Bänzischwil (usgschproche: ˈben.tsɪ.ʃviːl[2]; offiziell: Benzenschwil) isch vo 1813 bis ins 2011 e eigeständigi Iiwohnergmeind im Schwiizer Kanton Aargau gsi. Vor em 1813 und sit em 1. Jänner 2012 ghört Bänzischwil zu de Gmeind Merischwand.
Bänzischwil ligt im Tal von Wissebach, wo en Zuefluss vo de Rüüs isch. S Unterdorf vo Bänzischwil isch mit de Nochbergmeind Merischwand zämme gwachse. De ehemolig Gmeindsbann het e Flächi vo 246 Hektare gha, dodervo sind 68 Hektare Wald und 27 Hektare sind überbaut gsi. De höchschti Punkt vo Bänzischwil isch uf 550 Meter ü. M., de tüüfschti uf 407 Meter gsi.
Bänzischwil isch zum erschte Mol in ere Urkund us em Johr 1189 erwähnt worde. De Ort heisst derte Penziswile. Im Mittelalter sind d Herre vo Hünebärg Landesherre gsi. D Bewohner vom Dorf, wi au d Nachbare vo Mülau und Merischwand, hei sich 1394 vo de Hünebärger loskauft und hei sich friiwillig de Schtadt Lozärn unterschtellt, wo si zwar nöd di gliiche Rächt hei gha, wi d Schtadtbürger, aber gliichwohl me wi d Untertane vo Lozärn. Ihri Untervögt und Richter hei si sälber dürfe wääle. Au nach de Eroberig vo de Freie Ämter durch d Eidgenosse reschpektiv vom Amt Meiebärg durch d Lozärner im 1415, het an de Situation nüd gändret. Schpöteschtens ab em 1426 isch s Gebiet vo Bänzischwil, Mülau und Merischwand zum Amt Merischwand zämegfasst gsi. Im März 1798 sind d Franzose in d Schwiiz iimarschiert und hei di Helvetisch Republik usgruefe. Di drü Dörfer vom Amt Merischwand hei in dere Ziit zum Dischtrikt Hochdorf ghört. Im Oktober 1802 het sich s Amt Merischwand eigemächtig em Kanton Zug aagschlosse und im Februar 1803 het de Napoleon beschtimmt, dass s Amt em Kanton Aargau aagschlosse wird. Bänzischwil isch am Aafang en Teil vo de Gmeind Merischwand gsi. Im 1810i het sich Mülau vo de Gmeind trännt und im 1813i isch au Bänzischwil unabhängig worde. Sit em 1. Jänner 2012 ghört Bänzischwil wider zu Merischwand.
- Georg Germann: Die Kunstdenkmäler des Kantons Aargau, Band V: Der Bezirk Muri. (= Kunstdenkmäler der Schweiz. Band 55). Hrsg. von der Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK. Bern 1967, DNB 457321970.
- Dominik Sauerländer: Die Geschichte des Amtes Merenschwand. Wirtschafts- und Gesellschaftsgeschichte einer Luzerner Landvogtei von den Anfängen bis zum Jahre 1798. Baden-Verlag, Baden 1999, ISBN 978-3-85545-124-1.
- Anton Wohler: Bänzischwil. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
