13. bis 18. Juni: Art Basel
• 13. bis 22. Juni: 54. Tour de Suisse
• 15. Juni bis 1. Juli: 8. Zelt-Musik-Festival (8. Zeltwunder), Friburg
• 19. Juni: Frankrych, Dytschland, Belgie, d Niderlande un Luxeburg veryybare z Schengen dr vollständig Wägfall vu dr Persone-Gränzkontrolle zwische ihre Staate zum 1. Jänner 1992.
• 20. Juni: D Aschtronome David H. Levy un Henry E. Holt entdecke dr Aschteroid (5261) Eureka.
• 22. bis 24. Juni: 21. Eidgnössisch Jodlerfäscht z Soledurn
• 6. bis 21. Juli: 24. Montreux Jazz Festival
• 8. Juli: Dytschland wird dur e 1:0-Siig gege Argentinie im Final vu dr Fueßball-Wältmaischterschaft z Italie zum dritte Mol Fueßball-Wältmaischter.
• 9. bis 11. Juli: 16. G7-Gipfel z Houston, USA
• 23. Juli bis 23. Augschte: 45. Breagazer Feschtspiil
• 2. Augschte: Irakischi Druppe marschiere z Kuwait yy. Am 6. Augschte verhängge di Verainte Natione mit dr Resolution 661 Wirtschaftssanktione gege dr Irak. Dr UN-Sicherheitsrot erklert d Annexion am 9. Augschte fir uugiltig un forderet dr sofortig Abzug vu dr irakischen Armee. Am 11. Novämber verabschidet dr Sicherhaitsrot d Resolution 678, wu dr Ruckzug bis zum 15. Jänner 1991 gforderet wird.
• 9./10. Augschte: Gipfeldräffe vu dr Arabische Liga z Kairo, Egypte
• 22. Augschte: Dr Aschtronom Mark R. Showalter entdeckt dr Pan, e Mond vum Saturn.
• 23. Augschte: D DDR-Volkschammere z Berlin (Oscht) bschließt mit 294 zue 62 Stimme (bi zwoo Enthaltige) dr Byydritt vu dr DDR zue dr Bundesrepublik Dytschland no Artikel 23 vum Grundgsetz zum 3. Oktober.
• 4. bis 14. Septämber: 47. Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig
• 18. Septämber: Liechtestaan wird Mitglid bi dr Verainte Natione.
• 23. Septämber: In dr Schwyz wird e Volksinitiative fir e Moratorium zum Böu vu Atomchraftwärch aagnuu.
• 3. Oktober: Widerverainigung vu Dytschland: Di neie Länder uf em Biet vu dr DDR drätte dr Bundesrepublik Dytschland by. Dodermit lest dr 3. Oktober as Dag vu dr dytsche Ainhait dr 17. Juni as dytsche Nationalfyrtig ab.
• 11. bis 21. Oktober: 48. OLMA, Schweizer Messe für Land- und Milchwirtschaft
• 12. Oktober: Dr CDU-Bolitiker Wolfgang Schäuble wird bin ere Wahlkampfveraastaltig nidergschosse. Dr Schäuble isch syterhär ab em dritte Bruschtwirbel glähmt un an dr Rollstuel bunde.
• 17. Oktober: Di erscht Version vu dr Internet Movie Database (IMDb) wird vereffetligt.
• 22. Oktober: Turkmenistan verchindet d Suveränitet vu dr ufgleste Sowjetunion.
• 25. Oktober: Kasachstan verchindet syni Suveränitet vu dr Sowjetunion.
• 22. Novämber: D Margaret Thatcher, wu syt 1979 regiert het, git ihre Ruggdritt as Premierminischteri vu Großbritannie bekannt.
• 27. Novämber: Dr Kanton Appezäll Innerrhode fiert as letsche Schwyzer Kanton s Frauestimmrächt yy - dur e Bschluss vum Bundesgricht un gege dr Wille vu dr Stimmburger.
• 9. Dezämber: Z Pole setzt sich dr Lech Wałęsa in dr Stichwahl um s Bresidäntenamt gege dr polnisch-kanadisch Gschäftsmann Stanisław Tymiński dure.
• 24. Dezämber: Belgie erkännt Pikardisch as Regionalsproch aa.

uf d Wält chuu

• 11. Jänner: Marco Schönbächler, Schwyzer Fueßballer
• 26. Jänner: Peter Sagan, slowakische Radrännfahrer
• 12. Februar: Melanie Faißt, dytschi Skispringeri
• 15. April: Emma Watson, britischi Schauspileri
• 26. April: Vaso Vasic, serbisch-schwyzerische Fueßballspiiler
• 1. Mai: Anna Rosenwasser, Schwyzer Journalischti un LGBTQ-Aktivischti
• 11. Mai: Kilian Wenger, Schwyzer Schwinger
• 7. Juni: Iggy Azalea, auschtralischi Rapperi
• 2. Augschte: Seh Calaz, simbabwische Musiker
• 2. Augschte: Viktoria Fuchs, dytschi Chechi
• 15. Augschte: Jennifer Lawrence, us-amerikanischi Schouspilere
• 1. Septämber: Mélanie René, Schwyzer Sängeri
• 11. Septämber: Iris von Roten, Schwyzer Jurischti, Journalischti un Frauerächtleri
• 18. Novämber: Noémie Schmidt, Schwyzer Schauspileri
• 1. Dezämber: Kuzco, Schwyzer Musiker

Datum nit bekant:

• Michelle Steinbeck, Schwyzer Autorin
• Marlene Hoffmann, dytschi Schauspileri

gstorbe

• 10. Jänner: Josef Zihlmann, der «Seppi a de Wiggere», Schwiizer Volchskundler, Nameforscher und Mundartautor
• 11. Februar: Helmut Bornefeld, dytsche Komponischt
• 13. Merz: Karl Münchinger, dytsche Dirigänt
• 31. Mai: Willy Spühler, Schwyzer Bolitiker un Bundesrot
• 16. Juni: Ruedi Walter, Schwyzer Volksschauspiler
• 17. Juli: Edgar Rabsch, dytsche Musiker, Organischt un Musikpedagog
• 18. Juli: Yun Bo-seon, sidkoreanische Bolitiker
• 24. Septämber: Richard Jäckle, dytsche Bolitiker
• 6. Novämber: Hans Guggebüel, Schwyzer Schriftsteller
• 12. Novämber: Eugen Zimmermann, dytsche Moler
• 26. Novämber: Ludwig von Moos, Schwyzer Bolitker un Bundesrot
• 12. Dezämber: Andrea Schorta, Schwyzer Romanischt
• 14. Dezämber: Friedrich Dürrenmatt, Schwyzer Schriftsteller

Rund um di alemannische Dialäkt

• 9. bis 30. Merz: 15. Reidlenger Mundart-Woche
• 4. bis 6. Oktober: 10. Arbeitstagung alemannischer Dialektologen: «Alemannisch in der Regio». Friburg im Brisgau
• 2. Internationale Schopfheimer Mund-Art Literatur-Werkstatt

Literatur

• Aldred Beck: Käthi u Philipp. Mundarterzählung. Cosmos Verlag 1990. ISBN 978-3-305-00039-5. 159 S.

Weblink

 Commons: 1990 – Sammlig vo Multimediadateie