Malcantone
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dr Malcantone isch e Region im Bezirk Lugano im Schwyzer Kanton Tessin. Si bstoht us em Magliasina-, em Lisora- un eme chlaine Dail vum Vedeggiodal un goht vum Luganersee uf ca. 300 m i.M. iber e Zone mit Biel in d Bärg bis uf iber 1600 m (Monte Lema 1624 m i.M.). S Biet vum Malcantone umfasst 7635 ha, dodervu iber 65 % Wald.
.jpg)
D Region wird unterdailt in drei Zone mit insgamt 19 Gmaine:
- Untere Malcantone (Agno, Bioggio, Caslano, Magliaso, Neggio, Ponte Tresa, Vernate)
- Mittlere Malcantone (Astano, Bedigliora, Croglio, Curio, Monteggio, Novaggio, Pura, Sessa)
- Obere Malcantone (Aranno, Alto Malcantone, Cademario, Miglieglia).
Dr Name vu dr Region isch zerscht Vallis Aroxii oder Vallis Arosii gsi, aso «Tal vo Arosio» – so ghaissts inere Urkund vu 1280. Dr hittig Name isch zum erschte Mol anne 1644 as Malus angulus gnännt wore.[1]
Traditionäll isch im Biet e Subsistänzlandwirtschaft mit Alpwaide bedribe wore. Saisonal sin Handwärcher us dr Region als uf Nord- un Mittelitalie, Frankrych un in d Innerschwyz un hän dert as vor allem Ziegelbränner, Muurer un Stuckateur gschafft. Vor allem im 19. un am Aafang vum 20. Johrhundert sin si zum Dail derno ganz uusgwanderet. Im 19. Johrhundert sin z Sessa, z Astano un z Miglieglia Goldbärgwärch bedribe wore, uf em Monte Torri ne Yysenerzmine.
Syt dr 1950er Johr hän sich e greßeri Agglomeration an dr Achse Bioggio-Ponte Tresa lang bildet. Am Aafang vum 21. Johrhundert isch dr Malcantone ganz in dr Wirtschaftsruum Lugano integriert.
Dr Politiker, Publizischt und Statistiker Stefano Franscini hed dr Name im 19. Jahrhundert volggsetymologisch so erchläärt, das die Gegend im Ancien Régime wyt ewägg vom aidgnessische Landvogt z Lugano gsi isch, sodass dert hyffig Verbräche bassiert syge. Dr Ertligkaitsname Malcantón isch im Tessin un z Norditalien aber verbraitet. Drum erchläärt dr Tessiner Sprochwisseschafter Ottavio Lurati dr Name mit «Winkel, wo absyts vu dr Verchehrswäg ligt un wo me schlächt anechund».[1]
- Antonio Galli, Angelo Tamborini: Guida storico-descrittiva del Malcantone e della bassa valle del Vedeggio. 1911.
- Virgilio Chiesa: Lineamenti storici del Malcantone. 1961.
- Ernesto Pelloni: Per il nostro Malcantone (Val d'Arosio). Tipografia-legatoria La Commerciale S.A., Lugano 1957.
- Giovan Maria Staffieri: Malcantone. Testimonianze culturali nei comuni malcantonesi. Lugano-Agno 1985.
- Helmut Fritz Etter: Das Malcantone. Ein Beitrag zur Landeskunde des Sottoceneri, in: Geographica Helvetica, 18 (1963), S. 121–204 (Digitalisat)
- Bernardino Croci Maspoli: Malcantone. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
