Hibriedspesievorming
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hibriedspesievorming is ’n soort spesievorming waar ’n kruising tussen twee verskillende spesies tot ’n nuwe spesie lei wat reproduktief geïsoleer is van die ouerspesies. Van die 1940's af is geglo reproduktiewe isolasie tussen hibriede en hul ouers is ’n baie moeilike proses en dat hibriedspesies dus uiters skaars is. Nadat DNS-ontleding in die 1990's algemener geraak het, is ontdek hibriedspesievorming is ’n taamlik algemene verskynsel, veral onder plante.[1][2]
’n Hibried kan unieke eienskappe (fenotipe) hê. Hierdie fenotipe kan in seldsame gevalle beter by die plaaslike omgewing aangepas wees as die ouerspesies en dit word dan deur natuurlike seleksie begunstig. As reproduktiewe isolasie terselfdertyd plaasvind, sal dit lei tot ’n aparte spesie. Die isolasie kan geneties, ekologies of vanweë ’n kombinasie van faktore wees.
As reproduktiewe isolasie nie plaasvind nie, kan die hibridiese bevolking terugteel en eindelik met een of albei ouerspesies vermeng raak. Dit sal lei tot vreemde gene in die ouerbevolking, ’n situasie wat introgressie genoem word. Introgressie is ’n bron van genetiese variasie en kan self spesievorming aanhelp. Daar is bewyse dat introgressie ’n algemene verskynsel is by plante, diere[3][4] en selfs mense,[5] waar genetiese materiaal van Neanderdallers en Denisova-hominiene verantwoordelik was vir ’n groot deel van die immuniteitgene in bevolkings buite Afrika.[6][7]
Vir ’n hibried om te oorleef, sal dit gewoonlik die vermoë moet hê om die beskikbare bronne beter te benut as die ouerspesies. Dit sal ook in sommige gevalle met die ouerspesies moet meeding. Hoewel grys- en ysbere afstammelinge kan hê, sal ’n hibried tussen die twee moeiliker in enige van die omgewings van die ouerspesies kan oorleef. Dit sal die hibried verhoed om ’n permanente bevolking te vestig.[8]
’n Hibried kan ook voordeel trek uit sekere situasies. Waar ’n paar nabyverwante spesies byvoorbeeld op ’n groep eilande voorkom, kan ’n hibried moontlik na ’n nuwe, onbewoonde eiland trek. Die hibriedbevolking sal dan direkte mededinging met hul ouerspesies vermy en tyd kry om gevestig te raak.[9]
Genetika is meer aanpasbaar by plante en daarom kom hibriedspesievorming meer dikwels in die plantwêreld voor. Baie landbougewasse is hibriede met dubbele en driedubbele stelle chromosome, wat poliploïdie genoem word. Dit is gewoonlik dodelik by diere, waar ekstra stelle chromosome fetale ontwikkeling strem, maar in plante is dit meer algemeen.[10]
Wanneer geen verandering in die getal chromosome voorkom nie, word dit homoploïede hibriedspesievorming genoem,[1] en dit is wat gewoonlik by diere voorkom.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
