From Wikipedia, the free encyclopedia
Rampasan kuasa atau kudeta[1] (daripada istilah iaitu "pukulan terhadap negara"[2]) ialah "penggulingan kekuasaan" suatu pemerintahan biasanya secara keras dan tiba-tiba oleh golongan dalam tertentu - selalunya tentera - dalam sebuah negara, dan akan digantikan dengan pemerintah lain, sama ada awam atau tentera.[3][4] Jika rampasan kuasa tersebut tidak berjaya sepenuhnya, ia mungkin menyebabkan perang saudara.
Sebuah kajian bertarikh tahun 2016 mengkategorikan perampasan ini kepada empat hasil yang berkemungkinan:[5]
Kajian ini juga mendapati bahawa hampir separuh daripada perampasan kuasa yang berlaku sewaktu dan selepas Perang Dingin turut melantik rejim autokratik yang baru.[5] Kediktatoran baru yang diasaskan gerakan perampas kuasa melakukan lebih banyak penindasan pada tahun berikutan sesebuah rampasan berbanding dengan tahun sebelum perampasan itu berlaku.[5] Satu pertiga daripada rampasan yang dilakukan sewaktu Perang Dingin dan 10 peratus rampasan pasca-tempoh tersebut menyusun semula tampuk pimpinan rejim yang ada.[5] Pemerintahan berdemokrasi diasaskan ekoran 12 peratus rampasan kuasa sewaktu Perang tersebut dan 40 peratus selepas perang ini.[5]
Saintis politik Samuel P. Huntington mengenalpasti rampasan kuasa atau kudeta kepada tiga kelas situasi, iaitu;[7]
1Menggulingkan ayahandanya tanpa pertumpahan darah.
2Kemudian disahkan oleh pilihan raya bebas dan bersih.
3Kemudian disahkan oleh pilihan raya "memuaskan".
4Selepas rampasan kuasa Guinea-Bissau 2012.
5Selepas rampasan kuasa Mesir 2013.
6merupakan Perdana Menteri de facto pada ketika itu namun diperintahkan mahkamah agar meletakkan jawatan, lihat Rampasan kuasa Thailand 2014
7Hadi meletakkan jawatan pada 22 January 2015.
8Mugabe meletakkan jawatan sebagai Presiden negara tersebut pada 21 November 2017 tidak lama selepas rampasan kuasa yang berlaku.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.