Miðbaugs-Gínea
land í Mið-Afríku / From Wikipedia, the free encyclopedia
Miðbaugs-Gínea er land í Mið-Afríku og eitt af minnstu ríkjum álfunnar. Það á landamæri að Kamerún í norðri og Gabon í suðri, og strandlengju við Gíneuflóa í vestri þar sem eyjarnar Saó Tóme og Prinsípe liggja til suðvesturs. Landið var áður spænska nýlendan Spænska Gínea. Landinu tilheyra nokkrar stórar eyjar, þar á meðal Bioko þar sem höfuðborgin Malabó (áður Santa Isabel) stendur. Meginlandshlutinn nefnist Río Muni.
Lýðveldið Miðbaugs-Gínea | |
República de Guinea Ecuatorial República da Guiné Equatorial République de la Guinée Équatoriale | |
Fáni | Skjaldarmerki |
Kjörorð: Unidad, Paz, Justicia (spænska) Eining, friður, réttlæti | |
Þjóðsöngur: Caminemos pisando la senda | |
Höfuðborg | Malabó |
Opinbert tungumál | spænska, portúgalska, franska |
Stjórnarfar | Forsetaræði |
Forseti | Teodoro Obiang Nguema Mbasogo |
Forsætisráðherra | Francisco Pascual Obama Asue |
Sjálfstæði | |
• frá Spáni | 12. október, 1968 |
Flatarmál • Samtals • Vatn (%) |
141. sæti 28.050 km² ~0 |
Mannfjöldi • Samtals (2020) • Þéttleiki byggðar |
154. sæti 1.454.789 24,1/km² |
VLF (KMJ) | áætl. 2019 |
• Samtals | 29,162 millj. dala (135. sæti) |
• Á mann | 21.442 dalir (98. sæti) |
VÞL (2019) | 0.592 (145. sæti) |
Gjaldmiðill | CFA-franki (XAF) |
Tímabelti | UTC+1 |
Þjóðarlén | .gq |
Landsnúmer | +240 |
Portúgalir lögðu eyjarnar Bioko og Annobón undir sig árið 1474 en létu þær Spánverjum eftir árið 1778. Þangað söfnuðust landnemar frá nýlendum Spánverja víða um heim auk fólks frá Síerra Leóne og Líberíu. Eftir aldamótin 1900 byggðist efnahagur landsins á ræktun kaffis og kakós og timbri, aðallega með verkafólki frá Líberíu, Nígeríu og Kamerún. Landið fékk sjálfstæði árið 1968 og fyrsti forseti þess var Francisco Macías Nguema. Hann kom á flokksræði. Á 8. áratugnum var stjórn hans sökuð um fjöldamorð á íbúum landsins. Árið 1979 steypti Teodoro Obiang honum af stóli. Macías Nguema var dæmdur og tekinn af lífi skömmu síðar. Obiang hefur síðan ríkt sem forseti yfir landinu með mikil völd þótt landið sé að nafninu til fjölflokkalýðræði.
Stórar olíulindir uppgötvuðust í landinu árið 1996 og hagnýting þeirra hefur aukið tekjur ríkisins gríðarlega. Olía og olíuafurðir eru um 97% af útflutningi landsins. Skógrækt, landbúnaður og fiskveiðar eru mikilvægar atvinnugreinar. Verg landsframleiðsla á mann er sú hæsta af öllum löndum í Afríku sunnan Sahara,[1] en misskipting er mikil og lítill hópur hagnast á olíusölunni. Landið er í 145. sæti á vísitölu um þróun lífsgæða[2], innan við helmingur íbúa hefur aðgang að hreinu drykkjarvatni og 1 af 12 börnum deyja fyrir fimm ára aldur.[3][4] Yfir 90% íbúa eru kristnir, flestir rómversk-kaþólskir.
Ríkisstjórn Miðbaugs-Gíneu er alræðisstjórn og hefur eitt versta orðspor allra ríkja heims í mannréttindamálum. Landið hefur ítrekað fengið einkunnina „verst af þeim verstu“ í árlegri frelsisvísitölu Freedom House.[5] Fréttamenn án landamæra hafa sett Obiang forseta á lista yfir ógnvalda fjölmiðlafrelsis.[6] Mansal er stórt vandamál í Miðbaugs-Gíneu og bent hefur verið á að þaðan komi mörg fórnarlömb bæði vinnumansals og kynlífsþrælkunar. Samkvæmt bandarískri skýrslu uppfyllir landið ekki lágmarksskilyrði til að koma í veg fyrir mansal, en hefur tekið mikilvæg skref í þá átt.[7]