კლაუს ემილ იულიუს ფუქსი (გერმ. Klaus Emil Julius Fuchs; დ. 29 ქირსეთუთა, 1911, მაინიშ რიუსელსჰაიმი, ჰესენიშ დიდი ოჰერცოგე, გერმანიაშ იმპერია — ღ. 28 ღურთუთა, 1988, ბჟაეიოლი ბერლინი, გერმანიაშ დემოკრატიული რესპუბლიკა) — გერმანალი ფიზიკოსი დო აგენტი. რდჷ მანჰეტენიშ პროექტიშ მაკათური დო ინფორმაციას სსრრ-ს გინმოჩანდჷ.
| კლაუს ფუქსი | |
| გერმ. Klaus Fuchs | |
 | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: |
მაინიშ რიუსელსჰაიმი, ჰესენიშ დიდი ოჰერცოგე, გერმანიაშ იმპერია |
| ღურაშ თარიღი: |
ღურთუთა 28, 1988 (76 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: |
ბჟაეიოლი ბერლინი, გერმანიაშ დემოკრატიული რესპუბლიკა |
| მენოღალობა: | |
| ომენცარე სფერო: | |
| სამუშაშ აბანი : |
ლოს-ალამოსიშ ერუანული ლაბორატორია |
| ალმა-მატერი: |
ლაიფციგიშ უნივერსიტეტი |
| ომენცარე ხემანჯღვერი: | |
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
გდრ-შ ერუანული პრემია (1975) |
ბიოგრაფია
კლაუს ფუქსი გურაფულენდჷ ლაიფციგიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ მუშ მუმა თეოლოგიაშ პროფესორო მუშენდჷ. სტუდენტობაშ ბორჯის ფუქსიქ გერმანიაშ სოციალ-დემოკრატიული პარტიას ქაკათჷ. 1932 წანას პარტიაშე გეგშაჸათეს. მალას ფუქსიქ გერმანიაშ კომუნისტური პარტიაშ მაკათურო გინირთჷ. გერმანიაშ თრობაშა ნაცისტეფიშ მულაშ უკულ, ბრიტანეთიშა ინტუ დო გურაფა გაგინძორჷ ბრისტოლიშ უნივერსიტეტის. ბრისტოლიშ უნივერსიტეტის მიპალუ ფილოსოფიაშ დოქტორიშ ხარისხი ნევილ ფრენსის მოტიშ ხემანჯღვერობათ. უკულიან წანეფს გურაფულენდჷ ედინბურგიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ მიპალუ მენცარობაშ დოქტორიშ ხარისხი. გურაფაშ თებაშ უკული მუშენდჷ მაქს ბორნიშ ასისტენტო. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ დაჭყაფუს ფუქსიქ კანადაშა მიდართჷ. ბრიტანეთშა დირთჷ 1941 წანას დო მუშობა ქიდიჭყჷ რუდოლფ პაიერლზიშ ასისტენტო, ნამუთ ბრიტანეთიშ ატომური პროგრამაშ Tube Alloys-იშ ართ-ართი ხემანჯღვერი რდჷ. ჸათე პერიოდიშე ფუქსი ატომური პროგრამაშ ინფორმაციეფს გინმოჩანდჷ გერმანალი კომუნისტის ურსულა კუჩინსკაიას (კოდური ჯოხოდვალა "სონია"), ნამუთ სსრრ-შ აგენტი დო რიხარდ ზორგეშ აგენტურული ბუნაშ მაკათური რდჷ. 1943 წანას პაიერლზიქ დო ფუქსიქ ომუშებუშა ამერიკაშა, კოლუმბიაშ უნივერსიტეტიშა გეგნორთეს. ჟირხოლო მენცარქ მუშობა დიჭყეს მანჰეტენიშ პროექტიშო. 1944 წანაშე ფუქსი მუშენდჷ ლოს-ალამოსიშ ერუანული ლაბორატორიას, ჰანს ბეთეშ ხემანჯღვერობათ. ლჷმაშ თებაშ უკულ, ფუქსიქ კინ ბრიტანეთიშა დირთჷ დო მუშობა ქიდიჭყჷ ატომური ენერგიაშ ცენტრის, თეორიული ფიზიკაშ დეპარტამენტიშ მადუდეთ. 1950 წანას ფუქსი ოჭოფეს, 14 წანა ციხე ქიმეჩეს დო ბრიტანეთიშ მენოღალობა გეგლანწყეს. ფუქსი ციხეშე ჩხორო წანაშ უკულ, 1959 წანას გუტეს. კლაუს ფუქსიქ ოცხოვრებშა დო ომუშებუშა გდრ-შა მიდართჷ. ჸათაქ თინა მუშენდჷ როსენდორფიშ ატომური რკვიებეფიშ ცენტრის. ფუქსის გდრ-შ კომუნისტურ თარობაქ გინოჩჷ გდრ-შ ერუანული პრემია (1975) დო კარლ მარქსიშ ორდენი (1979). რდჷ გდრ-შ მენცარობეფიშ აკადემიაშ მაკათური.
ლიტერატურა
- Greenspan, Nancy (2020). Atomic Spy: The Dark Lives of Klaus Fuchs. New York: Viking. ISBN 978-0593083390.
- Moss, Norman (1987). Klaus Fuchs: the Man who Stole the Atom Bomb. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-01349-3. OCLC 16277749.
- Williams, Robert Chadwell (1987). Klaus Fuchs: Atom Spy. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 0-674-50507-7. OCLC 15520151.
რესურსეფი ინტერნეტის
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
