دیوید بویی
خواننده-ترانهسرا و بازیگر انگلستانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
دیوید رابرت جونز (انگلیسی: David Robert Jones؛ ۸ ژانویهٔ ۱۹۴۷ – ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶) نامدار به دیوید بویی (David Bowie)، خواننده، ترانهسرا، موسیقیدان و بازیگر انگلیسی بود. او را یکی از تأثیرگذارترین موسیقیدانانِ سدهٔ بیستم میدانند. بویی در طول دوران فعالیتش مورد تحسین منتقدان و موسیقیدانان قرار گرفت، بهویژه بابت خلق آثاری ابتکاری طی دههٔ ۱۹۷۰. مشخصهٔ حرفهٔ او، دگرگونی و بهبود سبک هنری و بصری است؛ موسیقی و چیرهدستی او بر روی صحنه، تأثیر چشمگیری بر موسیقی عامهپسند گذاشت.
دیوید بویی | |
---|---|
نام هنگام تولد | دیوید رابرت جونز |
زادهٔ | ۸ ژانویهٔ ۱۹۴۷ لندن، انگلستان |
درگذشت | ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶ (۶۹ سال) نیویورک سیتی، ایالات متحده |
پیشه |
|
سالهای فعالیت | ۱۹۶۲–۲۰۱۶ |
همسر(ها) |
|
فرزندان | ۲، شامل دانکن جونز |
پیشه موسیقی | |
ژانر | |
ساز(ها) |
|
ناشر(ان) | |
وبگاه | |
بویی در سنین کم به موسیقی علاقه نشان داد. او تعدادی تکآهنگ ناموفق بههمراه گروهش و نیز آلبومی تکی منتشر کرد اما با پخش ترانهٔ «شگفتی فضا» (۱۹۶۹) در جدول تکآهنگهای بریتانیا به موفقیت رسید. پس از دورهای از تجربهگرایی، او در سال ۱۹۷۲ طی دورهٔ گلم راک با خود دیگر پر زرقوبرق و دوجنسهٔ خود بهنام زیگی استارداست دوباره ظهور کرد. این شخصیت با تکآهنگ موفق «استارمن» و آلبوم ظهور و سقوط زیگی استارداست و عنکبوتها از مریخ هدایت و باعث محبوبیت گستردهٔ بویی شد. در سال ۱۹۷۵، سبکِ بویی به سمت آوایی تغییر پیدا کرد که او آن را «سول پلاستیکی» توصیف میکرد. این تغییر در گام نخست باعث دلزدهشدن بسیاری از طرفداران بریتانیایی او شد اما در ایالات متحده بهمنظور جلب شنودگان بیشتر، با تکآهنگ نامبروان «شهرت» و آلبوم آمریکاییهای جوان همراه بود. در سال ۱۹۷۶، بویی در فیلم کالت مردی که به زمین سقوط کرد ایفای نقش کرد و آلبوم ایستگاه به ایستگاه را منتشر کرد. در سال ۱۹۷۷، او با آلبوم کم متأثر از الکترونیک، بار دیگر تغییر سبک داد. این آلبوم نخستین اثر از سه همکاری با برایان اینو است که به سهگانه برلین مشهور شد؛ دو آلبوم بعدی «قهرمانان» و (۱۹۷۷) مستأجر (۱۹۷۹) بودند؛ هر یک از این آلبومها به پنج رتبهٔ برتر جدول فروش بریتانیا رسیدند و بازخوردهای مثبتِ ماندگاری از سوی منتقدان داشتند.
پس از موفقیت تجاری ناهموار در اواخر دههٔ ۱۹۷۰، بویی در سال ۱۹۸۰ با تکآهنگ «خاکستر به خاکستر» و آلبومش هیولاهای ترسناک (و ابروحشتناکها) و نیز تکآهنگ «تحت فشار» (همکاری با کوئین در سال ۱۹۸۱) به صدر جدولهای فروش بریتانیا رسید. اوج موفقیت او به سال ۱۹۸۳ بازمیگردد که آلبوم بیا برقصیم را منتشر کرد. بویی در فاصلهٔ سالهای ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ خوانندهٔ اصلی گروه هارد راک تین مشین بود و پس از آن کار انفرادی خود را از سر گرفت. در طول دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰، بویی به تجربهٔ سبکهای موسیقایی همچون اینداستریال و جانگل ادامه داد. او همچنین بازیگری را با فیلمهایی مانند کریسمس مبارک، آقای لارنس (۱۹۸۳)، هزارتو (۱۹۸۶)، آخرین وسوسه مسیح (۱۹۸۸) و پرستیژ (۲۰۰۶) ادامه داد. او در سال ۲۰۰۴ برگزاری تور را متوقف کرد و واپسین اجرای زندهٔ او مربوط به مراسم خیریهای در سال ۲۰۰۶ بود. بویی پس از یک دهه وقفه، با آلبوم روز بعد (۲۰۱۳) به موسیقی بازگشت و تا هنگام مرگش بر اثر سرطان کبد در سال ۲۰۱۶، بهلحاظ موسیقایی فعال ماند. او دو روز بعد از زادروز ۶۹ سالگیاش و انتشار آخرین آلبومش، ستارهٔ سیاه (۲۰۱۶)، درگذشت.
فروش آثار بویی در طول دوران زندگیاش بیش از ۱۰۰ میلیون نسخه در سراسر جهان برآورد و نامش نیز در میان یکی از پرفروشترین موسیقیدانان تاریخ ثبت شدهاست. او بهسبب بازآفرینی همیشگی سبک موسیقی، غالباً به «مرد هزارچهرهٔ راک» ملقب بود و در سال ۱۹۹۶ به تالار مشاهیر راک اند رول راه یافت. رولینگ استون نیز او را در میان بزرگترین هنرمندان تاریخ رتبهبندی کرد. نویسندهای از این نشریه، پس از مرگش در سال ۲۰۱۶، از او بهعنوان «بزرگترین ستاره راک» یاد کرد.[1] بویی پرفروشترین هنرمند وینیل در سدهٔ بیست و یکم بود.[2]