بلژیک
کشوری در قاره اروپا / From Wikipedia, the free encyclopedia
بلژیک (به فرانسوی: Belgique) با نام رسمی (Belxiye) پادشاهی بلژیک (به هلندی: Koninkrijk België)، (به فرانسوی: Royaume de Belgique) کشوری در غرب اروپا و یکی از اعضای اتحادیه اروپا است که پایتخت آن بروکسل است.
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
پادشاهی بلژیک | |
---|---|
پایتخت و بزرگترین شهر | بروکسل ۵۰°۵۴′ شمالی ۴°۲۲′ شرقی |
زبان(های) رسمی | فرانسوی. هلندی، آلمانی |
حکومت | مشروطه سلطنتی |
فیلیپ الکساندر دی کرو | |
بنیانگذاری | ۴ اکتبر ۱۸۳۰ ۱۹ آوریل ۱۸۳۹ |
مساحت | |
• کل | ۳۰٬۶۸۸ کیلومتر مربع (۱۱٬۸۴۹ مایل مربع) (۱۳۶ام) |
• آبها (٪) | ۶٫۴ |
جمعیت | |
• سرشماری | ۱۱٬۴۲۰٬۱۶۳ (۷۹ام) |
• تراکم | ۳۷۴٫۲ بر کیلومتر مربع (۹۶۹٫۲ بر مایل مربع) (۳۶ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | ۵۳۳ بیلیون دلار (۲۳ام) |
• سرانه | ۴۶٫۷۲۴ دلار (۱۷ام) |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۷) | ۰٫۹۱۶ ۱۷ام(بالا) |
واحد پول | یورو (€)۱ (EUR) |
منطقه زمانی | CET |
CEST | |
پیششماره تلفنی | ۳۲ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | BE |
دامنه سطحبالا | .be |
بلژیک در شمال با هلند، در شرق با آلمان، در جنوب شرقی با لوکزامبورگ، در جنوب با فرانسه و از شمال غربی با دریای شمال مجاور است. خطّ جدایی فرهنگی ژرمنها و رومیزبانان از میانههای کشور بلژیک میگذرد.
در ۶۰٪ از مناطق بلژیک، زبان هلندی (گویش فلاندری) صحبت میشود و فرانسوی در ۴۰٪ مناطق جنوبی مثل والونی صحبت میشود و در منطقه پایتخت (بروکسل) هر دو زبان در نهادهای دولتی رایج است. کمتر از ۱٪ مردم بلژیک آلمانیزبان هستند و در شرق کشور زندگی میکنند.
نام بلژیک از نام لاتین که برای اکثر بخشهای شمالی منطقه گُلنشین استفاده میشد، یعنی «گالیا بلجیکا» گرفته شدهاست. این نام لاتین خود برگرفته از گروهی از قبایل سلت است که قبیله بلژها نام داشتند. به لحاظ تاریخی، بلژیک قسمتی از کشورهای سفلی بوده که شامل هلند و لوکزامبورگ نیز میشدهاست و پیشترها نواحی گستردهتری را نسبت به گروه کشورهای بنلوکس امروزی در بر میگرفتهاست.
بلژیک از اواخر سدههای میانه تا سدهٔ هفدهم، کانون بازرگانی و فرهنگی پررونقی بهشمار میرفتهاست. از سدهٔ شانزدهم تا انقلاب بلژیک در سال ۱۸۳۰ و جدایی این کشور از هلند، بلژیک محل جنگهای بسیاری بین قدرتهای اروپایی بود و به همین دلیل با عنوان «میدان جنگ اروپا» لقبگذاری شده بود. اخیراً بلژیک عضو برجستهای از اتحادیه اروپا بهشمار میرود و میزبان تعدادی از نهادهای اتحادیه اروپا و سازمانهای بینالمللی از جمله ناتو است. بلژیک در تاریخ ۲۸ دسامبر ۱۹۴۵ به سازمان ملل متحد پیوست.
بلژیک در انقلاب صنعتی شرکت کرد،[1][2] و در جریان قرن بیستم مالک امپراتوری استعماری بلژیک در آفریقا بود.[3] بین ۱۸۸۵ و ۱۹۰۸، ایالت آزاد کنگو، که بهطور خصوصی متعلق به لئوپولد دوم بود، شاهد جنایتها و بیماریهای فراگیر بود؛ در میان اعتراض عمومی در اروپا، بلژیک این قلمرو را به عنوان یک مستعمره ضمیمه خود کرد.[4] امپراطوری استعماری بلژیک بین ۱۹۶۰ و ۱۹۶۲ استقلال پیدا کرد.[5] نیمه دوم قرن بیستم شاهد تنشهای فزاینده بین شهروندان هلندی زبان و فرانسوی زبان بود که تفاوتها در زبان و فرهنگ و توسعه اقتصادی نابرابر فلاندر و والونی بر این تنش افزود. خصومت ادامهدار به اصلاحات دولتی پردامنه انجامید، که منجر به گذار این کشور بین ۱۹۷۰ و ۱۹۹۳ از یک حکومت یکپارچه به یک حکومت فدرالی شد. با وجود این اصلاحات، تنشهای بین این گروهها باقی مانده، و شاید زیاد هم شده باشد؛ جدایی طلبی شایان توجهی مخصوصاً بین فلامانها وجود دارد؛ قوانین مجادله برانگیز در خصوص زبان مانند شهرداریها وجود دارد؛[6] و پس از انتخابات ژوئن ۲۰۱۰ تشکیل یک حکومت ائتلافی ۱۸ ماه زمان برد که یک رکورد جهانی است.[7] بیکاری در والونی بیش از دو برابر فلاندر است که پس از جنگ جهانی دوم رشد سریعی داشتهاست.[8]