Karboon

Die Karboon is ’n geologiese periode van die Paleosoïese Era wat strek van die einde van die Devoon sowat 358,9 miljoen jaar gelede tot die begin van die Perm sowat 298,9 miljoen jaar gelede. Die naam kom van die Latynse woord carbo (steenkool) en is in 1822 deur die geoloë William Conybeare en William Phillips geskep.^[1] Dit verwys na die feit dat steenkool wêreldwyd in dié periode gevorm is.^[2] Die Karboon word dikwels in Amerika verder ingedeel in die vroeër Mississippium- en die latere Pennsylvanium-periode.^[3] Die Karboon is ook ’n chronostratigrafiese sisteem van die Paleosoïese erateem.

Periode/ sisteem	Epog/ serie	Tydsnede/ etage	M. jaar gelede
Perm	Sisuralium	Asselium	jonger
Karboon	Pennsylvanium	Gzhelium	298,9–303,7
		Kasimovium	303,7–307,0
		Moskovium	307,0–315,2
		Bashkirium	315,2–323,2
	Mississippium	Serpukhovium	323,2–330,9
		Viséum	330,9–346,7
		Tournaisium	346,7–358,9
Devoon	Laat	Famennium	ouer
Die verdeling van die Karboon (IKS).

Lewe op land was goed gevestig teen die aanbreek van die Karboon. Amfibieë was hier die oorheersende gewerweldes. Een van dié takke sou eindelik ontwikkel in reptiele, die eerste ten volle landgewerweldes. Geleedpotiges was ook algemeen en baie was groter as dié van vandag. Groot woude het die land bedek en sou later die steenkoolbodems vorm wat kenmerkend van die Karboon was. ’n Klein uitwissing, die Karboon-reënwoud-instorting, het in die middel van die periode plaasgevind weens ’n verandering in klimaat.^[4]

In die laaste deel van die periode was daar ysvorming, lae seevlakke en bergvorming terwyl die kontinente gebots het om die superkontinent Pangaea te vorm.

Verwysings

1. Eerw. W.D. Conybeare en William Phillips, Outlines of the Geology of England and Wales … , Part I, (Londen, Engeland: William Phillips, 1822).
2. Cossey, P.J. et al (2004) British Lower Carboniferous Stratigraphy, Geological Conservation Review Series, no 29, JNCC, Peterborough (p3)
3. "The Carboniferous Period".
4. Sahney, S., Benton, M.J. & Falcon-Lang, H.J. (2010). "Rainforest collapse triggered Pennsylvanian tetrapod diversification in Euramerica" (PDF). Geology. 38 (12): 1079–1082. doi:10.1130/G31182.1.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)

Eksterne skakel

• "Geologic Time Scale 2004". International Commission on Stratigraphy (ICS). Besoek op 15 Januarie 2013.
• Voorbeelde van Karboon-fossiele
• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Karboon.
• Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Karboon.

Proterosoïkum	Fanerosoïese Eon
Neoproterosoïkum	Paleosoïese Era						Mesosoïese Era			Kainosoïese Era
Ediacarium	Kambrium	Ordovisium	Siluur	Devoon	Karboon	Perm	Trias	Jura	Kryt	Paleogeen	Neogeen	Kwartêr