Teks (algemene literatuurwetenskap)

In die algemene literatuurwetenskap is teks enige objek wat "gelees" kan word, ongeag of dit 'n letterkundige werk, 'n padteken, 'n versameling geboue in 'n blok of modestyle is. Dit is 'n samehangende stel tekens wat een of ander informatiewe boodskap oordra.^[1] Hierdie stel simbole word in terme van die informatiewe boodskap se inhoud oorweeg, en nie soseer in terme van die fisiese vorm of die medium waarin dit aangebied word nie.

Op die gebied van literatuurkritiek verwys "teks" ook na die oorspronklike inligtingsinhoud van 'n spesifieke skryfstuk. Anders gestel: Die "teks" van 'n werk is die oorspronklike simboliese rangskikking van letters, soos onderskei van latere wysigings, agteruitgang, kommentaar, vertalings, parateks, ens. Wanneer literatuurkritiek oor die vasstelling van 'n "teks" gaan, is dit gemoeid met die onderskeid tussen die oorspronklike inligtingsinhoud en enigiets wat in by die aanvanklike inhoud gevoeg of weggeneem is, soos in 'n spesifieke teksdokument weergegee ('n fisiese weergawe van teks).

Aangesien die konsep van "teks" deur die geskiedenis van skrif voorafgegaan word, is die meeste tekste sonder oorweging aan hierdie konsep geskryf. Die meeste geskrewe werke val binne 'n klein bestek van die tipes teks wat deur teksteorie beskryf word. Die konsep van "teks" word relevant as en wanneer 'n "samehangende geskrewe boodskap voltooi is en onafhanklik van die omstandighede waarin dit geskep is, beskou kan word."

Oorsprong van die term

Die woord teks het sy oorsprong in Quintilian se boek oor toesprake. Daarin skryf hy dat "nadat jy jou woorde gekies het, moet daar 'n fyn en delikate materiaal van hulle geweef word," waarin die Latynse woord vir "materiaal" textum is.^[2]

Gebruike van die term vir ontleding van werkspraktyk

Met literatuurteorie as basis word die idees rondom teks gebruik om kontemporêre werkspraktyke te ontleed. Christensen (2016) ^[3] steun byvoorbeeld op die konsep van teks vir die ontleding van werkspraktyk by 'n hospitaal.

Sien ook

• Tekslinguistiek
• Teksstudies

Verwysings

1. Лотман, Ю.М.; Lotman, J.; Vroon, R. (1977). The Structure of the Artistic Text. Michigan Slavic contributions. [Department of Slavic Languages and Literature], University of Michigan.
2. "How the Romans invented the text message...and the origins of some of the most common words and phrases" (in Engels). Daily Mail. 6 Januarie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2018.
3. Christensen, L.R. (2016).

Verdere leesstof

• Barry, Peter; Beginning Theory: an Introduction to Literary and Cultural Theory. ISBN 0-7190-6268-3.
• Bakhtin, M. M. (1981) The Dialogic Imagination: Four Essays. Ed. Michael Holquist. Trans. Caryl Emerson and Michael Holquist. Austin and London: University of Texas Press.
• Culler, Jonathan; (1997) Literary Theory: a Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-285383-X.
• Eagleton, Terry; Literary Theory: an Introduction. ISBN 0-8166-1251-X.
• Eagleton, Terry; After Theory. ISBN 0-465-01773-8.
• The Johns Hopkins Guide to Literary Theory and Criticism. ISBN 0-8018-4560-2.
• Lodge, David and Wood, Nigek (Eds); Modern Criticism and Theory: a Reader. 2nd Ed. ISBN 0-582-31287-6
• Patai, Daphne and Corral, Will H. (Eds.); Theory's Empire: an Anthology of Dissent. ISBN 0-231-13417-7.
• Rabaté, Jean-Michel; The Future of Theory. ISBN 0-631-23013-0.