烏頭屬又名附子屬學名Aconitum)是一種屬於毛茛科的開花植物的,這個屬有250多個。又名ㄗㄜˊ[1]

Quick Facts 烏頭屬, 科學分類 ...
烏頭屬
Thumb
烏頭Aconitum carmichaelii
科學分類 編輯
界: 植物界 Plantae
演化支 維管束植物 Tracheophyta
演化支 被子植物 Angiosperms
演化支 真雙子葉植物 Eudicots
目: 毛茛目 Ranunculales
科: 毛茛科 Ranunculaceae
亞科: 鐵筷子亞科 Helleboroideae
族: 翠雀族 Delphinieae
屬: 烏頭屬 Aconitum
L., 1753
Close

這些多年生植物主要生活在北半球山地潮濕的草地上。它們的葉子呈深綠色,沒有托葉。葉子呈掌狀,分五至七瓣。每瓣又分三片,邊緣粗糙鋒利。葉子在莖上交錯或者螺旋排列,下部的葉子有長的柄。

烏頭屬植物非常美觀,在高大直立的主幹的頂端有一簇總狀花序的藍色的、紫色的、白色的、黃色的或者粉色的兩側對稱的、擁有許多雄蕊。其五片花萼中的一片形似一個圓筒狀的帽子。每朵花有二至十枚蜜腺狀的花瓣。最上面的兩個花瓣很大,它們位於帽狀的花萼下,有很長的柄。它們的頂端有一個空的針,裡面含有花蜜。其它花瓣小或者完全退化了。三至五片心皮在底部融在一起。其果實蓇葖果

烏頭屬的學名Aconitum可能來自小亞細亞的一座山的名字。在希臘神話中傳說海格力斯將冥界哈得斯的三頭犬刻耳柏洛斯捕到地面上,當二者搏鬥時,這條惡狗的唾液淌到的地方就長出了烏頭。[2]

普及

烏頭屬植物是第三紀時的極地植物,隨冰川期西伯利亞傳播到歐洲、亞洲和美洲。

傳粉

傳播花粉的昆蟲不易接近烏頭屬的花蜜,只有具有很長的虹吸管的大黃蜂才能獲得它的花蜜,因此兩者之間互相配合發展,以至於兩者的分布地區一致。

藥用和毒性

本草綱目》記載,烏頭「辛、溫、有大毒」,一般用於鎮痛、麻醉。烏頭屬毒性非常高,它們也是非常重要的藥用植物。其毒性和藥理作用主要來自烏頭鹼,未受傷的皮膚就能吸收烏頭鹼,皮膚敏感的人通過接觸而過敏。在藥學中主要使用烏頭的,這裡的藥性濃度非常高。依照2015年版《中國藥典》之規範,未經炮製的生草烏、生川烏「內服宜慎」;炮製後的烏頭屬藥材,如需內服,應先煎、久煎,以減低毒性,每次用量不得超過3克;即便外用,也應控制藥量;不宜與半夏、瓜蔞、貝母、白蘞、白及同用。另外,孕婦不宜使用,運動員也應慎用。

由於烏頭屬的劇毒,中國政府嚴禁私人買賣未經炮製的烏頭屬藥材(如草烏、川烏),保健食品中不得添加烏頭。然而一些人相信烏頭為「補品」(儘管歷代醫書都不主張烏頭有補益之功效),或是濫配藥物醫治風濕。至今仍經常有擅自烹製烏頭藥膳或者製作烏頭藥酒,食用或飲用後導致中毒甚至死亡的案例。

Thumb
Aconitum reclinatum
Thumb
Aconitum uncinatum
Thumb
可能是Aconitum carmichaelii 'arendsii'

種類

本屬包括以下物種:[3]

  • Aconitum ajanense
  • 兩色烏頭 Aconitum albo-violaceum
  • 阿爾泰烏頭 Aconitum altaicum
  • 興安烏頭 Aconitum ambiguum
  • 狹盔烏頭 Aconitum angusticassidatum
  • 鐵棒錘 Aconitum anthora
  • 擬黃花烏頭 Aconitum anthoroideum
  • 空莖烏頭 Aconitum apetalum
  • Aconitum axilliflorum
  • Aconitum baburinii
  • 貝加爾烏頭 Aconitum baicalense
  • 細葉黃烏頭 Aconitum barbatum
  • Aconitum besserianum
  • 二花烏頭 Aconitum biflorum
  • Aconitum bucovinense
    • Aconitum burnatii ssp. burnatii
  • 烏頭 Aconitum carmichaelii
  • Aconitum charkeviczii
  • 展花烏頭 Aconitum chasmanthum
  • Aconitum cochleare
  • 哥倫比亞烏頭 Aconitum columbianum
    • Aconitum columbianum ssp. columbianum
    • Aconitum columbianum ssp. viviparum
  • Aconitum confertiflorum
  • Aconitum consanguineum
  • 黃花烏頭 Aconitum coreanum
  • Aconitum crassifolium
  • Aconitum cymbulatum
  • Aconitum decipiens
  • Aconitum degenii ( A. variegatum ssp. paniculatum的異名)
  • Aconitum delphinifolium
    • Aconitum delphiniifolium ssp. chamissonianum
    • Aconitum delphiniifolium ssp. delphiniifolium
    • Aconitum delphiniifolium ssp. paradoxum
  • Aconitum desoulavyi
  • Aconitum eulophum (異名A. anthora
  • Aconitum ferox  : Indian Aconite
  • Aconitum firmum
  • 薄葉烏頭 Aconitum fischeri
  • Aconitum flerovii
  • Aconitum gigas
  • Aconitum gracile (異名 A. variegatum ssp. variegatum
  • Aconitum helenae
  • Aconitum hosteanum
  • Aconitum infectum
  • Aconitum jacquinii (異名 A. anthora
  • 鴨綠烏頭 Aconitum jaluense
  • Aconitum jenisseense
  • Aconitum karafutense
  • 多根烏頭 Aconitum karakolicum
  • 吉林烏頭 Aconitum kirinense
  • Aconitum krylovii
  • Aconitum kunasilense
  • Aconitum kurilense
  • 北烏頭 Aconitum kusnezoffii
  • Aconitum kuzenevae
  • Aconitum lasiocarpum (異名:A. variegatum ssp. valesiacum
  • 毛喉烏頭 Aconitum lasiostomum
  • 白喉烏頭 Aconitum leucostomum
  • Aconitum longiracemosum
  • 紫花高烏頭 Aconitum lycoctonum
    • Aconitum lycoctonum ssp. lycoctonum
    • Aconitum lycoctonum ssp. neapolitanum
    • Aconitum lycoctonum ssp. vulparia
  • 細葉烏頭 Aconitum macrorhynchum
  • Aconitum maximum
  • Aconitum miyabei
  • Aconitum moldavicum
  • Aconitum montibaicalense
  • Aconitum nanum
  • 舟形烏頭 Aconitum napellus ,通常附子
    • Aconitum napellus ssp. corsicum
    • Aconitum napellus ssp. lusitanicum
    • Aconitum napellus ssp. napellus
    • Aconitum napellus var. giganteum
    • Aconitum napellus ssp. vulgare
  • Aconitum nasutum
  • Aconitum nemorosum (異名 A. anthora
  • 林地烏頭 Aconitum nemorum
  • Aconitum neosachalinense
  • Aconitum noveboracense
  • Aconitum ochotense
  • Aconitum odontandrum (異名 A. variegatum ssp. variegatum
  • Aconitum orientale
  • Aconitum paniculatum
    • Aconitum paniculatum ssp. pyrenaicum
    • Aconitum paniculatum ssp. variegatum
  • Aconitum paradoxum
  • Aconitum pascoi
  • Aconitum pavlovae
  • Aconitum pilipes
  • Aconitum plicatum
  • Aconitum podolicum
  • 密花烏頭 Aconitum potaninii Kom.
  • Aconitum productum
  • Aconitum pseudanthora (異名: A. anthora
  • Aconitum pseudokusnezowii
  • Aconitum puchonroenicum
  • 大苞烏頭 Aconitum raddeanum
  • Aconitum ranunculoides
  • Aconitum reclinatum
  • Aconitum rogoviczii
  • Aconitum romanicum
  • 圓葉烏頭 Aconitum rotundifolium
  • Aconitum rubicundum
  • Aconitum sachalinense
  • Aconitum sajanense
  • Aconitum saxatile Vorosch. & Vorob., 1962,為Aconitum jaluense subsp. jaluense的異名
  • 寬葉蔓烏頭 Aconitum sczukinii Turcz., 1840
  • 紫花高烏頭 Aconitum septentrionale Koelle, 1786
  • Aconitum seravschanicum Steinb., 1937
  • Aconitum sichotense Kom., 1931,為Aconitum jaluense subsp. jaluense的異名
  • Aconitum sikkimensis Harsh Singh, Aditya Pradhan & D. Adhikari, 2021[4]
  • 新疆烏頭 Aconitum sinchiangense
  • 阿爾泰烏頭 Aconitum smirnovii
  • 華北烏頭 Aconitum soongaricum
  • Aconitum stoloniferum
  • Aconitum stubendorffii
  • Aconitum subalpinum
  • Aconitum subglandulosum
  • Aconitum subvillosum
  • Aconitum sukaczevii
  • Aconitum taigicola
  • 伊犁烏頭 Aconitum talassicum
  • 甘青烏頭 Aconitum tanguticum
  • Aconitum tauricum
  • 天山烏頭 Aconitum tianschanicum [5]
  • Aconitum turczaninowii
  • 草地烏頭 Aconitum umbrosum
  • Aconitum uncinatum
    • Aconitum uncinatum ssp. muticum
    • Aconitum uncinatum ssp. uncinatum
  • 烏魯木齊烏頭 Aconitm urumqiense [6]
  • Aconitum variegatum
    • Aconitum variegatum ssp. paniculatum
    • Aconitum variegatum ssp. pyrenaicum
    • Aconitum variegatum ssp. valesiacum
    • Aconitum variegatum ssp. variegatum
  • 蔓烏頭 Aconitum volubile
  • Aconitum vulparia (異名 A. lycoctonum ssp. vulparia
  • Aconitum woroschilovii
  • 烏蒙烏頭 Aconitum wumengense J. He & E. D. Liu[7]

參考

外部連結

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.