Alija
D Iiwanderig vo Juude uf Israel / From Wikipedia, the free encyclopedia
Dr Begriff Alija (hebräisch עלייה, wörtlig „Ufstiig“; Plural Alijot) stammt us dr Bible und bezäichnet im Juudedum sit em babylonische Exil (586–539 v. d. Z.), wenn Juude as Äinzelni oder in Grubbe in s Globte Land zruggönge. Die, wo Alija mache, häisse uf Hebräisch Olim (Singular: fem. Olah, mask. Oleh).
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Second_aliyah_Pioneers_in_Migdal_1912_in_kuffiyeh.jpg/320px-Second_aliyah_Pioneers_in_Migdal_1912_in_kuffiyeh.jpg)
Sit ass dr politisch Zionismus im 19. Joorhundert ufchoo isch, bedütet dr Begriff allgemäin „jüüdischi Iiwanderig“ uf Palestina, bzw. sit 1948 uf Israel.[1]
Iiwanderigswälle si im Allgemäine dur Juudeverfolgige usglööst worde. Aber die mäiste Verfolgte häi s vorzooge, in dr Nööchi vo iirer Gastkultur z bliibe — bis in s 20. Joorhundert isch d Räis ins Globte Land nämlig beschweerlig und vilmol au gföörlig gsi, und wenn d Olim emol aachoo si, häi si uusegfunde, dass es hüfig kä Aarbed für sä gee het und s Lääbe im Land hert gsi isch. Bis sich im spoote 19. Joorhundert dr modärn Jischuw het afo bilde, si d Juude in Palestina vilmol vollkomme abhängig gsi vo Spände us em Usland.