ბორია

ბორია — ჰავაშ ყარაფი ატმოსფეროს დიხაუჩაშ ჟინპიჯიშ დახე პარარელურო. ძაკო, ბორიას გურიშხონარენა ათე ყარაფიშ ჰორიზონტალურ დჷმადგინალს, მინშა - ვერტიკალურსჷთ. უმოსო ვერტიკალური მალობაშ ჰავაშ მასეფიშ ყარაფიშ სიჩქარეშა ჰორიზონტალურშე მერკე რე დო ხვალე გჷშაკერძაფილ შვანს ოჭირინუანს შანულამ სიდიდას: მუნაფეფს ძალამო გოვითარაფილ კონვექციაშ ბორჯის ვარდა გვალაშ კართეფს ჰავაშ დოშქუმალას.

ცირკულაციური პროცესეფი, ნამუეფსჷთ მოჸუნს ბორიეფიშ წჷმოქიმინუა

ბორია წჷმიქიმინუ ატმოსფეროშ წნევაშ ცაგანა ჰორიზონტალურ გორთაფაშ გეშა. ჰავაშ ყარაფის ქიმინჯენს კირიოლისიშ ჭყანა, ხორხაფიშ ჭყანა, ღულა-ღოზამი ტრაექტორიაშ ბორჯის - ცენტრიდანული ჭყანა.

ხორხაფიშ ჭყანაშ გოლინა შანულამი რე ხვალე ატმოსფეროშ გიმენ ფას, თ.გ. ხორხაფიშ ფას (1000-1500 მ სიმაღალაშახ). ხორხაფიშ ფაშ ჟილე, დუდიშულ ატმოსფეროს, ბორია დახე გეოსტროფულ ბორიას წჷმარინუანს.

ბორიას ახასიათენს მალობა დო სიჩქარე. მალობათ იკოროცხუ ჰორიზონტიშ კუნთხუ, სოჸურეშეთ თინა უმბარს (გჷმოსახჷნა აზიმუტით ვარდა რუმბეფით); სიჩქარე გჷმისახუ მ/წმ, კმ/სთ, ნასქუეფით დო ბალეფით, ბოფორტიშ სკალაშ მეჯინათ. დიხაუჩაშ ჟინპიჯწკჷმა ბორიას ოკვირჷნა ანემომეტრათ, ანემოგრაფათ, ფლუგერით დო შხვა; დუდიშულ ატმოსფეროს — ბურთ-პილოტით.

ბორიაშ სიჩქარეს დო მალობას სქირონაშ ჟინპიჯის უღჷ თახმო გიმოხანტილი დღასერული ულა; სერით ბორიაშ სიჩქარე მინიმუმშა ირკენს, ონდღეს - მაქსიმუმს.

ზუღას დღასერული ულა ვემკიხვილუაფჷ. ბორიშ სიჩქარეშ წანმოწანური ულა არსებულო მერსხილი რე ატმოსფეროშ ზოგადი ცირკულაციაშ მუშობურობეფწკჷმა. დიხაუჩაშ კანკალე აკანს უჩქჷ აკანური ბორიეფი (ბორა, ბრიზი, სიროკო, ფიონი, ხორშაკი დო შხვა.), ნამუთ მერსხილი რე ატმოსფერულ აკანიშ ცირკულაციაწკჷმა, აკანიშ რელიეფწკჷმა დო შხვა.

ლიტერატურა

• ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 10, ხს. 489, ქართი, 1986 წანა.