Stratuswolk

Stratuswolke is lae wolke met 'n eenvormige basis en verskil van cumuluswolke wat gevorm word deur stygende hitte. Die term stratus word gebruik om te verwys na plat, newelagtige, vormlose wolke wat op 'n lae hoogte voorkom. Dit wissel  tussen donker grys tot byna wit in kleur. Die woord "stratus" kom uit Latyn en die voorvoegsel "strato-" beteken "laag". Stratuswolke kan ligte motreën of ligte sneeu veroorsaak. Hierdie wolke is eintlik 'n laag mis wat bo die grond is en wat veroorsaak word deur oggendmis wat opstyg of wanneer koue lug op 'n lae vlak oor 'n gebied beweeg. Hierdie wolke word soms hoë mis of miswolke genoem. Alhoewel daar ligte reën kan voorkom, is daar nie regtig enige teken van meteorologiese aktiwiteit nie.

Vorming

Stratuswolke word gevorm wanneer 'n plaat warm, vogtige lug opstyg en die druk dan verlaag, weens die afnametempo. Adiabatiese afkoeling veroorsaak dat die effense vogtigheid vermeerder.

Stratuswolke kan ook op dieselfde manier as mis gevorm word. Wanneer die lugtemperatuur om die wolke verlaag, verhoog die relatiewe vogtigheid. Wanneer die temperatuur laer as doupunt daal kan 'n stratuswolk gevorm word. ^[1]

Beskrywing

Stratuswolke is vormlose grys of wit wolke wat soos 'n komberslaag bo-oor die aarde hang. Dit bestaan uit waterdruppels – yskoue waterdruppels of yskristalle, afhangend van die temperatuur in die onmiddellike omgewing.

Subvorms

Spesies

Stratus nebulosus wolke het geen definitiewe vorm nie. Dit lyk soos 'n newelagtige sluier. Hierdie wolke kom op 'n lae hoogte voor en is 'n goeie teken van atmosferiese stabiliteit, wat dui op ononderbroke stabiele weerstoestande. Stratus nebulosus kan ligte motreën of sneeuvlokkies veroorsaak. Stratus fractus-wolke daarenteen, het 'n oneweredige, ru voorkoms. Namate die mikro-druppels in stratuswolke verdig en 'n motreën uitsak, raak hierdie wolke donkerder. Dit word dan nimbostratuswolke genoem. Stratus fractus-wolke kan ook teen berghange vorm sonder die aanwesigheid van nimbuswolke (wolke wat 'n neerslag veroorsaak) en die kleur kan varieer van donker grys tot byna wit.

Ondeursigtige variëteite

Stratus fractus word nie in variëteite verdeel nie maar daar is wel twee kategorieë vir stratus nebulosus. Die Stratus opacus-variëteit lyk soos 'n wasige wit laken wat tog dig genoeg is om die son te verduister. Stratus Translucidus is nog 'n variëteit van die nebulosus-spesie. Hierdie wolke is meer deursigtig as die opacus-variëteit en 'n mens kan die son en die maan vanaf die aarde daardeur sien.

Volgens Sednev, Menon en McFarquhar, is ongeveer 50 % van die wolke wat jaarliks oor die Noordpool gevorm word, arktiese stratus en ander lae wolke. Dit het 'n groot impak op die energie uitstraling en opname deur uitstraling.^[2]

Verband met ander wolke

Cirrostratuswolke

'n Cirrostratuswolk

Cirrostratuswolke, 'n baie hoë yskristal vorm van stratiformwolke, vertoon soos 'n melkerige skynsel, of 'n dun laken  in die hemel. Soms lyk dit soos altostratuswolke en die enigste manier om dit te onderskei, is om na die son of maan te kyk. Deur die deurskynende cirrostratuswolke is die son en maan altyd sigbaar terwyl dit nie sigbaar is deur altostratuswolke nie. Daar is twee tipes Cirrostratuswolke; fibratus en nebulosus. Die yskristalle in hierdie wolke varieer en die variasie hou verband met die hoogte in die wolk. Na die onderkant van die wolk, is die temperatuur −35 °C tot −45 °C en daar is die kristalle lang, soliede, seshoekige vorms. Na die bopunt van die wolk, waar die temperatuur wissel tussen −47 °C en −52 °C is die meeste kristalle dik, seshoekige plate en kort, soliede seshoekige vorms. Dikwels vorm hierdie wolke ligkranse en dikwels is hierdie ligkrans die enigste teken dat hierdie wolke daar is. Dit word gevorm wanneer warm, vogtige lug stadig opstyg na 'n baie hoë hoogte.  Wanneer daar 'n warm front aankom, word die cirrostratuswolke dikker en daal hulle af en vorm altostratuswolke. Gewoonlik begin die reën dan tussen 12 en 24 uur later val. ^[3]

Stratocumuluswolke 

'n Stratocumuluswolk is nog 'n tipe cumuliform- of stratiformwolk. Net soos stratuswolke word hierdie wolke ook op 'n lae hoogte gevorm, maar die vorming geskied soos die van cumuluswolke ─ deur stroming. Anders as cumuluswolke, word hulle groei verstadig wanneer daar 'n verandering in temperatuur plaasvind. Die wolke verplat dan soos stratuswolke met 'n laag-op-laag-voorkoms.  Hierdie wolke kom algemeen voor en bedek ongeveer drie-en-twintig persent van die aarde se oseane en twaalf persent van die aarde se vastelande. Dit kom minder algemeen voor in tropiese areas en word gewoonlik gevorm na 'n koue front. Nog 'n kenmerk van stratocumuluswolke is dat dit 'n groot hoeveelheid sonlig reflekteer en dus die effek het van 'n skadunet. Stratocumuluswolke kan motreën veroorsaak wat dan die wolk stabiliseer aangesien die temperatuur styg en dit die onstuimigheid verminder.^[4]

Verwysings

1. "Stratus Clouds" Geargiveer 28 Julie 2019 op Wayback Machine.
2. Sednev, Menon & McFarquhar 2009, p. 4747
3. Ahrens 2006, p. 120
4. Wood 2012, p. 2398

Bronnelys

• Ackerman, Steven A; Knox, John A (2003). Meteorology: Understanding the Atmosphere. Brooks Cole.
• Ahrens, C. Donald (February 2006). Meteorology Today: An Introduction to Weather, Climate, and the Environment (8 ed.). Brooks Cole. ISBN 978-0-495-01162-0. OCLC 693475796.
• Day, John A. (Augustus 2005). The Book of Clouds. Sterling. ISBN 978-1-4027-2813-6. OCLC 61240837
• Grenci, Lee M.; Nese, Jon M. (August 2001). A World of Weather: Fundamentals of Meteorology: A Text / Laboratory Manual (3 ed.). Kendall/Hunt Publishing Company. ISBN 978-0-7872-7716-1. OCLC 51160155.
• Hamilton, Gina. Blue Planet – Air (eBook). Milliken Publishing. ISBN 978-1-4291-1613-8.
• Parungo, F. (May 1995). "Ice Crystals in High Clouds and Contrails". Atmospheric Research 38: 249–262. doi:10.1016/0169-8095(94)00096-V. OCLC 90987092.
• Sednev, I; Menon, S; McFarquhar, G (July 2009). "Simulating Mixed-Phase Arctic Stratus Clouds: Sensitivity to Ice Initiation Mechanisms" (PDF). Atmospheric Chemistry and Physics (9): 4747–4773. Besoek op 2 Januarie 2014.
• Wood, Robert (August 2012). "Stratocumulus Clouds". Monthly Weather Review 140 (8): 2373–2423. doi:10.1175/MWR-D-11-00121.1. ISSN 1520-0493 1520-0493. Besoek op 2 Januarie 2014.