ოდრა

ოდრა, ოდერი (ჩეხ. Odra, პოლ. Odra, გერმ. Oder [ˈʔoːdɐ]^?, სილ. Uodra, ჟ.-სორბ. Wódra, თ.-სორბ. Odra) — წყარმალუ ჩეხეთის, პოლონეთის დო გერმანიას, ინმაკათუ ბალტიაშ ზუღას. სიგჷნძა 854 კმ. სიგჷნძაშ მეჯინათ მაჟირა წყარმალუ რე პოლონეთის. ღანჩოშ ფართობი — 118,861 კმ². წყარმალუშ ნადუეფი: ნისა-ლუჟიცკა, ვარტა, ინა, ბუბრი, ბისტშიცა, პუონია, ტივა, რუჟიცა, მიშლა, გოვიენიცა. ოდრა წჷმარინუანს გერმანია დო პოლონეთიშ ხურგიშ ნორთის. სიგჷნძაშ მეჯინათ მასუმა წყარმალუ რე პოლონეთის (ვისლაშ დო ვარტაშ უკული)^[1].

ოდრა
ჩეხ. Odra პოლ. Odra გერმ. Oder
ოდრა კინიცაწკჷმა
დოხასიათაფა
სიგჷრძა	840 კმ
ღანჩოშ ფართობი	125000 კმ²
წყარიშ ხარჯი	480 მ³/წმ
ინაკათუ	ბალტიაშ ზუღა
იდვალუაფუ
ქიანეფი	გერმანია  პოლონეთი  ჩეხეთი
რეგიონი	* ჩეხეთი: ოლომოუციშ აკანი, მორავია-სილეზიაშ აკანი პოლონეთი: სილეზიაშ სავოევოდე, ოპოლეშ სავოევოდე, თუდოლენი სილეზიაშ სავოევოდე, ლუბუშიშ სავოევოდე, ბჟადალი პომერანიაშ სავოევოდე გერმანია: ბრანდენბურგიშ აკანი, მეკლენბურგ-წჷმი პომერანია
ნოღეფი	ოდერიშ ფრანკფურტი, აიზენჰიუტენშტადტი, კოსტშინ ნად ორდოუ, ოსტრავა, ბოგუმინი, რაციბუჟი, ოპოლე, ბჟეგი, ვროცლავი, გუოგუვი, ნოვა სული, შვედტი, გარცი, შჩეცინი, პოლიცე
ოდრა ვიკიოწკარუეს

წყარმალუ ოდუდეს ეთმეჭოფუნს ბჟაეიოლ სუდეტეფს. ოშქაშე გერთაფუ რე 1,42 მ/კმ. მეურს ჩეხეთიშ ტერიტორიას, უკული გინმურს პოლონეთიშ ტერიტორიაშა (742 კმ-ს ბჟადალი პოლონეთიშ ტერიტორიას). რზენს ოდრაშა წყარმალუ ნისა-ლუჟიცკა ინოკათუაშ აბანშე გინმურს გერმანია-პოლონეთიშ ხურგი (187 კმ). ოდრაშ ღანჩოს იდვალუაფუ შჩეცინიშ ლაგუნა (ნოღა შჩეცინიშ ოორუეშე), ნამუთ წჷმარინუანს ლაგუნას. ბალტიაშ ზუღაშ პომერანიაშ ჸუჯიშა ინოკათაფუშის სუმ კილეთ ირთუ (ჯივნა, შვინა დო პენეშტრომი).

2022 წანაშ მარაშინათუთაშ დაჭყაფუს წყარმალუს მოხვადჷ ეკოლოგიურ კატასტროფაქ, ნამუშ შედეგო მასობურო გოჭყორდჷ იხტიოფაუნაქ დო წყარიშ ბჟაშუმუეფქ.

გეოგრაფია

წყარმალუ ორდაშ სიგჷნძა რე 840 კმ: 112 კმ. ჩეხეთიშ ტერიტორიას, 726 კმ. — პოლონეთიშ ტერიტორიას (თინეფს შქას 187 კმ. გერმანია დო პოლონეთიშ ხურგიშ შქას), პოლონეთიშ ტერიორიას მადვალუ წყარმალუეფს შქას, სიგჷნძაშ მეჯინათ, მასუმა წყარმალუ რე (ვისლა დო ვარტაშ უკული), მარა მაჟირა წყარმალუ რე თიში ედომუშამი სიგჷნძაშ თოლწონუათ, თინეფს შქას მეძობელი ქიანეფიშამო^[2]. წყარმაშაყარუ ღანჩოშ ფართობი რე 119 074 კმ², ნამუეფშე 106 043 კმ² იდვალუაფუ პოლონეთის (89%), 7246 კმ² — ჩეხეთის (6%) დო 5587 კმ² — გერმანიას (5%). ოდრა სვირეფით რე მერსხილი ჰაფელწკჷმა, შპრეეწკჷმა, კუოდნიცაწკჷმა დო ვისლაშ ოწყარმალონე სისტემაწკჷმა. წყარმალუ გიშმურს პოლონეთიშ სილეზიაშ, ოპოლეშ, თუდოლენი სილეზიაშ, ლუბუშიშ დო ბჟადალი პომერანიაშ სავოევოდეეფს, გერმანიაშ ბრანდენბურგიშ დო მეკლენბურგ-წჷმი პომერანიაშ დიხეფს.

ოდრა ინმაკათუ შჩეცინიშ ლაგუნა პოლონეთიშ ნოღა პოლიცეწკჷმა. ოორუეშე შჩეცინიშ ჸუჯის უხურგანს კოკეფი უზედომი (ბჟადალშე) დო ვოლინი (ბჟაეიოლშე). თე ჟირი კოკიშ შქას რე ინწრო სვირი (შვინა), ნამუთ გიშმურს პომერანიაშ ყუჯიშა, ბალტიაშ ზუღაშ აკმადგინალ ნორთიშა.

ვროცლავი (თუდოლენი სილეზია) — წყარმალუ ოდრას მადვალი უკაბეტაში ნოღა რე.

ქოძირით თაშნეშე

• პოლონეთიშ წყარმალუეფიშ ერკებული
• გერმანიაშ წყარმალუეფიშ ერკებული
• ჩეხეთიშ წყარმალუეფიშ ერკებული
• 1947 წანაშ წყარალა
• ცენტრალური ევროპაშ წყარალა (1997)
• ცენტრალური ევროპაშ წყარალა (2010)

რესურსეფი ინტერნეტის

• multi-lingual information site on the Oder river
• Odra River electronic shipping guide
• Bibliography on Water Resources and International Law

სქოლიო

1. [e-mail], naukowiec.org. Największe rzeki w Polsce. კითხირიშ თარიღი: 2020-09-28.
2. Statistical Yearbook of the Republic of Poland 2017. კითხირიშ თარიღი: 2020-10-12., Statistics Poland, p. 85-86