Στέμμα της Αραγωνίας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Στέμμα της Αραγωνίας ή Στέμμα της Αραγώνας (αραγωνικά: Corona d'Aragón, καταλανικά: Corona d'Aragó, λατινικά: Corona Aragonum, ισπανικά: Corona de Aragón) ήταν μια μόνιμη ένωση πολλών τίτλων και κρατών στα χέρια του Βασιλιά της Αραγωνίας[1] από το 1164 μέχρι το 1715. Η Αραγωνία έφτασε στη μέγιστη ακμή της τον 14ο και 15ο αιώνα όταν έλεγχε όλο το ανατολικό τμήμα της Ισπανίας: Το Βασίλειο της Αραγωνίας, το Βασίλειο της Βαλένθια, το Πριγκιπάτο της Καταλωνίας (περιλαμβάνει τη Βόρεια Καταλωνία) και των Βαλεαρίδων, το Βασίλειο της Νάπολης, στην Ιταλία, τα νησιά Σικελία, Σαρδηνία και Μάλτα καθώς και το Δουκάτο των Αθηνών, που κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα ελεγχόταν από την Καταλανική Εταιρεία. Για σύντομο διάστημα το στέμμα της Αραγωνίας είχε υπό την εξουσία του και το Δουκάτο των Νέων Πατρών στην περιοχή της Ελλάδας. Το στέμμα της Αραγώνας βρέθηκε από το 1517 κι έπειτα να έχει κοινό μονάρχη με το στέμμα της Καστίλης το 1479, θέτοντας έτσι το εδαφικό και πολιτισμικό πλαίσιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε σταδιακά η σημερινή Ισπανία.
Στέμμα της Αραγώνας Corona d'Aragó | ||||||
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Πρωτεύουσα | Σαραγόσα Βαρκελώνη | |||||
Γλώσσες | Λατινική Καταλανική Αραγωνική | |||||
Πολίτευμα | Φεουδαρχία | |||||
Μονάρχης | ||||||
- | 1162–1164 | Πετρονίλα (πρώτη) | ||||
- | 1479–1516 | Φερδινάνδος Β΄ | ||||
- | 1700–1716 | Φίλιππος Ε΄ (τελευταίος) | ||||
Ιστορία | ||||||
- | Ίδρυση | 1164 | ||||
- | Κατάλυση | 1715 | ||||
Πληθυσμός | ||||||
- | 1446 εκτ. | 4.700.000 | ||||
Σήμερα | Ισπανία ! Ισπανία Γαλλία ! Γαλλία Ιταλία ! Ιταλία | |||||
Η[νεκρός σύνδεσμος] γέννησή του εντοπίζεται στη δυναστική ένωση του κόμη της Βαρκελώνης Ραϋμούνδου Βερεγγάριου Δ΄ με την κόρη του βασιλιά της Αραγώνας Ραμίρο του Μοναχού, Πετρονίλα το 1137, που κληροδότησαν στον γιο τους Αλφόνσο τα εδάφη που τους ανήκαν. Αυτός, από το 1162[3] υπήρξε ο πρώτος κοινός μονάρχης των εδαφών του Στέμματος υπό τους τίτλους του Βασιλέα της Αραγώνας και του Κόμη της Βαρκελώνης. Οι πολιτικές σχέσεις μεταξύ των εδαφών αυτών ξεπέρασαν την απλή συνύπαρξη κάτω από έναν κοινό μονάρχη και σύντομα εξελίχθηκαν σε μια μεσαιωνική ομοσπονδία μεσαιωνικών κρατών (1319)[4][5] που σεβόταν τις ιδιαιτερότητες κάθε επικράτειας. Όλα τα εδάφη του Στέμματος έφτασαν να διαμορφώσουν μια κοινή εξωτερική πολιτική και διοικητική δομή που αποτελείτο από ένα Κοινοβούλιο, μια Επιτροπή Διακυβέρνησης (Ζενεραλιτάτ) και ένα κοινό σώμα νόμων[4]· στο πρόσωπο των μοναρχών του Οίκου της Αραγώνας,[6] της δυναστείας των κομητών της Βαρκελώνης,[7] λειτουργούσε ως η ενσάρκωση της ενότητας του Στέμματος. Πάντα ωστόσο ο ανώτερος τίτλος των μοναρχών ήταν αυτός του Βασιλιά της Αραγώνας,[8] εξού και πολλάκις ταυτίζεται λανθασμένα το Στέμμα με το Βασίλειο της Αραγώνας. Ο θάνατος του Μαρτίνου του Ανθρώπινου το 1410 αποτέλεσε το τέλος της δυναστείας των κομητών της Βαρκελώνης και ανέδειξε στον θρόνο την καστιλιανική δυναστεία των Τραστάμαρα.