Fiat 500

Fiat 500 – samochód osobowy klasy aut najmniejszych produkowany przez włoski koncern motoryzacyjny FIAT w latach 1957–1975^[1].

Fiat 500 pierwszej serii produkowanej w latach 1957–1960

Fiat 500 z 1962 roku (druga seria produkowana w latach 1960–1965)

Fiat 500 Lusso z 1970 roku (trzecia seria produkowana w latach 1965–1972)

Fiat 500 R (czwarta seria produkowana w latach 1972–1975)

Fiat 500 z 1971 roku – tył

Fiat 500 Giardiniera

Fiat 500 F – wnętrze

Ten artykuł dotyczy samochodu produkowanego w latach 1957–1975. Zobacz też: auto produkowane w latach 2007–2024 Fiat 500 (2007).

Fiat 500

Fiat 500 Lusso
Inne nazwy	Fiat 500 Nuova
Producent	FIAT
Projektant	Dante Giacosa
Zaprezentowany	4 lipca 1957
Okres produkcji	1957–1975[1]
Miejsce produkcji	Turyn
Poprzednik	Fiat Topolino
Następca	Fiat 126
Dane techniczne
Segment	A[1]
Typy nadwozia	2-drzwiowy fastback 3-drzwiowe kombi[1]
Silniki	Benzynowe: R2 479 cm³ 13,5 KM R2 479 cm³ 15 KM R2 499 cm³ 17,5 KM R2 499 cm³ 18 KM R2 499 cm³ 21 KM R2 594 cm³ 18 KM
Skrzynia biegów	4-biegowa manualna
Napęd	tylny
Długość	2970 mm kombi: 3182 mm[2]
Szerokość	1320 mm kombi: 1323 mm[2]
Wysokość	1324 mm kombi: 1354 mm[2]
Rozstaw osi	1840 mm kombi: 1950 mm[2]
Masa własna	470 – 520 kg kombi: 875 kg 500R: 525 kg
Zbiornik paliwa	22 l
Liczba miejsc	2 lub 4
Bagażnik	30 l Giardiniera: 250 – 1000 l[3]
Ładowność	210 – 320 kg
Dane dodatkowe
Pokrewne	Autobianchi Bianchina
Konkurencja	Messerschmitt Kabinenroller Mikrus MR-300 Mini Vespa 400 Zündapp Janus

Historia i opis modelu

Fiat 500 zaprezentowany 2 lipca 1957 roku w Turynie jest następcą modelu Topolino^[4] produkowanego w latach 1936–1955. Prace projektowe pod wodzą Dante Giacosy trwały od 1955 roku. Auto otrzymało płócienny dach odsuwany do tyłu oraz drzwi otwierane pod wiatr^[5]. Nazwa 500 zaczerpnięta została od pojemności skokowej, dwucylindrowego silnika benzynowego, chłodzonego powietrzem, wynoszącej niecałe 500 cm³ (dokładnie 479 cm³). Początkowo moc silnika wynosiła 13,5 KM, a dostępna była przy 4000 obr./min. Moment obrotowy silnika wynosił 27,5 Nm przy 2500 obr./min. Po trzech miesiącach produkcji moc zwiększono do 15 KM^[6]. Pierwsze egzemplarze pojazdu wyróżniały się dużym emblematem marki zdobiącym przód nadwozia oraz kierunkowskazami w narożnikach w kształcie kropelki^[4]. W 1957 roku rozpoczęto także eksport pojazdu do Stanów Zjednoczonych. Wersja przeznaczona na rynek amerykański wyróżniała się większymi reflektorami^[6].

W 1958 roku zaprezentowano wersję 500 Sport wyposażoną w silnik o mocy 21,5 KM^[6]. Jesienią 1960 roku unowocześniony model 500 D otrzymał silnik o zwiększonej do 499 cm³ pojemności skokowej oraz mocy 17,5 KM. Od pierwszej wersji pojazdu auto wyróżniało się także m.in. składaną tylną kanapą oraz krótszym, składanym dachem, który przestał obejmować tylną szybę. Kierunkowskazy przeniesione zostały pod reflektory przednie, a w ich miejscu zastosowano małe – dodatkowe^[6]. W tym samym roku wprowadzona została wersja kombi pojazdu oferowana pod nazwą 500 Giardiniera. Wyróżniała się zwiększonym rozstawem osi^[6].

W marcu 1965 roku w modelu 500 F przeniesiono zawiasy na przednią krawędź drzwi, wzmocniono sprzęgło oraz przekładnię główną^[6]. W 1966 roku produkcję wersji 500 Giardiniera przeniesiono do zakładów Autobianchi, gdzie kontynuowana była aż do 1977 roku^[6]. We wrześniu 1968 roku wprowadzono do sprzedaży najbardziej luksusową wersję 500 Lusso, która wyposażona została w zderzaki z charakterystycznym pałąkiem oraz chromowane elementy nadwozia^[4].

W 1972 roku do produkcji wprowadzono wariant 500 R. Pojazd wyposażono w silnik o pojemności 594 cm³ pochodzący z następcy pojazdu – modelu Fiat 126. Rozwijał on moc 18 KM. Zastosowano także identyczne jak w modelu 126 felgi oraz nowy, poziomy emblemat^[6].

Produkcję pojazdu zakończono 1 sierpnia 1975 roku po wyprodukowaniu łącznie 3 432 226 egzemplarzy Fiata 500^[4].

W 2007 roku z okazji 50. rocznicy istnienia modelu 500, wprowadzono do produkcji nowoczesną wersję pojazdu – model 500 (2007), który kształtem nawiązuje do protoplasty.

Produkcja przez zagraniczne koncerny

W latach 1957–1975 w Grazu w Austrii model 500 wyposażony został w dwucylindrowy silnik typu bokser i wytwarzany był na licencji pod marką Steyr-Puch 500. Łącznie powstało około 60 tysięcy egzemplarzy. W latach 1957–1963 w Niemczech, z zakładu w Heilbronn wyjeżdżał model NSU-Fiat Weinsberg 500, który od 1960 roku sprzedawany był jako Neckar Weinsberg 500^[6].

Wersje

• Economica (1957 – 1960)
• Normale (1957 – 1960)
• Sport (1957 – 1960)
• 500 D (1960 – 1965)
• 500 Giardiniera (1960 – 1975)
• 500 F (1965 – 1973)
• 500 Lusso (1968 – 1972)
• 500 R (1972 – 1975)

Silniki

Model	Pojemność skokowa [cm³]	Typ silnika	Moc maksymalna [KM] przy obr./min	Maksymalny moment obrotowy [Nm] przy obr./min	Prędkość maksymalna [km/h]	Średnie spalanie [l]/100 km
Silniki benzynowe:
500	479	R2	13,5/4000	27,5/2700	85	4,5
500	479	R2	15/b.d.	b.d./b.d.	b.d.	b.d.
500	499	R2	17,5/b.d.	b.d./b.d.	b.d.	b.d.
500	499	R2	18/b.d.	b.d./b.d.	b.d.	b.d.
500 Sport	499	R2	21/4400	30,5/3000	95	5,5
500 R	594	R2	18/4400	36,3/2800	100	5,7
Abarth 595 SS	594	R2	32/b.d.	b.d./2b.d.	b.d.	b.d.

Silnik Fiata 500

Przypisy

1. Fiat 500 (Tipo 110-Tipo 120) versions & types. automobile-catalog.com. [dostęp 2013-02-19]. (ang.).
2. Auto Świat – Wielka Księga Legend Motoryzacji. Axel Springer Polska Sp. z o.o. nr 1/2007. ISBN 978-83-7558-175-1.
3. Andrzej Jakubaszek: Fiat 500 Giardiniera – dla ogrodników z Włoch. klasyki.auto-swiat.pl, 2007-03-12. [dostęp 2017-02-11].
4. Robert Rybicki: Fiat 500: czyli włoski bestseller. klasyki.auto-swiat.pl, 2012-11-14. [dostęp 2017-02-11].
5. Michał Banach: Fiat 500 – samochód który zmotoryzował Włochy. smartage.pl, 2015-09-22. [dostęp 2017-02-11].
6. Michał Kij: Fiat 500. Włoska legenda.. motofakty.pl, 2016-05-09. [dostęp 2017-02-11].

Bibliografia

• ZdzisławZ. Podbielski ZdzisławZ., Pojazdy włoskie, Warszawa: WKiŁ, 1986, s. 66–71, ISBN 83-206-0540-7, OCLC 749355268.