ავღანარეფი

ავღანარეფი (დარი افغان‌ها) თაშნეშე ავღანისტანარეფი (افغانستانی‌ها), (პუშტუ: افغانان‎‎) ვარ-და ავრანი კათა _ ავღანეთიშ მენოღალეეფი ვარ-და ერი, თაშნეშე კათა, ნამუეფიშ გამნარყი თაურეშე მოჸურსჷნ.^[13][14][15] ავღანეთიშ ტერიტორიას ოხორანს ანდა ეთნიკური დორხველუაშ კათა, თინეფშე უმენტაშობას აკმადგინანა პუშტუნეფი, ტაჯიკეფი, ჰაზარალეფი დო უზბეკეფი. ავღანარეფი რაგადანა სუმი თარი ნინაშა: დარი, პუშტუ დო უზბეკური, თეწკჷმა ავღანარეფიშ უმენტაშობა ბილინგვი რე, რაგადანა მუჭოთ დარიშ თეშ პუშტუშ ნინეფშა.^[16][17]

ავღანარეფი افغان
ავღანური დიასპორაშ მოსოფელიშ რუკა (თინეფს შქას ავღანარეფი ნამდგა ეთნიკური დორხველობაში, გამნარყიში ვარ-და მენმოღალობაში). ██ ავღანეთი ██ + 1,000,000 ██ + 100,000 ██ + 10,000 ██ + 1,000
53[1] მილიონი[ოხვილუ წყუშ მეწურაფას] (მეხოლაფირო)
რეგიონეფი შანულამი მახორობათ
ირანი	მეხ. 5 მილიონი (2023)[2]
პაკისტანი	1,285,754 (2022)[3]
გერმანია	425,000 (2022)[4]
ააშ	300,000 (2022)[5]
არაბეფიშ გოართოიანაფილი საამიროეფი	300,000 (2023)[6]
რუსეთი	150,000 (2017)[7]
თურქეთი	129,323 (2021)[8]
კანადა	125,305 (2022)[9][10]
გოართოიანაფილი ომაფე	79,000 (2019)[11]
შვედეთი	67,738 (2023)[12]
ნინეფი	პუშტუ, დარი დო ავღანეთიშ შხვა ნინეფი
რელიგიეფი	დომინანტური: ისლამი (სუნიტური უმენტაშობათ დო შიიტური უჭიჭაშობათ) უჭიჭაშობეფი: ინდუიზმი, სიქიზმი, ქირსიანობა, ზოროასტრიზმი, ჯაინიზმი, ბაჰაიზმი
მოჯგირე ეთნიკური ბუნეფი	ტაჯიკეფი, პუშტუნეფი, ჰაზარალეფი, უზბეკეფი

გალერეა

• 
  ქაბული. 2011 წ. გჷმათუთა
• 
  ყანდაარიშ მიოჯინი
• 
  ჰერათიშ მიოჯინი
• 
  მაზარი-შარიფი ნოვრუზობა ოორ. ავღანეთის
• 
  ახალნორდი ავღანარეფი როკ-მუსიკაშ ფესტივალს, ბაბურიშ ბაღიშ დინოხოზეს. 2011 წ.
• 
  მუსლიმეფიშ ხვამა ავღანეთის
• 
  ავღანარი ქომოლკოჩი კჷრიბიშ კაბრას

თაშნეშე ქოძირით

• ავღანეთი
• ავღანეთიშ ნოღეფიშ ერკებული

ლიტერატურა

• Banting, Erinn. Afghanistan the People. Crabtree Publishing Company, 2003. ISBN 0-7787-9336-2.
• Caroe, Olaf (1958). The Pathans: 500 B.C.-A.D. 1957. Oxford in Asia Historical Reprints. Oxford University Press, 1983. ISBN 0-19-577221-0.
• Dupree, Nancy Hatch. An Historical Guide to Afghanistan. 2nd Edition. Revised and Enlarged. Afghan Air Authority, Afghan Tourist Organization, 1977.
• Elphinstone, Mountstuart. 1819. An account of the kingdom of Caubul, and its dependencies in Persia, Tartary, and India: Comprising a view of the Afghaun nation, and a history of the Dooraunee monarchy. Printed for Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown, and J. Murry, 1819.
• Habibi, Abdul Hai. 2003. "Afghanistan: An Abridged History." Fenestra Books. ISBN 1-58736-169-8.
• Hopkins, B. D. 2008. The Making of Modern Afghanistan. Palgrave Macmillan, 2008. ISBN 0-230-55421-0.
• Reddy, L. R. Inside Afghanistan: end of the Taliban era?. APH Publishing, 2002. ISBN 81-7648-319-2.
• Amy Romano. A Historical Atlas of Afghanistan. The Rosen Publishing Group, 2003. ISBN 0-8239-3863-8.
• Vogelsang, Willem. The Afghans. Wiley-Blackwell, 2002. Oxford, UK & Massachusette, USA. ISBN 0-631-19841-5.

რესურსები ინტერნეტში

• კუნსტკამერა — პეტრე დიდიშ ჯოხოდვალაშ ანთროპოლოგიაშ დო ეთნოგრაფიაშ მუზეუმიშ ფოტოკატალოგი. რუსეთი^{[ღურელი რსხილი]}
• USAID/ავღანეთი Archived 2011-12-09 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
• საინფორმაციო სერვისი ავღანეთიშ გეშა Archived 2007-09-29 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
• ავღანეთიშ პროვინციეფიშ გეშა

სქოლიო

1. 22. კითხირიშ თარიღი: 24 April 2024.
2. Iran's Interior Minister – The presence of more than 5 million Afghan immigrants in Iran (13 July 2023). კითხირიშ თარიღი: 2023-09-17.
3. Situations. კითხირიშ თარიღი: 2023-06-05.
4. Statistischer Bericht – Mikrozensus – Bevölkerung nach Migrationshintergrund – Erstergebnisse 2022 (20 April 2023). კითხირიშ თარიღი: 17 July 2023.
5. Welcome allied-media.com - BlueHost.com. Allied-media.com. კითხირიშ თარიღი: 2022-12-24.
6. Shahbandari, Shafaat. “Afghans take hope from UAE's achievements“, Gulf News, November 30, 2012. კითხირიშ თარიღი: 2013-11-05.
7. “Moscow's 'Little Kabul'“, 25 December 2017.
8. “The Afghan refugee crisis brewing on Turkey's eastern border“, The New Humanitarian, August 3, 2021. კითხირიშ თარიღი: 2021-08-13.
9. Canada Census Profile 2021. Statistics Canada Statistique Canada (7 May 2021). კითხირიშ თარიღი: 3 January 2023.
10. Permanent Residents – Monthly IRCC Updates – Canada – Admissions of Permanent Residents by Country of Citizenship. კითხირიშ თარიღი: 3 January 2022.
11. მუნაჩემეფიშ თარიღი: 17 October, 2020
12. Population statistics.
13. Dictionary.com | Meanings & Definitions of English Words. კითხირიშ თარიღი: 11 February 2024.
14. Garner, Bryan (2009). Garner's Modern American Usage, third, New York: Oxford University Press, ხს. 27. ISBN 978-0-19-538275-4.
15. (2015) The New York Times Manual of Style and Usage, fifth, New York: Crown Publishing Group, ხს. 18. ISBN 978-1-336-02484-7.
16. The Constitution of Afghanistan. კითხირიშ თარიღი: 2 September 2020.
17. Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan (2004). ციტატა: „Dari and Pashto are the official languages of the state. Uzbek, Turkmen, Baluchi, Pashai, Nuristani, and Pamiri are—in addition to Pashto—the second official language in areas where the majority speaks them.“ კითხირიშ თარიღი: 13 June 2012.