Χορδωτά
From Wikipedia, the free encyclopedia
Τα Χορδωτά (Chordata) αποτελούν την πολυπληθέστερη από τις συνομοταξίες ή φύλα (Phylum) του βασιλείου (Kingdom, Regnum) των Ζώων (Animalia). Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η ύπαρξη, τουλάχιστον για κάποια περίοδο της ζωής τους, νωτιαίας χορδής, κοίλης ραχιαίας νευρικής χορδής, φαρυγγικών σχισμών, ενδόστυλου και μεταεδρικής ουράς. Η συνομοταξία χορδωτά διαιρείται σε τρεις υποσυνομοταξίες: τα Ουροχορδωτά ή Χιτωνοφόρα (Urochordata ή Tunicata), που εκπροσωπούνται από τα Ασκιδιοειδή (Ascidiacea), τα Κεφαλοχορδωτά (Cephalochordata), που εκπροσωπούνται από τον Αμφίοξο (Amphioxus), και τα Κρανιωτά (Craniata), που περιλαμβάνουν όλα τα Σπονδυλωτά (Vertebrata). Τα σπονδυλωτά περιλαμβάνουν όλα τα κυκλόστομα, τους χονδριχθύες, τους οστεϊχθύες, τα αμφίβια, τα ερπετά, τα πτηνά και τα θηλαστικά. Υπάρχουν πάνω από 65.000 είδη χορδωτών, τα μισά από τα οποία ανήκουν στους Οστεϊχθύς. Τα Ημιχορδωτά ή Πρωτοχορδωτά (Hemichordata ή Protochordata), ταξινομούνταν ως τέταρτη υποσυνομοταξία των χορδωτών, όμως πλέον κατατάσσονται ως ξεχωριστή συνομοταξία.
Χορδωτά (Chordata) Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Πρώιμο Κάμβριο – Σήμερα, 540–0Ma | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pristella tetra, ένα από τα λίγα χορδωτά με ορατή σπονδυλική στήλη. Ο νωτιαίος μυελός βρίσκεται μέσα της. | ||||||||||||
Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
| ||||||||||||
Ομοταξίες | ||||||||||||
Δείτε παρακάτω | ||||||||||||
Οι προνύμφες των ουροχορδωτών φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή, οι οποίες χάνονται με την ενηλικίωση. Τα κεφαλοχορδωτά φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή (χωρίς όμως εγκέφαλο ή ειδικά αισθητήρια όργανα) και πολύ απλό κυκλοφορικό σύστημα. Τα κρανιωτά είναι η μόνη υποσυνομοταξία, της οποίας τα μέλη φέρουν κρανίο. Σε όλα τα κρανιωτά, εκτός από την ομοταξία Μυξίνες (Myxini), η ραχιαία κοίλη νευρική χορδή περιβάλλεται από χόνδρινους ή οστέινους σπονδύλους και η νωτιαία χορδή είναι γενικώς υποβαθμισμένη. Οι μυξίνες, ενώ διαθέτουν κρανίο, στερούνται σπονδυλικής στήλης και γι' αυτόν τον λόγο γενικώς δεν θεωρούνται ως σπονδυλωτά. Τα χορδωτά και οι τρεις συγγενικές συνομοταξίες, τα Ημιχορδωτά, τα Εχινόδερμα (Echinodermata) και τα Ξενοστροβιλίδια (Xenoturbellida), αποτελούν την υπερσυνομοταξία (Superphylum) Δευτεροστόμια (Deuterostomia) του υποβασιλείου (Subregnum) Ευμετάζωα (Eumetazoa).
Οι προσπάθειες να επιλυθεί το θέμα της εξελικτικής σχέσης μεταξύ των χορδωτών οδήγησαν στη διατύπωση αρκετών υποθέσεων, όμως οι ερευνητές σήμερα συμφωνούν ομόφωνα στα εξής δύο σημεία: ότι τα χορδωτά είναι μονοφυλετικά, δηλαδή ότι όλα προέρχονται από ένα κοινό πρόγονο ο οποίος είναι κι αυτός χορδωτό, και ότι οι εγγύτεροι συγγενείς των κρανιωτών είναι τα κεφαλοχορδωτά. Τα παλαιότερα απολιθώματα χορδωτών ανήκουν στην πανίδα της πρώιμης Κάμβριας περιόδου, τα οποία έχουν ανακαλυφθεί στο Τσένγκγιανγκ της Κίνας. Πρόκειται για δύο είδη τα οποία θεωρούνται ως ιχθύς, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι είναι σπονδυλωτά. Επειδή το αρχείο των απολιθωμάτων για τα χορδωτά είναι φτωχό, μόνον η μοριακή φυλογενετική θα μπορούσε να προσφέρει μια εύλογη προοπτική ως προς τη χρονολόγηση της εμφάνισής τους. Παρ' όλα αυτά, η χρήση της μοριακής φυλογενετικής γι' αυτόν τον σκοπό, θεωρείται αμφιλεγόμενη.
Επίσης, η λεπτομερής ταξινόμηση των υπαρχόντων χορδωτών έχει αποδειχθεί δύσκολη, διότι η προσπάθεια κατάρτισης εξελικτικών φυλογενετικών δένδρων δίνει διαφορετικά αποτελέσματα από την παραδοσιακή συστηματική ταξινόμηση επειδή αρκετές από τις ομοταξίες δεν είναι μονοφυλετικές. Ως αποτέλεσμα η ταξινόμηση των χορδωτών βρίσκεται σε κατάσταση ρευστότητας.