Áo
quốc gia nằm ở khu vực Trung Âu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Áo (tiếng Đức: Österreich [ˈøːstɐˌʁaɪç] ⓘ), tên chính thức là Cộng hòa Áo (tiếng Đức: Republik Österreich, ngheⓘ) là một quốc gia không giáp biển nằm tại Trung Âu. Quốc gia này tiếp giáp với Cộng hòa Séc và Đức về phía bắc, Hungary và Slovakia về phía đông, Slovenia và Ý về phía nam, và Thụy Sĩ và Liechtenstein về phía tây. Lãnh thổ của Áo có diện tích 83.879 km2 (32.386 dặm vuông Anh). Địa hình Áo có rất nhiều núi, nằm trong dãy Anpơ; chỉ 32% của quốc gia nằm dưới 500 m (1.640 ft), và điểm cao nhất là 3.798 m (12.461 ft).[10] Áo bao gồm chín tiểu bang liên bang (Bundesländer), một trong số đó là Viên, thủ đô và thành phố lớn nhất của Áo. Phần lớn dân số nói phương ngữ Bayern của tiếng Đức làm tiếng bản địa,[11] và tiếng Đức trong dạng tiêu chuẩn là ngôn ngữ chính thức của quốc gia này, người Đức cũng là dân tộc bản địa tại đây.[12] Các ngôn ngữ chính thức khác là tiếng Hungaria, tiếng Burgenland Croatia và tiếng Slovene.[10]
Cộng hòa Áo
|
|
---|---|
Tên bản ngữ
| |
Vị trí của Áo (đỏ) trong Liên minh châu Âu (trắng) | |
Tổng quan | |
Thủ đô và thành phố lớn nhất | Viên 48°12′B 16°21′Đ |
Ngôn ngữ chính thức và ngôn ngữ quốc gia | Tiếng Đức Áo[a][b] |
Ngôn ngữ được công nhận |
|
Sắc tộc (2012) |
|
Tôn giáo chính (2018[4]) |
|
Tên dân cư | Người Áo |
Chính trị | |
Chính phủ | Cộng hòa liên bang đại nghị |
Alexander Van der Bellen | |
Karl Nehammer | |
• Phó Thủ tướng | Werner Kogler |
Lập pháp | Quốc hội |
Hội đồng Liên bang | |
• Hạ viện | Hội đồng Quốc gia |
Lịch sử | |
Lịch sử thành lập | |
976 | |
1156 | |
1453 | |
1804 | |
1867 | |
1918 | |
• Nhà nước Liên bang | 1934 |
1938 | |
Từ 1945 | |
• Hiệp định Nhà nước có hiệu lực | 27 tháng 7 năm 1955 |
• Tham gia Liên Hợp Quốc | 14 tháng 12 năm 1955 |
• Gia nhập Liên minh Châu Âu | tháng 1 năm 1995 |
Địa lý | |
Diện tích | |
• Tổng cộng | 83,879 km2 (hạng 113) 32,385,86 mi2 |
• Mặt nước (%) | 0,84 (tính đến năm 2015)[5] |
Dân số | |
• Ước lượng tháng 10 năm 2020 | 8.935.112[6] (hạng 97) |
• Mật độ | 106/km2 (hạng 106) 262,6/mi2 |
Kinh tế | |
GDP (PPP) | Ước lượng 2018 |
• Tổng số | $461,432 tỉ[7] |
$51.936[7] (hạng 17) | |
GDP (danh nghĩa) | Ước lượng 2019 |
• Tổng số | $446.315 tỉ[7] (hạng 27) |
• Bình quân đầu người | $50.277[7] (hạng 15) |
Đơn vị tiền tệ | Euro (€)[c] (EUR) |
Thông tin khác | |
Gini? (2019) | 27,5[8] thấp |
HDI? (2019) | 0,922[9] rất cao · hạng 18 |
Múi giờ | UTC+1 (CET) |
UTC+2 (CEST) | |
Giao thông bên | phải |
Mã điện thoại | +43 |
Mã ISO 3166 | AO |
Tên miền Internet | .at[d] |
|
Áo ban đầu nổi lên như một phiên hầu quốc vào khoảng năm 976 và phát triển thành một công quốc và đại công quốc. Vào Thế kỷ 16, Áo bắt đầu đóng vai trò là trung tâm của Quân chủ Habsburg và là chi nhánh cơ sở của nhà Habsburg - một trong những triều đại hoàng gia có ảnh hưởng nhất trong lịch sử. Là một thành phố cổ, nó là một thành phần chính và là trung tâm hành chính của Đế chế La Mã Thần thánh. Đầu Thế kỷ 19, Áo thành lập Đế quốc Áo, trở thành một cường quốc và là lực lượng hàng đầu của Liên bang Đức, nhưng theo đuổi lộ trình riêng độc lập với các quốc gia Đức khác sau thất bại trong Chiến tranh Áo-Phổ năm 1866. Năm 1867, theo thỏa hiệp với Hungary, Chế độ quân chủ kép Áo-Hungary được thành lập.
Áo tham gia vào Chiến tranh thế giới thứ nhất dưới thời Hoàng đế Franz Joseph sau vụ ám sát Thái tử, người kế vị ngai vàng Đế quốc Áo-Hung. Sau thất bại và sự tan rã của Chế độ quân chủ, Cộng hòa Áo-Đức được tuyên bố với ý định liên minh với Cộng hòa Weimar, nhưng các cường quốc Đồng minh không ủng hộ nhà nước mới này và nó vẫn không được công nhận. Năm 1919, Cộng hòa Áo thứ nhất trở thành nước kế thừa hợp pháp của Áo. Năm 1938, Adolf Hitler gốc Áo, người trở thành Thủ tướng của Đức Quốc Xã, đã thực hiện được việc sáp nhập Áo nhờ sự kiện Anschluss. Sau thất bại của Đức Quốc xã vào năm 1945 và một thời gian dài bị Đồng minh chiếm đóng, Áo được tái lập thành một quốc gia dân chủ có chủ quyền và tự quản, được gọi là nền Cộng hòa thứ hai.
Áo là một nền dân chủ đại nghị với Tổng thống Liên bang được bầu trực tiếp làm nguyên thủ quốc gia và Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ liên bang. Các khu vực đô thị lớn của Áo bao gồm Viên, Graz, Linz, Salzburg và Innsbruck. Áo liên tục được xếp hạng trong top 20 quốc gia giàu nhất thế giới tính theo GDP bình quân đầu người. Đất nước này đã đạt được mức sống cao và năm 2018 được xếp hạng thứ 20 trên thế giới về Chỉ số Phát triển Con người. Viên liên tục đứng trong top thành phố quốc tế về các chỉ số chất lượng cuộc sống.[13]
Nền Cộng hòa thứ hai tuyên bố trung lập vĩnh viễn trong các vấn đề chính trị đối ngoại vào năm 1955. Áo là thành viên của Liên Hợp Quốc từ năm 1955[14] và gia nhập Liên minh châu Âu năm 1995.[15] Nó đóng vai trò chủ nhà của OSCE và OPEC và là thành viên sáng lập của OECD và Interpol.[16] Áo cũng đã ký Hiệp định Schengen vào năm 1995,[17] và thông qua đồng tiền chung euro vào năm 1999.[18]