Іўдаізм
From Wikipedia, the free encyclopedia
Іўдаі́зм[2][3], або Юдаі́зм — найбольш ранняя агульнавядомая монатэістычная рэлігія[4] і найбольш старажытная з захаваных да цяперашняга часу[5], узнікла ў II тыс. да н.э. у Палесціне. У больш шырокім сэнсе ёсць рэлігійным, нацыянальным і этычным светапоглядам яўрэйскага народа, сярод якога ў асноўным і распаўсюджаны. Колькасць вернікаў складае каля 13,2 млн (паводле ацэнак), з іх каля 1/3 — у ЗША.
Іўдаізм | |
---|---|
іўр.: יַהֲדוּת | |
Дата заснавання / стварэння | каля V стагоддзе да н.э. |
Названа ад | Іудзейскае царства |
Заснавальнік | Аўрам[1] |
Месцазнаходжанне | |
Месца заснавання | Месапатамія[1] |
Асноватворны дакумент | Тора, Яўрэйская Біблія і Талмуд |
Вывучаецца ў | іўдаіка[d] і sociology of Jewry[d] |
Зона абслугоўвання | сусветны[d] |
Хто прадстаўляе | Jewish religious community[d] |
Stack Exchange site URL | judaism.stackexchange.com |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Вернікі вераць у Яхве (адзінага Бога, Творцу і Уладара сусвету), неўміручасць душы, замагільнае жыццё, будучы прыход месіі, богаабранасць яўрэйскага народа (ідэя «запавету» — саюза, дамовы народа з Богам, у якім народ выступае як носьбіт чароўнага адкрыцця). Канон святых кніг уключае Тору («Пяцікніжжа Майсея»), кнігі прарокаў і г. зв. Пісанні. Розныя тлумачэнні і каментарыі канону сабраныя ў Талмудзе. У іўдаізме распаўсюджаныя містычныя вучэнні (кабала, хасідызм).