Sam Houston
amerykański polityk, wojskowy / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Sam Houston?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Samuel „Sam” Houston (ur. 2 marca 1793 w hrabstwie Rockbridge, zm. 26 lipca 1863 w Huntsville) – amerykański polityk i wojskowy, odegrał istotną rolę w przyłączeniu Republiki Teksasu do Stanów Zjednoczonych, jako jeden ze stanów. Jego zwycięstwo w bitwie pod San Jacinto, jednej z najkrótszych decydujących bitew we współczesnej historii, zapewniło niepodległość Teksasu od Meksyku[1]. Houston był jedynym Amerykaninem, który wybrany został gubernatorem dwóch różnych stanów[2]. Był jedynym gubernatorem z przyszłego stanu Konfederacji, który sprzeciwiał się secesji (która doprowadziła do wybuchu wojny secesyjnej), a także jedynym, który odmówił złożenia przyrzeczenia lojalności Konfederacji, co doprowadziło do jego odsunięcia ze stanowiska przez teksański kongres secesyjny[3]. Houston był kilkukrotnie brany pod uwagę jako potencjalny kandydat na prezydenta Stanów Zjednoczonych[4].
Houston (ok. 1850) | |||
Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1793 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
26 lipca 1863 | ||
7. gubernator Teksasu | |||
Okres |
od 21 grudnia 1859 | ||
Poprzednik |
Hardin Richard Runnels | ||
Następca |
Edward Clark | ||
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu | |||
Okres |
od 21 lutego 1846 | ||
Poprzednik |
brak | ||
Następca |
wakat | ||
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu | |||
Okres |
od 18 grudnia 1847 | ||
Poprzednik |
wakat | ||
Następca |
John Hemphill | ||
1. prezydent Teksasu | |||
Okres |
od 22 października 1836 | ||
Poprzednik |
David G. Burnet (ad interim) | ||
Następca | |||
3. prezydent Teksasu | |||
Okres |
od 21 grudnia 1841 | ||
Poprzednik |
Mirabeau Buonaparte Lamar | ||
Następca |
Anson Jones | ||
Członek Izby Reprezentantów Teksasu z okręgu wyborczego San Augustine | |||
Okres |
od 1839 | ||
6. gubernator Tennessee | |||
Okres |
od 1 października 1827 | ||
Poprzednik |
William Carroll | ||
Następca |
William Hall | ||
Członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych z 7. okręgu wyborczego stanu Tennessee | |||
Okres |
od 4 marca 1823 | ||
Następca | |||
| |||
|
Houston urodził się na plantacji Timber Ridge w hrabstwie Rockbridge[5]. Był pochodzenia szkocko-irlandzkiego[6]. Po przeprowadzce do Tennessee, spędził czas z Czirokezami, podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej odbywał służbę wojskową, a także z powodzeniem uczestniczył w polityce stanu Tennessee[7]. W 1827 roku Houston został wybrany gubernatorem stanu Tennessee reprezentując demokrację Jacksona[8]. W 1829 roku zrezygnował ze stanowiska gubernatora i przeprowadził się do Terytorium Arkansas[9]. W 1832 roku Houston uczestniczył w sprzeczce z amerykańskim kongresmenem, co skończyło się głośną rozprawą[10].
Niedługo później przeniósł się na zachód do Coahuila y Tejas, potem do Meksyku, stając się wówczas przywódcą rewolucji teksańskiej[11]. Po zakończeniu konfliktu Houston stał się kluczową postacią w polityce teksańskiej i został wybrany na 1. i 3. prezydenta Republiki Teksasu[12]. Wspierał przyłączenie Teksasu do Stanów Zjednoczonych[13], a po aneksji w 1845 roku, został amerykańskim senatorem[14], a w 1859 roku został gubernatorem stanu Teksas[15].
Kiedy Teksas wystąpił z Unii w 1861 roku (wybuch wojny secesyjnej) Houston, będąc gubernatorem, odmówił złożenia przysięgi wierności Konfederacji, co zadecydowało o jego odwołaniu ze stanowiska[16]. By uniknąć rozlewu krwi odmówił propozycji armii Unii by stłumić konfederacki bunt. Przeniósł się wtedy do Huntsville w Teksasie, gdzie zmarł przed zakończeniem wojny[15].
Houston był wielokrotnie wyróżniany. Od jego nazwiska nazwano teksańskie miasto Houston[17], najludniejsze miasto w Teksasie oraz 4. w Stanach Zjednoczonych[18]. Na cześć Houstona nazwano pięć amerykańskich okrętów marynarki wojennej: USS Houston (AK-1, CA-30, CL-81, SSBN-609 i SSN-713), amerykańską bazę wojskową[19], las państwowy, uniwersytet i wzniesiono ponad 20-metrowy pomnik[20].