Categorieën van manuscripten van het Nieuwe Testament
Wikimedia-lijst / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Een manier om de handschriften van het Nieuwe Testament onder te verdelen, is een indeling in vijf categorieën. Deze is in 1981 voorgesteld door Kurt en Barbara Aland van het Institut für neutestamentliche Textforschung van de Westfälische Wilhelms Universiteit in Münster. Zij deden het voorstel in hun boek Der Text des Neuen Testaments.[1]
De aanleiding voor deze indeling in categorieën was het inzicht dat in de beoordeling van tekstverschillen het gewicht van een handschrift niet (uitsluitend) door de ouderdom ervan bepaald zou moeten worden, maar door de kwaliteit van de tekst in het betreffende handschrift. Het onderscheid in kwaliteit wordt bepaald door de aard van de tekstverschillen ten opzichte van andere handschriften. Daarbij geldt als vuistregel: hoe meer oude of oorspronkelijke lezingen een handschrift heeft, hoe hoger de kwaliteit ervan.
Andere tekstcritici hebben kritiek geleverd op de door de Alands voorgestelde categorisering en deze is dan ook niet algemeen aanvaard. Zo is geopperd dat de categorisering te veel gebaseerd is op het onderscheid tussen de Alexandrijnse tekst en de Byzantijnse tekst, terwijl andere teksttypes, met name de Westerse tekst, onvoldoende op waarde geschat zijn. Het uitgangspunt dat de tekstkwaliteit zwaarder weegt dan (uitsluitend) de ouderdom van een handschrift wordt echter breed gedeeld en er is nog geen voorstel gedaan dat op meer instemming kan rekenen.
Vanaf Papyrus 89 en Unciaal 0275 zijn de Papyri en Uncialen nog niet in categorieën geplaatst.