Ribkwalle (ook kamkwalle genoem) is in die diereryk die filum Ctenophora (van die Griekse κτείς kteis, "kam", en φέρω pherō, "dra"). Hulle is ongewerweldes wat wêreldwyd in seewater voorkom.
Beskrywing
Ribkwalle se mees kenmerkende eienskap is hul "kamme" – groepe trilhaartjies wat hulle vir swem gebruik; hulle is die grootste diere wat met behulp van trilhaartjies swem. Volwassenes van die verskeie spesies wissel van ’n paar millimeter tot 1,5 meter. Nes Cnidaria bestaan hul liggame uit ’n massa jellie, met een laag selle aan die buitekant en nog ’n laag aan die interne holte. Hierdie lae is twee selle diep, terwyl dié in Cnidaria net een sel diep is. Sommige skrywers voeg Stenophora en Cnidaria saam in ’n enkele filum, Coelenterata, omdat albei groepe op watervloei deur die liggaamholte staatmaak vir beide spysvertering en asemhaling. Vanweë toenemende bewustheid van die verskille klassifiseer moderne skrywers hulle as aparte filums.
Ctenophora het ook nes Cnidaria ’n gedesentraliseerde senunetwerk eerder as ’n brein. Studies dui daarop dat die neurone van Ctenophora, wat op verskeie maniere van ander diere s’n verskil, onafhanklik van dié van ander diere ontwikkel het.[1]
Feitlik alle ribkwalle is roofdiere waarvan die prooi wissel van mikroskopiese larwes en raderdiertjies tot volwasse klein skaaldiere. In gunstige omstandighede kan ribkwalle elke dag 10 keer hul gewig eet. Net 100 tot 150 spesies is bevestig, en nog 25 is moontlik nie volledig benoem en beskryf nie. Die tipiese voorbeelde is van die orde Cydippida; hulle het eiervormige liggame en twee terugtrekbare tentakels omring deur tentilla (kleiner "tentakels") bedek met kolloblaste, kleefselle wat prooi vang. Vanweë verskille tussen spesies kan hulle groot bevolkings in dieselfde gebied opbou, want hulle spesialiseer in verskillende soorte prooi.
Ondanks hul sagte lywe is fossiele wat moontlik dié van ribkwalle is, skynbaar sonder tentakels maar met baie meer rye kamme as by die moderne vorms, gevind in gesteentes uit so vroeg as die Kambrium, sowat 515 miljoen jaar gelede.
Voortplanting
Die meeste spesies is tweeslagtig, wat beteken ’n enkele dier kan sy eie spermselle én eierselle vervaardig en sy eie eiers bevrug. Sommige spesies vervaardig albei soorte selle tegelykertyd, en ander op verskillende tye.
Bevrugting vind gewoonlik ekstern plaas, hoewel sommige kleintjies in hul ouer se liggaam uitbroei. In minstens sommige spesies kan jong ribkwalle voortplant voordat hulle ’n volwasse grootte en vorm bereik. Danksy die kombinasie van tweeslagtigheid en ’n vroeë voortplantingsouderdom, kan klein bevolkings teen ’n ontploffende tempo groei.
Verwysings
Eksterne skakels
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
