Gwyriad safonol
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mewn ystadegeth, mae'r gwyriad safonol yn fesur o faint o amrywiad neu wasgariad set o werthoedd.[1] Mae gwyriad safonol isel yn nodi bod y gwerthoedd yn tueddu i fod yn agos at y cymedr y set (a elwir hefyd yn werth disgwyliedig), tra bod gwyriad safonol uchel yn nodi bod y gwerthoedd wedi'u lledaenu dros ystod ehangach.
Enghraifft o'r canlynol | descriptive statistic, statistical dispersion |
---|---|
Rhan o | stochastic |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Gellir crynhoi gwyriad safonol yn SD, ac fe'i cynrychiolir gan amlaf mewn testunau a hafaliadau mathemategol gan y llythyren Roegaidd, bach sigma σ, ar gyfer gwyriad safonol poblogaeth, neu'r llythyren Ladin s, ar gyfer y gwyriad safonol y sampl.
Gwyriad safonol hapnewidyn, sampl, poblogaeth ystadegol, set ddata, neu ddosbarthiad tebygolrwydd yw ail isradd ei amrywiant. Yng nghyd-destun algebra, mae'n llawer symlach, ond yn ymarferol yn llai cadarn, na'r gwyriad absoliwt cyfartalog.[2][3] Nodwedd defnyddiol o'r gwyriad safonol yw ei fod, yn wahanol i'r amrywiant, yn cael ei fynegi yn yr un uned â'r data.
Mae gwyriad safonol poblogaeth neu sampl a chamgymeriad safonol ystadegyn (ee cymedr y sampl) yn dra gwahanol, ond yn gysylltiedig. Gwall safonol cymedr y sampl yw gwyriad safonol y set cymedrig a a ellir eu cael trwy dynnu nifer anfeidrol o samplau ailadroddus o'r boblogaeth a chyfrifo cymedr ar gyfer pob sampl. Mae gwall safonol y cymedr ar ddiwedd y dydd yn hafal i'r gwyriad safonol poblogaeth wedi'i rannu ag ail isradd maint y sampl, ac amcangyfrifir trwy ddefnyddio'r gwyriad safonol sampl wedi'i rannu ag ail isradd maint y sampl. Er enghraifft, gwall safonol arolwg barn (hy yr hyn a adroddir fel maint gwall y bleidlais neu margin of error), yw gwyriad safonol disgwyliedig y cymedr amcangyfrifedig pe bai'r un arolwg yn cael ei gynnal sawl gwaith. Felly, mae'r gwall safonol yn amcangyfrif gwyriad safonol yr amcangyfrif, sydd ynddo'i hun yn mesur faint mae'r amcangyfrif yn dibynnu ar y sampl benodol a gymerwyd o'r boblogaeth.