Schedel (mens)

De schedel of het cranium^[1] is een geheel van verschillende botstructuren, die samen het deel van het skelet vormen dat vorm geeft aan het hoofd van een mens. De voornaamste functie van de schedel is bescherming van de hersenen.

Schedel
Cranium
Schedel van een vrouw van een begraafplaats op Téviec
Gegevens
Orgaanstelsel	Skelet
Portaal    Biologie

Botten

De menselijke schedel bestaat uit 22 botten en is daarmee het meest uitgebreide deel van het skelet. Het exterieur van een schedel kan verdeeld worden in de voorhoofdsschedel en de aangezichtsschedel. Aan de laatste vallen de oogkassen op, die de ogen bevatten, terwijl er openingen zijn die het reukorgaan en gehoororgaan doorlaten. Aan de onderzijde vindt men de zogenaamde schedelbasis die met twee doornachtige uitsteeksels past in de Atlas (wervel), ofwel de bovenste wervelschijf. Het grootste gat van de schedelbasis is het achterhoofdsgat, waardoorheen het verlengde ruggenmerg loopt. De bovenkaak bestaat uit twee, centraal met elkaar vergroeide botdelen. Samen met de onderkaak bevatten zij al de tanden, die de voedselvermaling mogelijk maken. De onderkaak is beweegbaar ten opzichte van de bovenkaak door middel van de aangehechte, zeer sterke kauwspieren.

• 
  Schedel frontaal zicht, Gray's Anatomy
• 
  Schedel lateraal zicht, Gray's Anatomy
• 
  Schedel frontaal zicht
• 
  Schedel lateraal zicht
• 
  Lateraal

8 botten in de hersenschedel	14 botten in de aangezichtsschedel
voorhoofdsbeen	jukbeen (2)
wandbeen (2)	bovenkaakbeen (2)
slaapbeen (2)	neusbeen (2)
achterhoofdsbeen	onderkaak
wiggenbeen	verhemeltebeen (2)
zeefbeen	traanbeen (2)
	ploegschaarbeen
	onderste neusschelp (2)

Naast deze 22 botten bevinden zich in de hals het tongbeen, en in beide oren de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel.

Soms worden langs de schedelnaden extra botstructuren gevonden: naadbeenderen (wormiaanse botstructuren).

Schedel pasgeborene

Schedelnaden en fontanelen van een pasgeborene

Het hoofd van een pasgeborene is ongeveer 29% van een volwassen hoofd^[2] (dit is bij chimpansees 47-48%) en is vervormbaar^[3] om beter door het geboortekanaal te glijden. De schedelnaden blijven het eerste jaar open zodat de hersenen snel kunnen doorgroeien. Ook de fontanelen (open plekken zonder schedelbotten) groeien dicht. De schedel groeit het snelst de eerste twee levensjaren, maar blijft daarna doorgroeien tot de volwassenheid.^[4] Beenderen zijn dynamisch door de opbouw en afbraak van botweefsel. Kinderen krijgen eerste een melkgebit waarvan de tanden geleidelijk worden vervangen door de definitieve tanden.(zie wisselgebit)