From Wikipedia, the free encyclopedia
Glenda Elisabeth Gray MB BCh, FC Paeds, DSc (hc), OMS is 'n Suid-Afrikaanse dokter, wetenskaplike en aktivis wat spesialiseer in MIV-medisyne en in die versorging van kinders. In 2012 is sy bekroon met Suid-Afrika se grootste eer, die Orde van Mapungubwe (silwer).[3] Sy is in 2014 as die eerste vroulike president van die Suid-Afrikaanse Mediese Navorsingsraad aangestel,[2] is in 2017 deur die tydskif TIME as een van die "100 invloedrykste mense" erken[4][5] en is as een van die "50 magtigste vroue in Afrika" deur Forbes Afrika in 2020 erken.[6] Haar navorsingskundigheid behels die ontwikkeling van mikrobisiede vir seksueel oordraagbare siektes en MIV-entstowwe.[7] Van haar werk of sienings is deur sommige beskou as kontroversieel.
Glenda Gray | |
Gebore | 14 Desember 1962 Boksburg |
---|---|
Nasionaliteit | Suid-Afrikaans |
Alma mater | Universiteit van die Witwatersrand |
Bekend vir | MIV navorsing President van die Suid-Afrikaanse Mediese Navorsingsraad.[1][2] |
Gray was die vyfde van ses kinders wat in 1962 in die goudmynstad Boksburg gebore is. Haar pa was 'n meganiese ingenieur aan die myne en haar ma was 'n boekhouer. Onder die apartheidsregering van destyds was Boksburg 'n lae-inkomste, ras-gesegregeerde stad. Haar familie was nie kenmerkend van die inwoners van die stad nie omdat hulle nie net wit vriende gehad het nie.[8]
Gray het vanaf die ouderdom van ses besluit dat sy 'n dokter sou word. Haar familie het die onderwys baie waardeer: haar vader was die eerste in sy gesin wat op universiteit was en vyf van die ses kinders het aan universiteit gestudeer. Drie van hulle, waaronder Gray, het in hoër grade voortgegaan en akademiese loopbane nagestreef, maar hul vader het nie daarin geslaag om dit te sien nie, want hy is oorlede toe Grey 16 was.[8]
Gray het in 1980 aan Universiteit van die Witwatersrand begin studeer waar sy ses jaar aan die mediese skool gestudeer het, gevolg deur sewe jaar spesialisasie in pediatrie.[9] Haar broers en susters was al op universiteit en een van haar broers was betrokke by 'n radikale studente-unie wat teen apartheid gekant was. Gray het haar by die Gesondheidswerkersvereniging aangesluit, 'n groep wat se voornemens was om Suid-Afrika se hospitale te integreer. In 1983 is die eerste MIV / VIGS-gevalle en sterftes in Suid-Afrika bevestig, en Gray het haar daartoe verbind om Suid-Afrikaanse gemeenskappe te leer hoe om MIV te voorkom.[8]
Teen die tyd dat Grey haar opleiding as pediater in 1993 voltooi het, was MIV algemeen onder baie kinders wat opgeneem is in die Chris Hani Baragwanath-hospitaal, die grootste hospitaal in Afrika,[10] geleë aan die buitewyke van Suid-Afrika se grootste swart-woonbuurt, Soweto. In 1993 het Gray saam met 'n kollega James McIntyre 'n perinatale MIV-kliniek in Soweto gestig.
In 1996 het Gray die UNAIDS PETRA-studie begin, in vyf stedelike omgewings in Suid-Afrika, Tanzanië en Uganda, om die doeltreffendheid van 'n korter anti-retrovirale verloop van behandeling te bepaal.[11][12] Gray het in 1999 'n International Fogarty-genootskap ontvang om kliniese epidemiologie te bestudeer.[12]
Sy was die uitvoerende direkteur van die Perinatale MIV-navorsingseenheid,[13][14] deel van die Mediese Skool van die Universiteit van die Witwatersrand, wat in die Chris Hani Baragwanath-hospitaal gesetel is voordat sy as president van die Mediese Navorsingsraad aangestel is in 2014.[2] MIV was oor die algemeen nie aangeteken as 'n oorsaak van dood gedurende die 1990's en 2000's nie, maar die gevolge daarvan kon gesien word in die babas- en kindersterftesyfers.[15]
Vroeg in 2020 is 'n effektiwiteitstudie vir 'n MIV-entstof wat gelei is deur Gray vroeg gestaak. Die studie, waarby 5407 MIV-onbesmette deelnemers betrokke was, is in 2016 begin en moes tot 2022 voortduur. Voorlopige gegewens wat in Januarie 2020 besigtig is om veiligheid en effektiwiteit te evalueer, het getoon dat daar 129 MIV-infeksies in die ingeënte groep en 123 in die plasebo-kontrolegroep was. Baie MIV-wetenskaplikes het nie geglo dat die studie sou slaag nie, aangesien 'n vorige effektiwiteitstudie in Thailand 'n effektiwiteit van slegs 31% getoon het. Gray het geglo dat 'n nuwe studie die moeite werd is omdat die MIV-epidemie in Suid-Afrika so ernstig is. Die onafhanklike moniteringsraad wat die voorlopige resultate geëvalueer het, het tot die gevolgtrekking gekom dat dit nutteloos was om met die studie voort te gaan.[16]
Gray is 'n lid van die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika, 'n buitelandse medewerker van die Amerikaanse "Institute of Medicine", 'n A-gegradeerde wetenskaplike aan die Nasionale Navorsingstigting van Suid-Afrika,[5] 'n mede-hoofondersoeker vir die "HIV Vaccine Trials Network"[17] en 'n genoot van die "American Academy of Microbiology".[18][19][20]
Verder:
Gray is gewoond aan kontroversies. Tydens haar eerste navorsingsaanbieding in 1996 tydens 'n internasionale VIGS-konferensie, het sy die posisie voorgestaan dat MIV-positiewe vroue in ontwikkelende lande hul babas babasformule eerder as borsmelk moet voer om die oordrag van MIV van moeder na kind te vermy. Die heersende mening in daardie tyd was dat die risiko van babadood deur diarree-siektes, wat veroorsaak word deur besoedelde water met die babamengsel te meng, die kans om MIV op te doen, uitgewig het.[27] Grey se navorsing in die Soweto-gemeenskappe het aangedui dat babasformule veilig gebruik kon word maar dit het haar in direkte konflik gebring met die aktiviste wat boikotte teen Nestle gelei het, vanweë hul babavormule, sedert die 1970s.[28].
In 'n gerandomiseerde kliniese proef wat van 1992 tot 1998 in Nairobi, Kenia, uitgevoer is om die effek van babaformule en borsmelk op die oordragskoers van MIV te toets, is bevind dat die "gebruik van borsmelkvervangers 44% van baba-infeksies verhoed het met aansienlik verbeterde MIV-1-vrye oorlewing."[29] 'n opvolgende studie wat tussen 2001 en 2003 gedoen is, het egter weer 'n babaformule teen borsmelk getoets, maar ook in die teenwoordigheid van antiretrovirale middels (zidovudine en neviropine). Dit het getoon dat "teen die ouderdom van 18 maande daar geen noemenswaardige verskil was in babassterftes nie."[30] Dit het ook getoon dat "sterftes in die borsvoedings- en zidovudien-groep meer waarskynlik by MIV-geïnfekteerde babas was en op ouer ouderdomme in vergelyking met die sterftes in die groep wat met formules gevoed word."[30] Die mees algemene oorsake van babadood tydens die studie was diarree en longontsteking oor die hele studiegroep.[30] Die morbiditeit en sterftesyfers onder babas wat die babavormule gekry het was groter as dié wat in die Nairobi, Kenia-studie gerapporteer is, wat 'n soortgelyke sterftesyfer na 2 jaar toon, maar 'n aansienlik laer MIV-vrye oorlewingsyfer in die borsvoedingsgroep toon. Hierdie verskil kan verklaar word deur die toegang tot skoon munisipale water wat die Nairobi-vroue gehad het, maar die Botswana-vroue nie gehad het nie.[30] Die Wêreldgesondheidsorganisasie beveel aan om borsvoeding te gee vir MIV-positiewe moeders wat antiretrovirale middels neem.[31]
Die middel Zidovudine (ook bekend as azidotimidien (AZT)) is 'n antiretrovirale middel wat gebruik kan word om die oordrag van MIV van moeder na kind tydens geboorte te voorkom. Die behandeling was 14 weke lank, en vroue in ontwikkelende lande kon dit nie bekostig nie. Ten spyte van kritiek deur 'n redaksie van die jouernaal The New England Journal of Medicine, het Gray 'n studie uitgevoer (wat 'n studie uit Thailand herhaal het) wat 'n korter behandelingstydperk teen 'n plasebo getoets het en het bewys het dat die kortertyperk effektief was.[8][32][33] Die Suid-Afrikaanse regering het egter onder president Thabo Mbeki en minister van gesondheid Nkosazana Dlamini-Zuma, het toestemming geweier om die middel te gebruik, aangesien dit as te duur beskou is. Gray was betrokke in die klandestiene verkryging van die dwelm en behandeling van pasiënte, in teenstand teen die regering.[8]
Gray, saam met Zackie Achmat en ander, was betrokke by die begin van die Treatment Action Campaign (TAC), 'n organisasie vir MIV / VIGS-aktivisme.[8] Eers nadat Grey die 2002 Mandela Award for Health and Human Rights ontvang het en na die regsgevegte in 2003 waarby die TAC betrokke was, was nevirapien, 'n middel wat meer effektief as AZT was in die voorkoming van MIV-oordrag van moeder na kind,[34] en ander antiretrovirale middels amptelik deur die regering goedgekeur vir gebruik in Suid-Afrika.[35] Teen daardie tydstip is Nkosazana Dlamini-Zuma vervang as Minister van Gesondheid deur Manto Tshabalala-Msimang en die regering se teenstand teen anti- retrovirale middels het verander van een van bekostigbaarheid na die goedkeuring van tradisionele Afrika-medisyne oor konvensionele behandeling.[36]
In 2020 is Gray aangestel as lid van die die Suid-Afrikaanse regering se Mediese Advieskomitee oor die koronaviruspandemie. Op 26 Maart 2020 het die Suid-Afrikaanse regering 'n bykans totale inperking op alle inwoners opgelê. Vanaf 1 Mei 2020 is die inperking geleidelik onder 'n vyf-fase plan opgehef. Op 15 Mei 2020 het Gray 'n verklaring afgelê waarin sy gesê het: "Aanvanklik was daar goeie rede om die sluiting in werking te stel om die verspreiding van die virus te vertraag en tyd te koop om die gesondheidstelsel gereed te kry, en dit is grootliks bereik." Sy is van mening dat "die sluiting heeltemal opgehef moet word en dat nie-farmaseutiese ingrepe (NPI), soos handewas, maskers, sosiale afstand en 'n verbod op byeenkomste, in plek moet wees."[37] Daarbenewens het sy opgemerk dat:
Sy het aan die media gesê:[37]
Hierdie strategie is nie in die wetenskap gebaseer nie en is nie heeltemal gemeet nie. [Dit is] amper asof iemand regulasies uit hul duim suig en slegte idees uitvoer, eerlik. Teenoor 'n jong bevolking weier ons om mense uit te laat. Ons laat hulle drie uur per dag oefen en kla dan dat daar opeenhoping is in hierdie tyd. Ons straf kinders en skop hulle uit die skool uit en ons vat hul opvoeding weg. Vir wat? Waar is die wetenskaplike bewyse daarvoor?
Minister van Gesondheid, Zweli Mkhize, het gesê dat Gray "feitelik verkeerde en ongegronde verklarings gemaak het."[38] Hy het daarop gewys dat die regering 'n navorsingsubkomitee aangestel het waaran Gray behoort en hy het gesê dat die opmerking met die duim-suig " die gesamentlike werk en inspanning waaraan die Nasionale Coronavirus-kommissie, die kabinet en die regering as geheel betrokke is ondermyn"[38] Wat die opmerking oor skoling betref, het hy gesê: " Die departement van basiese onderwys het met verskeie belanghebbendes beraadslaag oor die regte benadering tot die opening van skole."[38]
Na aanleiding van Mkhize se opmerkings, het die waarnemende direkteur-generaal van die departement van gesondheid, Anban Pillay, gesê dat 'n ondersoek na Grey se optrede nodig is.[39] Die Suid-Afrikaanse Mediese Navorsingsraad het op 25 Mei 2020 om verskoning gevra vir die uitlatings van Grey en het sy personeel verbied om met die media te praat[40] terwyl meer as 250 akademici steunverklarings vir Gray uitgereik het.[41][42][43]
Die volgende dag, 26 Mei 2020, het Mkhize gesê dat hy "die professor Glenda Gray-saak as geslote beskou" en genoem dat "daar geen basis is om enige inmenging met akademiese vryheid voor te stel nie."[44]
Gray het meer as 300 wetenskaplike artikels geskryf of is mede-outeur daarvan, insluitend:[23]
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link){{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link){{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link){{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)Gray het bygedra tot en verskyn in verskeie boeke, waaronder:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.