priesteresse van Vesta, die godin van die vuurherd From Wikipedia, the free encyclopedia
In antieke Rome was die Vestaalse maagde (Latyn: Vestālēs; enkelvoud:Vestālis) priesteresse van Vesta, die godin van die vuurherd. Die orde van die Vestaalse maagde en die welsyn daarvan is beskou as fundamenteel vir die voortbestaan en sekuriteit van Rome. Hulle het die heilige vuur bewaak wat nooit toegelaat is om dood te gaan nie. Die maagde was kwytgeskeld van die gewone sosiale verpligting om te trou en kinders te hê, en het ’n eed van kuisheid afgelê sodat hulle hulle kon wy aan die bestudering en handhawing van staatsrituele wat vir manlike priesters buite perke was.
Livius, Plutarchus en Aulus Gellius skryf die stigting van die Vestaalse maagde as ’n staatsondersteunde priesterorde toe aan koning Numa Pompilius, wat omstreeks 717-673 v.C. regeer het. Volgens Livius het Numa die orde ingestel en salarisse uit die staatskis aan hulle betaal, en het die orde sy oorsprong gehad in Alba Longa, ’n antieke Italiaanse stad.[1] Volgens Plutarchus het Numa die eerste twee priesteresse aangestel; Servius Tullius het hulle vermeerder tot vier.[2] Ambrose verwys na ’n sewende een in die laat oudheid.[3] Numa het ook die pontifex maximus (hoogste priester) aangestel om oor die maagde te waak.
Die Vestaalse maagde het ’n invloedryke mag in die Romeinse staat geword. Toe Sulla die jong Julius Caesar in sy proskripsie (voëlvryverklaring) insluit, het die maagde ingegryp en kwytskelding vir Caesar gekry.[4]
Augustus het die Vestaalse maagde ingesluit in alle groot seremonies. Mense het ontsag vir hulle gehad en gedink hulle het sekere towerkragte. Plinius die ouere het byvoorbeeld in die bespreking van towerkrag in Boek 28 van sy Natuurgeskiedenis die volgende as waarheid verkondig:[5]
In die huidige tyd word ook algemeen geglo ons Vestaalse maagde het die mag om deur ’n sekere gebed die vaart van vlugtelingslawe te stop en hulle net daar gevange te hou, solank hulle nie buite die stadgrense is nie.
Die orde van die Vestaalse maagde is in 394 ontbind en die heilige vuur geblus op bevel van die Christelike keiser Theodosius I. Zosimus vertel hoe die Christelike edelvrou Serena, die niggie van Theodosius, die tempel binnegegaan, die godin se halssnoer van haar standbeeld afgehaal en dit om haar eie nek gehang het.[6] ’n Ouer vrou het toe te voorskyn gekom, die laaste van die Vestaalse maagde; sy het Serena bestraf en gesê sy sal boet vir haar oneerbiedigheid.[7] Volgens Zosimus het Serena toe verskriklike drome gekry wat haar eie voortydige dood voorspel het.
Die hoofmaagd (Virgo Vestalis Maxima of Vestalium Maxima) het toesig oor die maagde gehou. Die laaste bekende een was Coelia Concordia, wat in 394 uitgetree het met die ontbinding van die orde.
Die Vestaalse maagde het voor puberteit by die orde aangesluit, tussen die ouderdomme van 6 en 10, en het ’n eed van kuisheid vir 30 jaar afgelè.[8] Dié tydperk is in drie dekades ingedeel waarin die maagd onderskeidelik ’n student, dienskneg en leermeesteres was. Daarna is hulle vervang en het hulle afgetree. Ná haar aftrede het sy ’n pensioen gekry en kon sy trou.[9] Die Pontifex Maximus, wat as die pa van die bruid opgetree het, het gewoonlik ’n huwelik vir haar gereël met ’n plaaslike Romeinse edelman. ’n Huwelik met ’n Vestaalse maagd was ’n groot eer. Dit het ook goeie geluk gebring – wat nog belangriker in antieke Rome was – en ’n skaflike pensioen beteken.
Om tot die orde toegelaat te word, moes ’n meisie geen fisieke en geestelike gebreke gehad het nie, albei haar ouers moes nog geleef het en sy moes die dogter van ’n vrygebore burger van Rome wees. Van omtrent die middel van die republikeinse tydperk het die pontifex maximus die maagde uit ’n groep van 20 meisies uit goeie huise gekies op ’n byeenkoms van al die families en ander burgers.[10][11]
Wanneer ’n Vestaalse maagd gesterf het en vervang moes word, was dit nie nodig dat die nuwe priesteres so jonk of selfs ’n maagd hoef te gewees het nie; sy kon ’n weduwee of selfs geskeide vrou wees. Sy was egter selde ouer as die maagd wat oorlede is.
Hul take het ingesluit om Vesta se heilige vuur in stand te hou, water uit ’n heilige fontein te gaan haal, kos te berei wat in rituele gebruik is en heilige voorwerpe in die tempel te bewaak.[12] Deur die instandhouding van Vesta se vuur, waarvan enigiemand vuur kon kry vir huishoudelike gebruik, was die maagde "surrogaat-huishoudsters", in ’n godsdienstige sin, vir die hele Rome.
Hulle het ook die testamente van sekere mense soos Caesar en Marcus Antonius bewaar. Van die heilige besittings wat hulle moes oppas, was die Palladium, ’n ou beeld van die godin Pallas Athena (Minerva), en ’n spesiale fallus.
Om Vesta se heilige vuur te laat doodgaan, was ’n ernstige pligsversuim. Dit het beteken die godin het haar beskerming van die stad onttrek. Maagde wat daaraan skuldig was, is gegesel of geslaan.[13]
Daar is geglo die kuisheid van die maagde het ’n direkte uitwerking op die welsyn van die Romeinse staat. Wanneer hulle in die orde opgeneem is, het hulle die gesag van hul vaders agtergelaat en dogters van die staat geword. Enige seks met ’n burger is dus beskou as incestum en verraad.[14] Die straf vir die verbreking van die eed van selibaat was om lewend in ’n tombe begrawe te word, want dit was verbode om hul bloed te vergiet.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
